Vợ kiểm tra điện thoại của chồng có bị xử phạt không?

Trong đời sống hôn nhân, nhiều người thường cho rằng vợ chồng không nên có bí mật riêng, dẫn đến việc tự ý kiểm tra điện thoại hoặc tin nhắn của đối phương. Tuy nhiên, dưới góc độ pháp lý, hành vi này có thể bị xem là xâm phạm bí mật đời tư, thậm chí là xúc phạm danh dự, nhân phẩm của thành viên gia đình. Pháp luật hiện hành đã quy định cụ thể về mức xử phạt hành chính và trách nhiệm hình sự đối với hành vi này, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm.

Vợ kiểm tra điện thoại của chồng có bị xử phạt không?

Căn cứ điểm a khoản 2 và khoản 3 Điều 54 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, quy định như sau:

Nghị định 144/2021/NĐ-CP

Điều 54. Hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của thành viên gia đình

1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi lăng mạ, chì chiết, xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình.
2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Tiết lộ hoặc phát tán tư liệu, tài liệu thuộc bí mật đời tư của thành viên gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm;
b) Sử dụng các phương tiện thông tin nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình;
c) Phổ biến, phát tán tờ rơi, bài viết, hình ảnh nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nạn nhân.

3. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc xin lỗi công khai khi nạn nhân có yêu cầu;
b) Buộc thu hồi tư liệu, tài liệu, tờ rơi, bài viết, hình ảnh vi phạm.

Nếu người vợ chỉ xem điện thoại chồng nhưng không tiết lộ thông tin, hành vi này chưa bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, nếu người vợ công khai tin nhắn, hình ảnh, hoặc nội dung riêng tư của chồng lên mạng xã hội, gửi cho người khác hoặc dùng để bôi nhọ danh dự, thì đã vi phạm điểm a khoản 2 Điều 54, bị xử phạt từ 10 đến 20 triệu đồng.

Tình huống giả định

Người vợ đăng tải tin nhắn riêng tư của chồng lên mạng xã hội

• Phát hiện tin nhắn riêng tư và chia sẻ lên mạng
  Chị Lê Thu Hà, nghi ngờ chồng ngoại tình nên đã tự ý mở điện thoại của anh Nguyễn Văn Thịnh để đọc tin nhắn. Sau đó, chị Hà chụp màn hình các đoạn tin nhắn và đăng lên Facebook cá nhân kèm theo những lời chỉ trích gay gắt.

• Hành vi bị phát hiện và báo cáo đến cơ quan chức năng
  Anh Thịnh làm đơn gửi Công an phường Hòa Minh đề nghị xử lý vì cho rằng hành vi của vợ xâm phạm bí mật đời tư và làm tổn hại danh dự của mình.

• Cơ quan chức năng ra quyết định xử phạt
  Sau khi xác minh, cơ quan chức năng xác định chị Hà đã tiết lộ thông tin thuộc bí mật đời tư nhằm xúc phạm danh dự của chồng, vi phạm điểm a khoản 2 Điều 54 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Chị Hà bị phạt 15.000.000 đồng và buộc xin lỗi công khai trên mạng xã hội.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Vợ kiểm tra điện thoại của chồng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:

Bộ luật Hình sự 2015

Điều 159. Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:

a) Chiếm đoạt thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác;
b) Cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín, điện báo, fax hoặc văn bản khác;
c) Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật;
đ) Hành vi khác xâm phạm bí mật hoặc an toàn điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau thì bị phạt tù từ 01 đến 03 năm:

a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Phạm tội 02 lần trở lên;
d) Tiết lộ các thông tin đã chiếm đoạt làm ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm của người khác;
đ) Làm nạn nhân tự sát.

...

Ngoài ra nếu người vợ đã bị xử phạt hành chính mà vẫn tiếp tục xâm phạm đời tư của chồng, hoặc hành vi gây hậu quả nghiêm trọng như làm tổn hại danh dự, nhân phẩm, uy tín, thì có thể bị truy cứu hình sự với mức phạt cao nhất đến 03 năm tù. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đến 20.000.000 đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 đến 05 năm.

Tình huống giả định

Tái phạm việc xâm phạm thông tin điện thoại của chồng

• Từng bị xử phạt hành chính nhưng vẫn tái phạm
  Chị Ngô Thị Mai Hương, từng bị xử phạt hành chính vì tự ý kiểm tra điện thoại của chồng và phát tán thông tin riêng tư. Tuy nhiên, sau đó chị Hương tiếp tục ghi âm các cuộc gọi của chồng và gửi cho bạn bè để “làm bằng chứng”.

• Hành vi bị phát hiện và truy tố hình sự
  Cơ quan công an xác định chị Hương đã tái phạm hành vi xâm phạm bí mật đời tư, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự và đời sống cá nhân của người chồng.

• Tòa án tuyên hình phạt
  Căn cứ Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015, Tòa án tuyên phạt chị Hương 06 tháng cải tạo không giam giữ, phạt bổ sung 10 triệu đồng và buộc công khai xin lỗi người bị hại.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Kết luận

Hành vi kiểm tra điện thoại, tiết lộ thông tin riêng tư của chồng hoặc vợ là hành vi xâm phạm bí mật đời tư, được pháp luật bảo vệ nghiêm ngặt. Theo quy định, nếu chỉ vi phạm hành chính, người thực hiện có thể bị phạt từ 10 đến 20 triệu đồng và buộc xin lỗi công khai. Tuy nhiên, nếu tái phạm hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, với mức hình phạt cao nhất lên đến 03 năm tù.