Người làm việc trong tổ chức cơ yếu gồm người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ cơ yếu, người được tuyển để đào tạo chuyên môn và nhân sự hỗ trợ các công việc khác.
Hoạt động cơ yếu là một lĩnh vực đặc biệt quan trọng trong bảo vệ an ninh quốc gia, gắn với việc sử dụng mật mã và các kỹ thuật chuyên sâu để bảo đảm an toàn thông tin mật của Nhà nước. Luật Cơ yếu 2011 quy định rõ bản chất của hoạt động cơ yếu, phạm vi áp dụng và yêu cầu về tính bảo mật tuyệt đối. Song song đó, những nhóm người được làm việc trong tổ chức cơ yếu từ lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ đến những vị trí được tuyển chọn để đào tạo hoặc hỗ trợ công tác cơ yếu cũng được quy định cụ thể.
1. Hoạt động cơ yếu là gì?
Điều 3 Luật Cơ yếu 2011 quy định:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Hoạt động cơ yếu là hoạt động cơ mật đặc biệt, thuộc lĩnh vực an ninh quốc gia, sử dụng nghiệp vụ mật mã, kỹ thuật mật mã và các giải pháp có liên quan để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước, do lực lượng chuyên trách đảm nhiệm.
...
Hoạt động cơ yếu là một lĩnh vực có mức độ bảo mật rất cao tập trung vào việc sử dụng mật mã, kỹ thuật mật mã và các biện pháp chuyên môn để giữ an toàn cho thông tin thuộc phạm vi bí mật nhà nước. Công việc này được thực hiện bởi lực lượng chuyên trách, được đào tạo và tuyển chọn riêng nhằm bảo đảm thông tin quan trọng của Nhà nước không bị lộ lọt, bị xâm phạm hoặc bị giả mạo. Đặc thù của hoạt động cơ yếu là tính chính xác, tuyệt mật và yêu cầu nghiêm ngặt về chuyên môn trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Tình huống giả định:
-
Cơ quan Tài chính tỉnh Quảng Ninh phát hiện dấu hiệu lộ lọt thông tin
Cơ quan Tài chính tỉnh Quảng Ninh nhận thấy hệ thống văn bản mật xuất hiện các truy cập bất thường vào cuối giờ làm việc. Một số tài liệu được ghi nhận có dấu hiệu bị truy cập trái phép. Lãnh đạo cơ quan lập tức báo cho Tổ cơ yếu của tỉnh để kiểm tra vì đây là lực lượng có nhiệm vụ chuyên trách về bảo mật thông tin bí mật nhà nước. -
Tổ cơ yếu tỉnh Quảng Ninh tiến hành kiểm tra hệ thống
Tổ cơ yếu nhanh chóng thu thập nhật ký truy cập, phân tích các khóa mã và kiểm tra toàn bộ hệ thống mật mã đang sử dụng. Nhờ áp dụng nghiệp vụ mật mã và kỹ thuật mật mã, tổ kỹ thuật xác định nguyên nhân đến từ một tài khoản nội bộ bị lộ mật khẩu, khiến lớp bảo mật bị suy giảm. Các bước khóa tài khoản, thay mã khóa và rà soát toàn diện được triển khai ngay. -
Tổ cơ yếu hoàn tất xử lý và củng cố an ninh thông tin
Sau khi khắc phục sự cố, Tổ cơ yếu tổ chức buổi hướng dẫn cho toàn bộ cán bộ của Cơ quan Tài chính tỉnh về quy trình bảo mật mới. Các biện pháp tăng cường như lớp mã hóa bổ sung và kiểm soát thiết bị được đưa vào áp dụng. Nhờ đó, hệ thống được ổn định trở lại và toàn bộ thông tin bí mật nhà nước tiếp tục được bảo vệ an toàn.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Người làm việc trong tổ chức cơ yếu gồm những ai?
Căn cứ Điều 23 Luật Cơ yếu 2011:
Điều 23. Người làm việc trong tổ chức cơ yếu
1. Người làm việc trong tổ chức cơ yếu bao gồm:
a) Người được điều động, biệt phái, bổ nhiệm để thực hiện nhiệm vụ của lực lượng cơ yếu (sau đây gọi là người làm công tác cơ yếu);
b) Người được tuyển chọn để đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện chuyên môn, nghiệp vụ cơ yếu;
c) Người làm việc trong tổ chức cơ yếu nhưng không thuộc quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều này (sau đây gọi là người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu).
2. Chính phủ quy định ngạch, chức danh người làm việc trong tổ chức cơ yếu.
Người làm việc trong tổ chức cơ yếu được chia thành ba nhóm. Nhóm thứ nhất là lực lượng nòng cốt, trực tiếp thực hiện nhiệm vụ cơ yếu và chịu trách nhiệm bảo vệ thông tin mật bằng mật mã và kỹ thuật chuyên môn. Nhóm thứ hai là những người được tuyển chọn để đào tạo và bồi dưỡng nhằm trở thành lực lượng cơ yếu trong tương lai. Nhóm còn lại gồm các cá nhân làm công tác hỗ trợ khác trong tổ chức cơ yếu như hành chính, kỹ thuật, quản trị hệ thống nhưng không trực tiếp thực hiện nghiệp vụ cơ yếu. Cách phân chia này giúp hình thành hệ thống nhân sự đầy đủ bảo đảm hoạt động cơ yếu vận hành hiệu quả và thống nhất.
Tình huống giả định:
-
Ban Cơ yếu tỉnh Tuyên Quang tiếp nhận nhân sự mới
Ban Cơ yếu tỉnh Tuyên Quang được giao bổ sung biên chế nhằm tăng cường khả năng bảo mật thông tin của địa phương. Cơ quan quyết định điều động một cán bộ từ Bộ phận Kỹ thuật sang đảm nhiệm nhiệm vụ cơ yếu. -
Trường Đào tạo Cơ yếu tuyển chọn học viên
Trường Đào tạo Cơ yếu thông báo tuyển sinh khóa huấn luyện nghiệp vụ mật mã. Các ứng viên trúng tuyển thuộc nhóm được đào tạo chuyên môn cơ yếu là nguồn lực cho lực lượng cơ yếu trong tương lai. -
Cơ quan Cơ yếu tỉnh Tuyên Quang tiếp nhận nhân viên hỗ trợ kỹ thuật
Ban Cơ yếu tỉnh Tuyên Quang cũng tuyển dụng một nhân viên kỹ thuật để phụ trách hệ thống thiết bị, nhằm bảo đảm hoạt động bảo mật diễn ra thông suốt. Nhân sự này không trực tiếp thực hiện nghiệp vụ mật mã nhưng thuộc nhóm người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu, hỗ trợ vận hành kỹ thuật.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Hoạt động cơ yếu là lĩnh vực cơ mật đặc biệt, sử dụng mật mã và kỹ thuật mật mã để bảo vệ thông tin bí mật của Nhà nước gắn trực tiếp với nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia. Người làm việc trong tổ chức cơ yếu được phân thành ba nhóm gồm lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ cơ yếu, những người được tuyển để đào tạo chuyên môn và nhóm nhân sự hỗ trợ các công việc khác trong tổ chức. Cách phân loại này giúp hình thành đội ngũ đầy đủ và phù hợp với yêu cầu bảo mật của lĩnh vực cơ yếu.
