Tiết lộ bí mật đời tư cá nhân trong hoạt động điện ảnh là hành vi bị cấm, có thể bị phạt đến 100 triệu đồng và bị đình chỉ hoạt động.
Trong quá trình sản xuất và phổ biến phim, các nhà làm phim thường khai thác yếu tố đời thực hoặc câu chuyện cá nhân để tăng tính chân thật và hấp dẫn cho tác phẩm. Việc sử dụng hình ảnh, thông tin hoặc tình tiết liên quan đến đời tư của người khác nếu không được sự đồng ý có thể dẫn đến vi phạm pháp luật. Pháp luật hiện hành đã quy định rõ ràng việc tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân trong hoạt động điện ảnh là hành vi bị nghiêm cấm, đồng thời đặt ra các hình thức xử lý nghiêm khắc đối với tổ chức, cá nhân vi phạm.
Tiết lộ đời tư cá nhân trong hoạt động điện ảnh có vi phạm pháp luật không?
Điểm g khoản 1 Điều 9 Luật Điện ảnh 2022 quy định như sau:
Điều 9. Những nội dung và hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh
1. Nghiêm cấm hoạt động điện ảnh có nội dung sau đây:
…g) Tiết lộ bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật.
...
Việc tiết lộ hoặc sử dụng thông tin cá nhân của người khác trong phim mà không có sự đồng ý là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến quyền riêng tư, đồng thời gây ảnh hưởng đến danh dự và uy tín của người bị xâm hại. Những hành vi như sử dụng hình ảnh thật của cá nhân, công khai chi tiết đời sống riêng tư, hoặc dựa trên câu chuyện thật để sản xuất phim mà không được phép đều có thể bị coi là vi phạm.
Tình huống giả định
-
Đạo diễn sử dụng chi tiết đời tư của người thật khi làm phim
Đạo diễn Nguyễn Đức Huy, sản xuất bộ phim “Sau ánh đèn” dựa trên câu chuyện có thật của một nữ ca sĩ nổi tiếng, trong đó tái hiện nhiều chi tiết nhạy cảm về mối quan hệ cá nhân và đời sống riêng tư của cô mà chưa được sự đồng ý. -
Bộ phim gây tranh cãi khi ra mắt
Khi phim được công chiếu, nhân vật ngoài đời thực nhận thấy nhiều chi tiết trùng khớp với đời tư cá nhân, bao gồm cả thông tin gia đình và hình ảnh riêng tư, nên đã gửi đơn khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền. -
Cơ quan chức năng vào cuộc xử lý vi phạm
Sau khi xác minh, cơ quan chức năng kết luận nhà sản xuất đã vi phạm quy định về việc tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân trong hoạt động điện ảnh. Bộ phim bị yêu cầu ngừng phát hành, đồng thời đạo diễn và đơn vị sản xuất bị lập biên bản xử phạt hành chính theo quy định hiện hành.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Mức xử phạt đối với hành vi tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân trong hoạt động điện ảnh được quy định như thế nào?
Điểm b khoản 1 Điều 6 Nghị định 38/2021/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 4 Điều 1 Nghị định 128/2022/NĐ-CP) quy định như sau:
Điều 6. Vi phạm quy định về nội dung bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh
1. Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi hoạt động điện ảnh có một trong các nội dung sau đây:
…b) Tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về an ninh mạng;
...
2. Hình thức xử phạt bổ sung:
Đình chỉ các hoạt động sản xuất phim tại Việt Nam; phát hành phim; phổ biến phim; quảng bá, xúc tiến phát triển điện ảnh từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi quy định tại khoản 1 Điều này.3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
...
b) Buộc xin lỗi cá nhân bằng văn bản đối với hành vi quy định tại điểm b khoản 1 Điều này.
...
Nếu cá nhân vi phạm, mức phạt tiền dao động từ 40 triệu đến 50 triệu đồng; còn nếu là tổ chức vi phạm, mức phạt gấp đôi từ 80 triệu đến 100 triệu đồng. Cơ quan có thẩm quyền có thể đình chỉ hoạt động sản xuất, phát hành hoặc phổ biến phim từ 01 đến 03 tháng và buộc xin lỗi bằng văn bản đối với người bị xâm phạm.
Tình huống giả định
-
Đơn vị sản xuất phim sử dụng trái phép hình ảnh cá nhân
Công ty Cổ phần Giải trí Đại Dương Xanh, sản xuất bộ phim tài liệu “Những góc khuất sau sân khấu”, trong đó có sử dụng hình ảnh và thông tin riêng tư của một diễn viên nổi tiếng mà chưa được sự đồng ý của người này. -
Cá nhân bị ảnh hưởng gửi đơn khiếu nại
Sau khi phim được phát hành trên nền tảng trực tuyến, diễn viên phát hiện chi tiết liên quan đến gia đình và quan hệ cá nhân bị công khai trái phép. Người này đã gửi đơn khiếu nại và yêu cầu xử lý vi phạm tới Cơ quan có thẩm quyền -
Cơ quan chức năng xử phạt và yêu cầu khắc phục hậu quả
Căn cứ quy định pháp luật, cơ quan chức năng xử phạt công ty 90.000.000 đồng, đồng thời đình chỉ hoạt động phổ biến phim trong 02 tháng và yêu cầu đơn vị xin lỗi công khai bằng văn bản. Hành vi trên được xác định là vi phạm nghiêm trọng quyền bảo mật đời tư của cá nhân.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc bảo đảm quyền riêng tư của cá nhân là nguyên tắc quan trọng trong mọi lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật, đặc biệt là điện ảnh nơi hình ảnh và thông tin có sức lan tỏa mạnh mẽ. Theo quy định, hành vi tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân trong hoạt động điện ảnh là hành vi bị nghiêm cấm và bị xử phạt hành chính nặng. Cụ thể, cá nhân vi phạm có thể bị phạt đến 50 triệu đồng, còn tổ chức có thể bị phạt đến 100 triệu đồng, kèm theo các biện pháp đình chỉ và buộc xin lỗi.