Từ ngày 01/7/2025, chính sách trợ cấp xã hội hàng tháng vẫn giữ nguyên các điều kiện tạm dừng như trước đây, tuy nhiên có một thay đổi đáng chú ý liên quan đến thẩm quyền ra quyết định. Theo quy định mới, thẩm quyền quyết định tạm dừng trợ cấp xã hội được giao về cho cấp xã nhằm rút ngắn quy trình và nâng cao tính chủ động của chính quyền địa phương. Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ giúp công tác quản lý trợ giúp xã hội trở nên sát thực và hiệu quả hơn.
1. Từ 01/7/2025, ai có quyền quyết định tạm dừng trợ cấp xã hội?
Căn cứ Điều 3 Thông tư 14/2025/TT-BYT quy định về thẩm quyền quyết định tạm dừng trợ cấp xã hội
Thông tư 14/2025/TT-BYT
Điều 3. Quyết định tạm dừng trợ cấp xã hội
1. Thẩm quyền quyết định tạm dừng trợ cấp xã hội hằng tháng, hỗ trợ kinh phí chăm sóc, nuôi dưỡng hằng tháng quy định tại khoản 4 Điều 2 Thông tư số 02/2021/TT-BLĐTBXH ngày 24 tháng 6 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội (sau đây gọi là Nghị định số 20/2021/NĐ-CP) do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện.
2. Trình tự, thủ tục thực hiện:
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã căn cứ quy định tại khoản 3 Điều 2 Thông tư số 02/2021/TT-BLĐTBXH xem xét quyết định tạm dừng trợ cấp xã hội hằng tháng, hỗ trợ kinh phí chăm sóc, nuôi dưỡng hằng tháng.
Từ ngày 01/7/2025, vai trò của Chủ tịch UBND cấp xã trong việc quản lý trợ cấp xã hội được tăng cường, thể hiện ở việc họ là người ra quyết định tạm dừng trợ cấp khi đủ điều kiện. Trước đó, quá trình này thường phải thông qua UBND cấp huyện. Việc trao quyền trực tiếp này giúp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, đồng thời phát huy vai trò chủ động của chính quyền cơ sở, nơi gần gũi và có điều kiện nắm bắt thực tế của người dân nhất.
Từ ngày 01/7/2025, vai trò của Chủ tịch UBND cấp xã trong việc quản lý trợ cấp xã hội được tăng cường, thể hiện ở việc họ là người ra quyết định tạm dừng trợ cấp khi đủ điều kiện. Trước đó, quá trình này thường phải thông qua UBND cấp huyện. Việc trao quyền trực tiếp này giúp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, đồng thời phát huy vai trò chủ động của chính quyền cơ sở – nơi gần gũi và có điều kiện nắm bắt thực tế của người dân nhất.
Tuy nhiên, đây không phải là quyết định đơn phương. Cán bộ phụ trách lĩnh vực lao động – thương binh và xã hội ở cấp xã vẫn cần lập danh sách, phối hợp với phòng cấp huyện để thẩm định trước khi ban hành quyết định chính thức. Cách làm này vừa bảo đảm tính pháp lý, vừa giúp kiểm soát việc áp dụng chính sách một cách minh bạch.
Tình huống giả định
Chủ tịch xã chủ động ra quyết định tạm dừng trợ cấp cho người cao tuổi
Ông Lâm Văn Hiển (82 tuổi) sinh sống tại xã Vĩnh Hòa, huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang, là người cao tuổi đang được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng theo diện người không nơi nương tựa. Đầu năm 2025, cán bộ chuyên trách tại xã phát hiện ông Hiển đã rời khỏi địa phương và hiện sinh sống cùng con gái tại TP.HCM từ nhiều tháng qua nhưng không thực hiện thủ tục thông báo.
