Tự doanh tài sản mã hóa là gì?

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP đã đặt nền móng pháp lý cho hoạt động tài sản mã hóa tại Việt Nam, trong đó quy định rõ những khái niệm cơ bản. Một trong những khái niệm quan trọng là tự doanh tài sản mã hóa, giúp nhận diện rõ hoạt động mua bán vì lợi ích của chính tổ chức cung cấp dịch vụ. Bên cạnh đó, nội dung về quyền tự doanh của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa cũng được đề cập cụ thể.

Tự doanh tài sản mã hóa là gì?

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP quy định như sau:

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP

Điều 3. Giải thích từ ngữ

...

5. Tự doanh tài sản mã hóa là việc mua hoặc bán tài sản mã hóa cho chính tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa.

...

Tự doanh tài sản mã hóa được hiểu là việc doanh nghiệp giao dịch với mục đích phục vụ chính hoạt động kinh doanh và lợi ích của mình, không phải thay mặt khách hàng hay bên thứ ba. Hoạt động này giúp doanh nghiệp có thể chủ động cân đối nguồn lực, kiểm soát rủi ro và tìm kiếm lợi nhuận từ chính việc nắm giữ hoặc giao dịch tài sản mã hóa. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù, tự doanh đòi hỏi doanh nghiệp phải tuân thủ chặt chẽ các điều kiện pháp lý, đảm bảo tính minh bạch và không gây ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư.

Tình huống giả định

• Doanh nghiệp Minh Phát thực hiện tự doanh tại TP. Hồ Chí Minh
  Công ty TNHH Công nghệ Minh Phát, trụ sở tại phường Bến Nghé, TP. Hồ Chí Minh, được cấp phép cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa. Sau khi vận hành sàn giao dịch, công ty quyết định thực hiện tự doanh bằng cách trực tiếp mua vào một lượng lớn token để dự trữ.

• Hoạt động mua bán vì lợi ích của chính công ty
  Thay vì giao dịch thay cho khách hàng, công ty Minh Phát mua token nhằm mục đích gia tăng giá trị nắm giữ và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Các giao dịch này đều được ghi nhận minh bạch trên hệ thống blockchain.

• Cơ quan quản lý tiến hành giám sát
  Bộ Tài chính tổ chức đợt kiểm tra định kỳ và xác định rằng hoạt động tự doanh của công ty Minh Phát phù hợp với khái niệm đã nêu trong Nghị quyết 05/2025/NQ-CP. Nhờ đó, công ty được phép tiếp tục hoạt động, đồng thời đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa có được phép tự doanh tài sản mã hóa không?

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP quy định như sau:

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP

Điều 3. Giải thích từ ngữ
…
3. Tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa là doanh nghiệp thực hiện, cung cấp một hoặc một số dịch vụ, hoạt động sau:

a) Tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa;
b) Tự doanh tài sản mã hóa;
c) Lưu ký tài sản mã hóa;
d) Cung cấp nền tảng phát hành tài sản mã hóa.

…

Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa có thể tham gia trực tiếp vào hoạt động tự doanh, bên cạnh các hoạt động khác như tổ chức sàn giao dịch, lưu ký và phát hành. Quy định này giúp doanh nghiệp mở rộng phạm vi kinh doanh, đồng thời đặt ra cơ chế quản lý để bảo đảm minh bạch và tránh rủi ro cho thị trường.

Tình huống giả định

• Doanh nghiệp Hòa Bình được cấp phép tự doanh tại Hà Nội
  Công ty Cổ phần Công nghệ Hòa Bình, có trụ sở tại phường Cầu Giấy, Hà Nội, được Bộ Tài chính cấp phép cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa. Trong giấy phép hoạt động, công ty được chấp thuận triển khai thêm hoạt động tự doanh.

• Công ty triển khai hoạt động tự doanh
  Ngay sau khi có giấy phép, Hòa Bình tiến hành mua vào một lượng lớn token phổ biến để dự trữ và phân bổ lại nguồn vốn. Các giao dịch đều được thực hiện minh bạch, tuân thủ quy định về sử dụng Đồng Việt Nam và lưu trữ đầy đủ trên hệ thống công nghệ blockchain.

• Hoạt động được cơ quan chức năng giám sát
  Ngân hàng Nhà nước phối hợp cùng Bộ Tài chính tiến hành giám sát định kỳ, xác nhận rằng công ty Hòa Bình thực hiện hoạt động tự doanh đúng phạm vi và quy trình được quy định tại Nghị quyết 05/2025/NQ-CP. Nhờ đó, doanh nghiệp vừa mở rộng kinh doanh vừa bảo đảm tính hợp pháp.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Kết luận

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP đã định nghĩa rõ ràng về hoạt động tự doanh tài sản mã hóa, coi đây là việc doanh nghiệp mua hoặc bán tài sản mã hóa cho chính mình. Đồng thời, các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa cũng được phép tiến hành tự doanh nếu đáp ứng đủ điều kiện và được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.