Hành vi quảng cáo thực phẩm chức năng sai sự thật có thể bị phạt từ 20.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng.
Quảng cáo sai sự thật đang trở thành vấn đề đáng lo ngại trong hoạt động thương mại, khi nhiều doanh nghiệp cố tình đưa thông tin sai lệch để thu hút khách hàng. Hành vi này không chỉ gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng mà còn làm méo mó môi trường cạnh tranh lành mạnh.
1. Quảng cáo sai sự thật là gì?
Căn cứ theo khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 quy định:
Điều 8. Hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo
...
9. Quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố.
...
Quảng cáo sai sự thật có thể hiểu là bất kỳ nội dung nào làm người tiêu dùng hiểu nhầm hoặc tin tưởng sai lệch về sản phẩm/dịch vụ. Ví dụ: quảng cáo một loại mỹ phẩm có tác dụng “chữa bệnh”, quảng cáo thực phẩm thông thường như “thuốc đặc trị”, hay cố tình nâng cao chất lượng và công dụng vượt quá thực tế. Hành vi này gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng, làm méo mó môi trường cạnh tranh và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng. Vì vậy, pháp luật xếp quảng cáo sai sự thật vào nhóm hành vi nghiêm cấm tuyệt đối.
Tình huống giả định
-
Doanh nghiệp quảng cáo sản phẩm như thuốc điều trị
Tháng 7/2025, Công ty TNHH Mỹ phẩm Hoa Sen tại Phường Bàn Cờ, TP. Hồ Chí Minh tung ra thị trường sản phẩm kem dưỡng da với nội dung quảng cáo: “Trị khỏi nám, tàn nhang chỉ sau 7 ngày sử dụng”. Thông điệp này khiến nhiều người tiêu dùng hiểu nhầm sản phẩm có công dụng như thuốc điều trị bệnh lý về da. -
Người tiêu dùng phản ánh về nội dung quảng cáo gây nhầm lẫn
Một số khách hàng sau khi mua sản phẩm đã phản ánh đến cơ quan chức năng, cho rằng quảng cáo có dấu hiệu lừa dối, không đúng bản chất sản phẩm. Đặc biệt, nhiều người tiêu dùng tin tưởng vào công dụng “điều trị” và sử dụng sai mục đích, gây nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe. - Cơ quan chức năng kiểm tra và xử lý vi phạm
Tiếp nhận phản ánh, Sở Văn hóa và Thể thao TP. Hồ Chí Minh tiến hành kiểm tra nội dung quảng cáo. Kết quả cho thấy công ty đã thực hiện hành vi quảng cáo sai sự thật, vi phạm khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012. Doanh nghiệp bị lập biên bản, yêu cầu tháo gỡ quảng cáo vi phạm và chấn chỉnh hoạt động truyền thông sản phẩm.
(Tình huống trên đây là tình huống giả định, không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Quảng cáo sai sự thật bị xử phạt như thế nào?
Căn cứ theo khoản 5 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định:
Điều 34. Vi phạm quy định về hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo
...
5. Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 51, điểm b khoản 4 Điều 52, khoản 1 Điều 60, điểm c khoản 1 Điều 61 Nghị định này.
...
Mức xử phạt hành chính cho quảng cáo sai sự thật rất cao, tối đa lên tới 80.000.000 đồng đối với cá nhân (tổ chức vi phạm có thể bị phạt gấp đôi). Ngoài tiền phạt, cơ quan chức năng có thể áp dụng hình thức xử phạt bổ sung như buộc tháo gỡ quảng cáo vi phạm, cải chính thông tin. Điều này nhằm răn đe và ngăn chặn tình trạng doanh nghiệp “lách luật” bằng cách tung ra các thông tin không đúng thực tế nhằm thu hút khách hàng.
Tình huống giả định
-
Doanh nghiệp quảng cáo máy lọc nước sai công dụng
Công ty TNHH Aqua Việt đã tung ra chiến dịch quảng cáo máy lọc nước với thông điệp: “Loại bỏ 100% vi khuẩn, virus và ngăn ngừa bệnh ung thư”. Nội dung quảng cáo này khiến nhiều người tiêu dùng lầm tưởng thiết bị gia dụng có tác dụng phòng bệnh như một loại dược phẩm đặc trị. -
Người tiêu dùng hoang mang và phản ánh
Sau khi quảng cáo được phát sóng rộng rãi, một số khách hàng đã phản ánh đến cơ quan chức năng, cho rằng thông tin này gây hiểu nhầm nghiêm trọng. Không ít người tiêu dùng tin tưởng tuyệt đối vào công dụng “ngăn ngừa ung thư”, từ đó có nguy cơ bỏ qua các biện pháp y tế cần thiết. - Cơ quan chức năng kiểm tra và xử phạt
Thanh tra Bộ Y tế đã vào cuộc, xác định quảng cáo của Aqua Việt không có cơ sở khoa học, theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP. Doanh nghiệp bị xử phạt 70.000.000 đồng, đồng thời buộc phải tháo gỡ toàn bộ quảng cáo sai sự thật và cải chính thông tin đến người tiêu dùng.
