Nhóm lao động từ đủ 18 tuổi có thể ủy quyền một cá nhân để ký hợp đồng mùa vụ, dưới 12 tháng. Nếu người sử dụng lao động không giao kết bằng văn bản với người đại diện của nhóm lao động này thì có thể bị xử phạt hành chính.
Tiền lương, quyền lợi và trách nhiệm của người lao động chỉ được bảo đảm khi hợp đồng lao động được ký đúng quy định pháp luật. Trong trường hợp lao động thời vụ hoặc công việc ngắn hạn dưới 12 tháng, Bộ luật Lao động cho phép nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên có thể ủy quyền cho một người đại diện ký hợp đồng. Tuy nhiên nếu không tuân thủ đúng hình thức khi ký kết hợp đồng thì người sử dụng lao động có thể bị xử phạt hành chính.
1. Nhóm lao động trên 18 tuổi được uỷ quyền cho một người ký kết hợp đồng không?
Điều 18 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Điều 18. Thẩm quyền giao kết hợp đồng lao động
1. Người lao động trực tiếp giao kết hợp đồng lao động, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Đối với công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng thì nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên có thể ủy quyền cho một người lao động trong nhóm để giao kết hợp đồng lao động; trong trường hợp này, hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và có hiệu lực như giao kết với từng người lao động.
Hợp đồng lao động do người được ủy quyền ký kết phải kèm theo danh sách ghi rõ họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú và chữ ký của từng người lao động.
...
Điều 18 Bộ luật Lao động 2019 quy định rằng thông thường người lao động sẽ trực tiếp ký hợp đồng với người sử dụng lao động. Tuy nhiên với công việc theo mùa vụ hoặc công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng, nhóm lao động từ đủ 18 tuổi có thể ủy quyền cho một người đại diện ký kết thay. Hợp đồng này bắt buộc phải lập thành văn bản, kèm danh sách đầy đủ thông tin và chữ ký của từng lao động trong nhóm và có giá trị pháp lý như hợp đồng được ký riêng với từng người.
Tình huống giả định
- Doanh nghiệp tuân thủ quy định
Công ty TNHH Xây dựng Minh Tâm (tỉnh Đắk Lắk) tuyển 40 lao động thời vụ để phục vụ một dự án thi công kéo dài 6 tháng. Nhóm lao động từ đủ 18 tuổi đã họp và thống nhất ủy quyền cho anh Nguyễn Văn Hòa làm đại diện ký hợp đồng với công ty. - Người lao động được đảm bảo quyền lợi
Hợp đồng lao động được ký bằng văn bản, có danh sách đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, nơi cư trú và chữ ký của từng người trong nhóm. Các điều khoản về tiền lương, thời giờ làm việc, bảo hiểm và an toàn lao động được ghi rõ ràng, minh bạch. Nhờ vậy mọi quyền lợi của người lao động đều được bảo đảm đúng pháp luật. -
Cơ quan chức năng kiểm tra
Trong một đợt thanh tra định kỳ, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk xác định Công ty Minh Tâm đã thực hiện đúng Khoản 2 Điều 18 Bộ luật Lao động 2019. Hồ sơ hợp đồng được lưu giữ đầy đủ, minh chứng cho việc doanh nghiệp chấp hành nghiêm túc quy định về giao kết hợp đồng.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nếu giao kết không bằng văn bản đối người được uỷ quyền của nhóm lao động trên thì bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 9, Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 9. Vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động
1. Phạt tiền đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi: giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản với người lao động làm công việc có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên; giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản với người được ủy quyền giao kết hợp đồng cho nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên làm công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng quy định tại khoản 2 Điều 18 của Bộ luật Lao động; giao kết không đúng loại hợp đồng lao động với người lao động; giao kết hợp đồng lao động không đầy đủ các nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật theo một trong các mức sau đây:
a) Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
b) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;
c) Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;
d) Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;
đ) Từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.
...
3. Biện pháp khắc phục hậu quả
...
b) Buộc người sử dụng lao động giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người được ủy quyền giao kết hợp đồng lao động cho nhóm người lao động làm công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng khi có hành vi không giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người được ủy quyền giao kết hợp đồng lao động cho nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên làm công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng quy định tại khoản 2 Điều 18 của Bộ luật Lao động được quy định tại khoản 1 Điều này;
...
Điều 6. Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Theo quy định tại Điều 9, mức xử phạt được chia theo quy mô vi phạm. Nếu người sử dụng lao động chỉ vi phạm với số ít lao động, phạt từ 2 đến 5 triệu đồng. Nếu số lao động bị ảnh hưởng trên 300 người, mức phạt có thể lên đến 25 triệu đồng. Với tổ chức mức phạt gấp đôi, tối đa có thể lên đến 50 triệu đồng. Ngoài việc phạt tiền, người sử dụng lao động buộc phải lập lại hợp đồng đúng hình thức bằng văn bản kèm danh sách lao động để bảo vệ quyền lợi của từng cá nhân.
Tình huống giả định
- Doanh nghiệp vi phạm
Công ty TNHH Dịch vụ An Phú (tỉnh Tây Ninh) ký hợp đồng lao động thời vụ với 25 công nhân bốc xếp. Tuy nhiên, công ty chỉ thỏa thuận miệng với người được nhóm lao động ủy quyền, không lập hợp đồng bằng văn bản và cũng không kèm danh sách chữ ký của từng người. - Người lao động gặp khó khăn
Sau khi làm việc 4 tháng, nhiều công nhân phản ánh việc công ty tự ý cắt giảm giờ nghỉ và trả lương chậm nhưng họ không có hợp đồng văn bản để đối chiếu, khiến quyền lợi bị xâm hại và khó chứng minh khiếu nại. -
Cơ quan chức năng xử lý
Thanh tra Sở Nội vụ tỉnh Tây Ninh kiểm tra và xác định công ty vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 18 Bộ luật Lao động 2019 và Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Với số lượng 25 lao động bị ảnh hưởng, công ty bị xử phạt 20 triệu đồng. Đồng thời, buộc doanh nghiệp phải ký lại hợp đồng bằng văn bản đúng quy định, kèm danh sách chữ ký của toàn bộ công nhân.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật cho phép nhóm lao động từ đủ 18 tuổi trở lên có thể ủy quyền cho một người đại diện ký hợp đồng đối với công việc mùa vụ hoặc dưới 12 tháng. Tuy nhiên, hợp đồng phải lập bằng văn bản và kèm danh sách đầy đủ. Nếu người sử dụng lao động là cá nhân vi phạm có thể bị phạt từ 2 đến 25 triệu đồng (tổ chức phạt gấp đôi) và buộc phải khắc phục bằng cách ký lại hợp đồng đúng quy định.
