Bằng lái xe hạng D được cấp cho người điều khiển xe ô tô chở người từ 10 đến 30 chỗ, thường áp dụng với tài xế xe khách và xe buýt. Loại bằng này chỉ có giá trị trong thời gian nhất định và cần gia hạn nếu muốn tiếp tục sử dụng. Ngoài ra, người thi bằng D cũng phải đáp ứng điều kiện về độ tuổi tối thiểu theo quy định của pháp luật.
1. Bằng lái xe hạng D có thời hạn sử dụng không?
Điểm c khoản 5 Điều 57 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định như sau:
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024
Điều 57. Giấy phép lái xe
...
5. Thời hạn của giấy phép lái xe được quy định như sau:
...c) Giấy phép lái xe các hạng C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E và DE có thời hạn 05 năm kể từ ngày cấp.
...
Bằng lái xe hạng D thuộc nhóm bằng lái có thời hạn 5 năm. Điều này đồng nghĩa với việc, người được cấp bằng hạng D cần theo dõi thời điểm hết hạn để kịp thời thực hiện thủ tục gia hạn hoặc cấp lại, tránh tình trạng sử dụng bằng quá hạn – vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt.
Khác với các bằng không có thời hạn như A1, A, B1, bằng hạng D được xếp vào nhóm có yêu cầu cao về kỹ thuật điều khiển và trách nhiệm đảm bảo an toàn cho nhiều hành khách. Chính vì thế, việc giới hạn thời hạn sử dụng là cần thiết nhằm đảm bảo kiểm soát sức khỏe, năng lực, thông tin của người lái theo định kỳ.
Tình huống giả định
-
Anh Trí sử dụng bằng D đã hết hạn hơn 6 tháng
Anh Phạm Văn Trí, trú tại phường Tân Phong, thành phố Đồng Nai, là tài xế xe khách tuyến cố định nội tỉnh, được cấp bằng lái hạng D vào tháng 5/2019. Đến tháng 7/2024, anh vẫn tiếp tục điều khiển phương tiện nhưng không để ý rằng bằng lái đã hết hạn hơn 2 tháng.
-
Bị kiểm tra giấy tờ và phát hiện vi phạm
Trong một lần lưu thông qua khu vực phường Trảng Dài, anh Trí bị tổ kiểm tra liên ngành yêu cầu dừng xe để kiểm tra giấy tờ. Qua xác minh, lực lượng chức năng phát hiện bằng lái đã hết hạn từ đầu tháng 5/2024.
-
Anh Trí bị xử phạt và phải thi lại để được cấp lại bằng
Do bằng lái đã quá hạn trên 3 tháng, anh Trí không chỉ bị xử phạt hành chính mà còn phải thi lại cả phần lý thuyết và thực hành để được cấp lại bằng hạng D theo quy định.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Bao nhiêu tuổi thì được cấp bằng lái xe hạng D?
Điểm đ khoản 1 Điều 59 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định như sau:
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024
Điều 59. Tuổi, sức khỏe của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ
1. Độ tuổi của người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng được quy định như sau:
...đ) Người đủ 27 tuổi trở lên được cấp giấy phép lái xe hạng D, D1E, D2E, DE;
...
Độ tuổi tối thiểu để được cấp bằng lái xe hạng D là 27 tuổi trở lên. Đây là mức tuổi cao nhất trong các loại bằng lái xe cơ giới thông thường. Lý do đặt ra điều kiện này là vì người điều khiển phương tiện hạng D thường phải chở số lượng lớn hành khách, yêu cầu cao về kinh nghiệm, độ chín chắn, khả năng xử lý tình huống và mức độ ổn định tâm lý.
Trước khi đăng ký thi bằng D, người học bắt buộc phải đã có bằng C hợp lệ, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn sức khỏe, hồ sơ và thời gian hành nghề theo quy định. Trường hợp cố tình thi khi chưa đủ tuổi hoặc sử dụng bằng không hợp lệ, người vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm khắc.
Tình huống giả định
-
Anh Thông nộp hồ sơ thi bằng D khi mới 26 tuổi
Anh Trần Ngọc Thông, trú tại phường Minh Xuân, thành phố Tuyên Quang, đã có bằng C được 3 năm và đang làm tài xế cho một công ty du lịch. Đầu năm 2025, anh chuẩn bị nộp hồ sơ thi nâng hạng lên bằng D để lái xe chở khách 29 chỗ, dù mới 26 tuổi 6 tháng.
-
Anh Thông nộp hồ sơ thi bằng D khi mới 26 tuổi
Anh Trần Ngọc Thông, trú tại phường Minh Xuân, thành phố Tuyên Quang, đã có bằng C được 3 năm và đang làm tài xế cho một công ty du lịch. Đầu năm 2025, anh chuẩn bị nộp hồ sơ thi nâng hạng lên bằng D để lái xe chở khách 29 chỗ, dù mới 26 tuổi 6 tháng.
-
Trung tâm đào tạo từ chối hồ sơ do chưa đủ tuổi theo luật định
Tại buổi tiếp nhận hồ sơ, Trung tâm sát hạch lái xe Tuyên Quang kiểm tra giấy tờ và phát hiện anh Thông chưa đủ 27 tuổi tính đến thời điểm tổ chức kỳ thi. Hồ sơ lập tức bị từ chối tiếp nhận.
-
Anh Thông được giải thích cụ thể và hẹn đăng ký kỳ thi sau sinh nhật
Nhân viên trung tâm giải thích rõ: theo điểm đ khoản 1 Điều 59 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, chỉ người từ đủ 27 tuổi trở lên mới được cấp bằng hạng D. Anh Thông đồng ý đợi đến sinh nhật chính thức để đăng ký lại vào kỳ thi gần nhất.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Bằng lái xe hạng D là loại giấy phép có yêu cầu nghiêm ngặt hơn các loại bằng thông thường, cả về thời hạn sử dụng lẫn điều kiện cấp. Theo quy định hiện hành, bằng D chỉ có hiệu lực trong 5 năm kể từ ngày cấp, sau đó phải thực hiện thủ tục cấp lại nếu muốn tiếp tục sử dụng. Đồng thời, chỉ người từ đủ 27 tuổi trở lên mới được thi và được cấp bằng lái xe hạng D hợp lệ.
