Sử dụng hóa đơn không hợp pháp sẽ bị xử phạt từ 20 đến 50 triệu đồng và có thời hiệu xử phạt tối đa 2 năm theo quy định pháp luật.
Tuân thủ đúng quy định là điều kiện quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp cho giao dịch. Một nội dung quan trọng cần chú ý là các hình thức xử phạt khi sử dụng hóa đơn không hợp pháp. Bên cạnh đó, thời hiệu áp dụng xử phạt cũng được pháp luật xác định rõ nhằm bảo đảm tính công bằng và hiệu lực thực thi.
Sử dụng hóa đơn không hợp pháp bị xử phạt thế nào?
Điều 28 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 28. Xử phạt đối với hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn
Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn quy định tại Điều 4 Nghị định này, trừ trường hợp được quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 16 và điểm d khoản 1 Điều 17 Nghị định này.
Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc hủy hóa đơn đã sử dụng.
Quy định này cho thấy hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp được xem là vi phạm nghiêm trọng, có thể dẫn đến thất thu thuế và làm sai lệch hồ sơ kế toán. Ngoài việc chịu phạt tiền với mức khá cao, tổ chức, cá nhân vi phạm còn buộc phải hủy bỏ hóa đơn đã sử dụng sai để khôi phục lại tính chính xác trong quản lý.
Tình huống giả định
Doanh nghiệp thương mại sử dụng hóa đơn không hợp pháp để kê khai chi phí
-
Doanh nghiệp thương mại lập chứng từ sai quy định
Công ty TNHH Hoàng Phúc, đã sử dụng một số hóa đơn mua hàng không hợp pháp để kê khai chi phí nhằm giảm số thuế giá trị gia tăng phải nộp. -
Cơ quan thuế kiểm tra và phát hiện vi phạm
Trong quá trình thanh tra, Cục Thuế tỉnh Nghệ An phát hiện các hóa đơn này không tồn tại trong hệ thống hóa đơn điện tử của Tổng cục Thuế. Điều này cho thấy doanh nghiệp đã sử dụng chứng từ không hợp pháp. -
Xử phạt và khắc phục hậu quả
Cơ quan thuế kết luận hành vi vi phạm thuộc phạm vi Điều 28 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, xử phạt 40.000.000 đồng và buộc hủy toàn bộ hóa đơn đã sử dụng sai. Doanh nghiệp phải lập lại hồ sơ thuế để đảm bảo đúng quy định.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Thời hiệu xử phạt hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp
Khoản 1 Điều 8 Nghị định 125/2020/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Nghị định 102/2021/NĐ-CP) quy định như sau:
Điều 8. Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn; thời hạn được coi là chưa bị xử phạt; thời hạn truy thu thuế
1. Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về hóa đơn
a) Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về hóa đơn là 02 năm.
b) Thời điểm tính thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về hóa đơn được quy định như sau:
Đối với hành vi vi phạm hành chính đang được thực hiện thì thời hiệu được tính từ ngày người có thẩm quyền thi hành công vụ phát hiện hành vi vi phạm.
Đối với hành vi vi phạm hành chính đã kết thúc thì thời hiệu được tính từ ngày chấm dứt hành vi vi phạm....
Việc xác định thời hiệu xử phạt được phân biệt rõ giữa hành vi đang diễn ra và hành vi đã kết thúc. Nếu vi phạm vẫn đang được thực hiện, thời hiệu sẽ tính từ ngày cơ quan có thẩm quyền phát hiện; còn khi vi phạm đã kết thúc, thời hiệu sẽ tính từ ngày hành vi chấm dứt. Điều này giúp bảo đảm tính khách quan, tránh tình trạng bỏ lọt hoặc xử phạt sai thời hạn.
Tình huống giả định
Công ty CP Xây dựng An Hòa bị xử phạt do vi phạm trong thời hiệu
-
Doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp
Công ty CP Xây dựng An Hòa, đã sử dụng một số hóa đơn không hợp pháp trong năm 2023 để kê khai chi phí đầu vào, nhằm giảm số thuế phải nộp. -
Cơ quan thuế tiến hành thanh tra sau hơn một năm
Đến tháng 8/2025, Cục Thuế phát hiện vi phạm trong quá trình thanh tra. Mặc dù hành vi đã xảy ra từ năm 2023 nhưng vẫn còn nằm trong thời hiệu 02 năm theo quy định. -
Doanh nghiệp bị áp dụng chế tài xử phạt
Cơ quan thuế đã ra quyết định xử phạt hành chính với số tiền 30.000.000 đồng và buộc hủy toàn bộ hóa đơn không hợp pháp, đồng thời điều chỉnh lại hồ sơ khai thuế của doanh nghiệp.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Mở bài
Sử dụng hóa đơn không hợp pháp là hành vi vi phạm nghiêm trọng, có thể dẫn đến phạt tiền, buộc hủy hóa đơn và điều chỉnh hồ sơ kế toán, thuế để đảm bảo tính minh bạch. Thời hiệu xử phạt được xác định rõ ràng nhằm bảo đảm công bằng và hiệu lực thực thi. Các doanh nghiệp và cá nhân cần tuân thủ đúng quy định về hóa đơn, vừa để tránh rủi ro pháp lý vừa đảm bảo quyền lợi hợp pháp trong mọi giao dịch.
