Nghề môi giới bất động sản là một trong những ngành nghề yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề do cơ quan có thẩm quyền cấp. Để tham gia kỳ thi sát hạch môi giới bất động sản, người dự thi cần đáp ứng đủ các điều kiện về trình độ học vấn, năng lực pháp lý và hoàn tất khóa đào tạo chuyên môn. Bên cạnh đó, chứng chỉ hành nghề được cấp chỉ có giá trị sử dụng trong một thời hạn nhất định, yêu cầu cá nhân hành nghề phải theo dõi và gia hạn đúng quy định.
1. Người dự thi sát hạch môi giới bất động sản cần đáp ứng điều kiện gì?
Điều 25 Nghị định 96/2024/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 25. Điều kiện dự thi
Thí sinh dự thi phải có đủ các điều kiện sau:
Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, không đang trong tình trạng truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc chấp hành án phạt tù.
Tốt nghiệp từ trung học phổ thông trở lên.
Có giấy chứng nhận hoàn thành khóa học quản lý đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản.
Đã nộp hồ sơ đăng ký dự thi và kinh phí dự thi cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Dựa trên quy định trên, để tham gia kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, người dự thi phải đáp ứng đồng thời 4 điều kiện mang tính bắt buộc. Trước tiên là điều kiện về năng lực pháp lý, đòi hỏi người thi không được rơi vào trường hợp đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc thi hành án hình sự. Thứ hai là điều kiện trình độ học vấn, yêu cầu phải tốt nghiệp ít nhất trình độ trung học phổ thông.
Quan trọng không kém là điều kiện về chuyên môn, được thể hiện qua việc cá nhân phải hoàn thành khóa học bồi dưỡng kiến thức về hành nghề môi giới bất động sản. Khóa học này được tổ chức theo chuẩn quy định, đảm bảo trang bị những kiến thức cơ bản về pháp luật, kỹ năng giao dịch, đạo đức nghề nghiệp và quản lý bất động sản. Cuối cùng, ứng viên cần nộp đủ hồ sơ hợp lệ và kinh phí dự thi theo đúng quy trình do UBND cấp tỉnh ban hành. Nếu thiếu bất kỳ điều kiện nào, người dự thi sẽ không được chấp nhận tham gia sát hạch.
Tình huống giả định
Nguyễn Thanh Trúc, 26 tuổi, là cử nhân chuyên ngành quản trị kinh doanh tại một trường đại học tư thục ở TP. Hồ Chí Minh. Sau một thời gian làm việc trong lĩnh vực bán hàng, Trúc quyết định chuyển hướng sang nghề môi giới bất động sản vì nhận thấy tiềm năng thu nhập và cơ hội phát triển lâu dài. Trúc đăng ký tham gia một khóa học bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới do một trung tâm được cấp phép tổ chức, và sau khi hoàn thành khóa học, cô được cấp giấy chứng nhận.
Trúc sau đó chuẩn bị hồ sơ dự thi gồm: bản sao bằng tốt nghiệp, giấy xác nhận hoàn thành khóa học, CMND và đơn đăng ký theo mẫu. Tuy nhiên, do thiếu thông tin, cô chưa đóng kinh phí dự thi và gửi hồ sơ quá hạn so với thời gian thông báo. Kết quả, hồ sơ của Trúc bị từ chối tiếp nhận vì chưa đáp ứng đầy đủ điều kiện theo Điều 25 Nghị định 96/2024/NĐ-CP. Sau khi được hướng dẫn lại từ Sở Xây dựng, Trúc đã hoàn thiện các thủ tục cần thiết và được xác nhận đủ điều kiện dự thi vào kỳ thi tiếp theo.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản có hiệu lực trong bao lâu?
Khoản 4 Điều 31 Nghị định 96/2024/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 31. Cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản
...
4. Chứng chỉ có giá trị sử dụng trên phạm vi cả nước trong thời hạn 05 năm kể từ ngày được cấp.
Theo quy định nêu trên, chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản là văn bản pháp lý có hiệu lực trong vòng 5 năm kể từ ngày được cơ quan có thẩm quyền cấp. Chứng chỉ này có phạm vi áp dụng toàn quốc, nghĩa là cá nhân được phép hành nghề tại bất kỳ địa phương nào trong lãnh thổ Việt Nam mà không cần xin phép lại hoặc cấp đổi riêng theo từng tỉnh thành.
Thời hạn 5 năm được xem là khoảng thời gian phù hợp để đánh giá năng lực hành nghề, khả năng cập nhật kiến thức chuyên môn và sự tuân thủ pháp luật của người hành nghề. Sau thời hạn này, nếu tiếp tục làm việc trong lĩnh vực môi giới bất động sản, cá nhân phải thực hiện thủ tục gia hạn hoặc thi lại nếu chứng chỉ hết hiệu lực và không đủ điều kiện gia hạn theo quy định pháp luật tại thời điểm đó.
Việc cấp chứng chỉ được thực hiện bởi UBND cấp tỉnh nơi tổ chức kỳ thi sát hạch, dựa trên kết quả thi, hồ sơ hợp lệ và quy trình phê duyệt. Người có chứng chỉ có thể nhận trực tiếp tại UBND hoặc yêu cầu gửi qua đường bưu điện. Trong suốt thời gian chứng chỉ còn hiệu lực, cơ quan cấp chứng chỉ có trách nhiệm lưu trữ hồ sơ và bảo đảm thông tin đầy đủ về người hành nghề để phục vụ công tác kiểm tra, hậu kiểm hoặc xử lý vi phạm khi cần thiết.
Tình huống giả định
Lê Trung Hiếu, sinh năm 1992, nhận được chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản từ Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa vào tháng 3/2019 sau khi vượt qua kỳ thi sát hạch. Với chứng chỉ này, Hiếu nhanh chóng xin việc tại một công ty bất động sản tại TP. Hồ Chí Minh và làm việc ổn định trong nhiều năm.
Đến tháng 5/2024, khi ký hợp đồng tư vấn môi giới cho một dự án mới, công ty yêu cầu Hiếu bổ sung bản sao chứng chỉ hành nghề để hoàn tất hồ sơ pháp lý. Lúc này, Hiếu mới phát hiện chứng chỉ đã hết hạn từ hơn 2 tháng trước. Do không để ý đến thời điểm hết hiệu lực, anh vẫn tiếp tục hành nghề mà không biết rằng chứng chỉ không còn giá trị pháp lý.
Sự việc được phát hiện trong đợt thanh tra chuyên ngành do Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh thực hiện. Kết quả, Hiếu bị xử phạt hành chính vì hành nghề môi giới khi chứng chỉ đã hết hiệu lực, đồng thời buộc phải dừng mọi hoạt động liên quan cho đến khi hoàn tất việc gia hạn hoặc thi lại chứng chỉ mới.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc hành nghề môi giới bất động sản tại Việt Nam yêu cầu người hành nghề phải có chứng chỉ hợp lệ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp. Theo quy định, người dự thi sát hạch phải đáp ứng các điều kiện nhất định về trình độ học vấn, năng lực pháp lý và hoàn tất khóa đào tạo chuyên môn. Sau khi được cấp, chứng chỉ có hiệu lực trong 5 năm trên toàn quốc và cần được theo dõi để gia hạn đúng thời hạn nếu tiếp tục hành nghề.
