Đoàn tuần tra Kiểm ngư do Cục trưởng, Chi cục trưởng hoặc người đứng đầu cơ quan kiểm ngư thành lập, có nhiệm vụ tuần tra, xử lý vi phạm và phối hợp cứu hộ trên biển.
Trong công tác quản lý và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, lực lượng Kiểm ngư đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự, giám sát hoạt động khai thác và xử lý các vi phạm trên biển. Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, các đoàn tuần tra được thành lập nhằm tổ chức hoạt động kiểm tra, kiểm soát theo kế hoạch đã định. Việc xác định rõ cá nhân có thẩm quyền thành lập đoàn tuần tra giúp bảo đảm tính thống nhất, hợp pháp và minh bạch trong thực thi nhiệm vụ.
Ai có thẩm quyền thành lập đoàn tuần tra của lực lượng kiểm ngư?
Khoản 1 Điều 7 Thông tư 18/2022/TT-BNNPTNT quy định như sau:
Điều 7. Thành lập đoàn tuần tra
1. Thẩm quyền thành lập đoàn tuần tra:
a) Cục trưởng Cục Kiểm ngư quyết định thành lập đoàn tuần tra theo kế hoạch chuyến tuần tra, kiểm tra, kiểm soát của Cục Kiểm ngư;
b) Chi cục trưởng Chi cục Kiểm ngư Vùng quyết định thành lập đoàn tuần tra theo kế hoạch chuyến tuần tra, kiểm tra, kiểm soát của Chi cục Kiểm ngư Vùng;
c) Người đứng đầu cơ quan Kiểm ngư hoặc người đứng đầu cơ quan quản lý thủy sản địa phương quyết định thành lập đoàn tuần tra theo kế hoạch chuyến tuần tra, kiểm tra, kiểm soát của địa phương....
Ba cấp lãnh đạo trong hệ thống Kiểm ngư có quyền thành lập đoàn tuần tra, tùy thuộc vào phạm vi hoạt động và kế hoạch kiểm tra cụ thể. Cụ thể, Cục trưởng Cục Kiểm ngư có thẩm quyền ở cấp trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm ngư Vùng phụ trách theo khu vực, và người đứng đầu cơ quan Kiểm ngư hoặc cơ quan quản lý thủy sản địa phương có thẩm quyền ở cấp tỉnh, thành phố.
Tình huống giả định
Cơ quan có thẩm quyền quyết định thành lập đoàn tuần tra
-
Phát hiện tình trạng tàu cá vi phạm vùng khai thác
Tháng 6/2025, cơ quan có thẩm nhận được phản ánh về việc nhiều tàu cá tại khu vực Quảng Nam Quảng Ngãi khai thác thủy sản sai vùng cấp phép. -
Chi cục trưởng ban hành quyết định thành lập đoàn tuần tra
Trước tình hình đó, cơ quan có thẩm quyền đã ký quyết định thành lập đoàn tuần tra gồm 10 kiểm ngư viên, được trang bị tàu kiểm ngư KN-207 và công cụ hỗ trợ để kiểm tra, xử lý vi phạm theo kế hoạch. -
Đoàn tuần tra tiến hành nhiệm vụ theo kế hoạch
Sau 5 ngày làm việc trên biển, đoàn đã phát hiện và xử lý 3 tàu cá vi phạm, lập biên bản tạm giữ giấy phép khai thác và báo cáo kết quả cho Cục Kiểm ngư. Hoạt động này giúp tăng cường hiệu quả giám sát và nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của ngư dân.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Đoàn tuần tra của lực lượng Kiểm ngư có những nhiệm vụ và quyền hạn nào?
Khoản 3 Điều 7 Thông tư 18/2022/TT-BNNPTNT quy định như sau:
Điều 7. Thành lập đoàn tuần tra
…
3. Nhiệm vụ, quyền hạn của đoàn tuần tra:a) Thực hiện tuần tra, kiểm tra, kiểm soát và xử lý các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật;
b) Thực hiện tuần tra theo kế hoạch đã được ban hành, chấp hành chỉ huy, chỉ đạo của cấp trên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ;
c) Phát hiện, ngăn chặn và xử lý hành vi vi phạm; đối với vụ việc vượt thẩm quyền phải báo cáo cấp trên;
d) Phối hợp với các đơn vị liên quan và chính quyền địa phương trong quá trình tuần tra, kiểm tra, kiểm soát;
đ) Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật Việt Nam, pháp luật quốc tế, pháp luật các nước có liên quan trong lĩnh vực thủy sản;
e) Tham gia công tác phòng, chống thiên tai, phối hợp tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn;
g) Thực hiện nhiệm vụ khác theo sự phân công chỉ đạo của người quyết định thành lập đoàn tuần tra;
h) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp thông tin, tài liệu cần thiết cho đoàn tuần tra;
i) Được trang bị, sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện kỹ thuật, các biện pháp nghiệp vụ để thực hiện nhiệm vụ;
k) Truy đuổi, bắt, giữ theo quy định của pháp luật trong trường hợp người và phương tiện vi phạm không tuân theo hiệu lệnh, chống đối hoặc bỏ chạy....
Đoàn tuần tra của lực lượng Kiểm ngư được giao nhiệm vụ toàn diện trong kiểm tra, giám sát và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, từ việc xử lý vi phạm hành chính, tuyên truyền pháp luật đến phối hợp phòng chống thiên tai và cứu hộ trên biển. Ngoài ra, đoàn có quyền yêu cầu cung cấp thông tin, sử dụng vũ khí và truy đuổi phương tiện vi phạm khi cần thiết.
Tình huống giả định
Đoàn tuần tra Kiểm ngư phối hợp cứu hộ tàu cá gặp nạn trong khi làm nhiệm vụ
-
Đoàn tuần tra đang thực hiện kế hoạch kiểm tra định kỳ
Tháng 8/2025, đoàn tuần tra đang tiến hành kiểm tra tàu cá hoạt động tại vùng biển Bình Thuận thì nhận được tín hiệu cầu cứu từ một tàu cá gần đó bị hỏng máy giữa sóng lớn. -
Đoàn tuần tra nhanh chóng triển khai cứu hộ
Ngay lập tức, đoàn đã điều động tàu kiểm ngư KN-306 tiếp cận vị trí, lai dắt tàu gặp nạn về khu neo đậu an toàn, đồng thời hỗ trợ sơ cứu cho ngư dân bị thương nhẹ trong quá trình va đập. -
Hoàn thành nhiệm vụ, đoàn kết hợp tuyên truyền pháp luật cho ngư dân
Sau khi cứu hộ thành công, đoàn tuần tra tổ chức tuyên truyền quy định về an toàn hàng hải và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, giúp ngư dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật khi hoạt động trên biển.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Đoàn tuần tra của lực lượng Kiểm ngư là đơn vị trực tiếp thực thi pháp luật trên biển, bảo đảm an toàn, trật tự và bảo vệ nguồn lợi thủy sản quốc gia. Có thể thấy Cục trưởng Cục Kiểm ngư, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm ngư Vùng hoặc người đứng đầu cơ quan Kiểm ngư địa phương là người có thẩm quyền thành lập đoàn tuần tra. Đoàn tuần tra có nhiệm vụ tuần tra, xử lý vi phạm, phối hợp cứu hộ và được sử dụng các biện pháp nghiệp vụ để bảo đảm hiệu quả công tác kiểm ngư.