(Tình huống trên đây là tình huống giả định, không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Vi phạm quy định về quảng cáo thực phẩm chức năng bị xử phạt ra sao?
Căn cứ theo khoản 1, điểm b khoản 4, khoản 5 và điểm a, điểm b khoản 6 Điều 52 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định:
Điều 52. Vi phạm các quy định về quảng cáo thực phẩm, phụ gia thực phẩm
1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi không ghi đúng quy định dòng chữ và không đọc hoặc đọc không rõ ràng nội dung khuyến cáo "Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh” khi quảng cáo thực phẩm chức năng trên báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử.
...
4. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Quảng cáo sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế, thư cảm ơn, lời cảm ơn của người bệnh, bài viết của bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế;
b) Quảng cáo thực phẩm chức năng gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh;
c) Quảng cáo thực phẩm có nội dung đăng tải, dẫn, trích dẫn hoặc nêu ý kiến người bệnh mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh.
5. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tước quyền sử dụng Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm từ 01 đến 03 tháng đối với vi phạm quy định tại khoản 3 Điều này trong trường hợp vi phạm về quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe từ 02 lần trở lên trong thời hạn 06 tháng;
b) Tước quyền sử dụng Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm từ 03 tháng đến 05 tháng; tước quyền sử dụng Giấy xác nhận nội dung quảng cáo từ 20 tháng đến 24 tháng đối với vi phạm quy định tại khoản 4 Điều này trong trường hợp vi phạm về quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe từ 02 lần trở lên trong thời hạn 06 tháng.
6. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc cải chính thông tin đối với hành vi quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 và khoản 4 Điều này;
b) Buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm in, tạp chí in quảng cáo đối với hành vi quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 và khoản 4 Điều này;
...
Quảng cáo thực phẩm chức năng là lĩnh vực nhạy cảm bởi dễ gây nhầm lẫn với thuốc chữa bệnh. Vì vậy, Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định rất chi tiết các hành vi vi phạm và khung xử phạt. Trường hợp doanh nghiệp quảng cáo với nội dung sai sự thật (ví dụ khẳng định “chữa khỏi bệnh”), mức phạt có thể từ 20.000.000 đến 30.000.000 hoặc bị cộng dồn lên tới 60.000.000 đến 80.000.000 triệu đồng theo Nghị định. Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải khắc phục hậu quả: buộc gỡ bỏ quảng cáo, cải chính công khai, thậm chí bị tước quyền sử dụng giấy xác nhận nội dung quảng cáo.
Tình huống giả định:
-
Doanh nghiệp quảng cáo thực phẩm chức năng như thuốc chữa tiểu đường
Tháng 8/2025, Công ty CP Dược phẩm An Tâm tại TP. Hà Nội quảng bá sản phẩm thực phẩm chức năng với nội dung: “Điều trị dứt điểm bệnh tiểu đường type 2 chỉ sau 3 tháng”. Đáng chú ý, quảng cáo còn sử dụng hình ảnh bác sĩ mặc blouse trắng cùng lời cảm ơn của bệnh nhân để tăng thêm tính thuyết phục. -
Người tiêu dùng hiểu nhầm và lên tiếng phản ánh
Nhiều khách hàng sau khi tiếp cận thông tin đã tin rằng sản phẩm có công dụng chữa bệnh, từ đó bỏ qua việc thăm khám, điều trị y tế cần thiết. Một số người tiêu dùng lo ngại và gửi phản ánh đến cơ quan chức năng về nội dung quảng cáo mang tính lừa dối, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. - Cơ quan chức năng kiểm tra và xử phạt nghiêm
Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) đã tiến hành xác minh và kết luận Công ty CP Dược phẩm An Tâm có hành vi quảng cáo sai sự thật, vi phạm Nghị định 38/2021/NĐ-CP. Doanh nghiệp bị xử phạt 80.000.000 đồng, buộc tháo gỡ toàn bộ quảng cáo sai phạm và công khai xin lỗi người tiêu dùng.
(Tình huống trên đây là tình huống giả định, không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Quảng cáo sai sự thật về thực phẩm chức năng là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm vì dễ khiến người tiêu dùng lầm tưởng sản phẩm có tác dụng như thuốc chữa bệnh. Doanh nghiệp vi phạm có thể bị xử phạt từ 20.000.000 đến 30.000.000 đồng, và trong trường hợp quảng cáo sai sự thật nghiêm trọng, mức phạt có thể lên tới 60.000.000 đến 80.000.000 đồng, kèm theo yêu cầu tháo gỡ và cải chính thông tin để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