Cán bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xã Vĩnh Hòa đã lập danh sách đề xuất và gửi lên Chủ tịch UBND xã. Sau khi xem xét hồ sơ và xác nhận từ tổ trưởng dân phố cùng công an khu vực, Chủ tịch UBND xã đã ký quyết định tạm dừng trợ cấp đối với ông Hiển
Việc quyết định kịp thời từ cấp xã giúp ngăn chặn chi trả sai đối tượng và bảo đảm ngân sách được sử dụng đúng mục đích.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
2. Những trường hợp nào sẽ bị tạm dừng trợ cấp xã hội?
Theo khoản 3 Điều 2 Thông tư 02/2021/TT-BLĐTBXH quy định:
Điều 2. Thôi hưởng, tạm dừng trợ cấp xã hội hàng tháng, hỗ trợ kinh phí chăm sóc, nuôi dưỡng hàng tháng theo quy định tại khoản 2 Điều 8 Nghị định số 20/2021/NĐ-CP.
...
3. Tạm dừng hưởng trợ cấp xã hội, hỗ trợ kinh phí chăm sóc, nuôi dưỡng hàng tháng trong các trường hợp sau đây:
a) Đối tượng không nhận chế độ, chính sách liên tục từ 03 tháng trở lên;
b) Đối tượng không chấp hành yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc xác định lại mức độ khuyết tật, xác định lại điều kiện hưởng trợ giúp xã hội hoặc thông tin khác phục vụ công tác quản lý đối tượng.
c) Đối tượng bị tạm giam từ 01 tháng trở lên đối với trường hợp đối tượng đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng.
...
Việc không nhận chế độ trong thời gian dài có thể đồng nghĩa với việc người đó đã chuyển đi nơi khác, qua đời, hoặc mất liên lạc khiến chính quyền không thể tiếp tục chi trả một cách hợp pháp. Tương tự, nếu đối tượng không phối hợp trong việc xác định lại mức độ khuyết tật, hoặc cố tình cung cấp thông tin sai lệch, thì quyền lợi cũng sẽ bị tạm dừng để đảm bảo tính chính xác và công bằng trong chính sách trợ cấp. Trường hợp bị tạm giam cũng là yếu tố đặc biệt. Người bị tạm giam không còn sinh hoạt trong cộng đồng nên sẽ không đáp ứng điều kiện hưởng trợ cấp thường xuyên nữa, vì mục tiêu trợ cấp là nhằm hỗ trợ đời sống cho những người khó khăn đang sống trong cộng đồng.
Tình huống giả định
Người bị tạm giam 2 tháng bị tạm dừng trợ cấp
Anh Lê Văn Quý (34 tuổi), thường trú tại xã An Hòa, tỉnh Trà Vinh, là người khuyết tật nặng đang được nhận trợ cấp xã hội hàng tháng. Tuy nhiên, vào đầu tháng 3/2025, anh Quý bị khởi tố và bị tạm giam vì hành vi trộm cắp tài sản trong khu dân cư. Thời gian tạm giam kéo dài hơn 2 tháng.
Sau khi nhận thông tin từ cơ quan công an, cán bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xã An Hòa đã lập danh sách và báo cáo Chủ tịch UBND xã ra quyết định tạm dừng chi trả trợ cấp. Quyết định này được gửi kèm lên Phòng LĐTBXH để cập nhật và theo dõi.
Sau khi anh Quý hoàn tất thời gian tạm giam và được trả tự do, nếu vẫn đủ điều kiện, hồ sơ có thể được xem xét để khôi phục lại quyền lợi trợ cấp xã hội.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Kết luận
Từ ngày 01/7/2025, Chủ tịch UBND cấp xã chính thức là người có thẩm quyền quyết định tạm dừng trợ cấp xã hội hàng tháng. Việc tạm dừng này sẽ áp dụng khi người đang hưởng trợ cấp không nhận tiền từ 3 tháng trở lên, không phối hợp xác minh hoặc bị tạm giam từ 1 tháng. Việc nắm rõ các thay đổi này sẽ giúp người dân và cán bộ cơ sở chủ động hơn trong quá trình thực hiện và giám sát chính sách an sinh xã hội.
