Nhà nước hỗ trợ đầu tư cho các dự án phim ứng dụng công nghệ tiên tiến, đồng thời nghiêm cấm những tác phẩm chứa yếu tố kích động bạo lực hoặc tội ác.
Trong bối cảnh ngành điện ảnh, việc kết hợp giữa sáng tạo nghệ thuật và ứng dụng công nghệ hiện đại đang trở thành xu hướng chủ đạo, góp phần nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của phim Việt Nam. Nhà nước đã có chính sách đầu tư và hỗ trợ cho những dự án phim áp dụng thành tựu khoa học, kỹ thuật tiên tiến trong quá trình sản xuất và phổ biến. Bên cạnh đó, quy định pháp luật cũng đặt ra giới hạn rõ ràng đối với các tác phẩm chứa yếu tố kích động bạo lực hoặc mô tả hành vi tội ác, nhằm bảo đảm môi trường văn hóa lành mạnh và định hướng giá trị nhân văn cho khán giả.
Nhà nước có đầu tư hỗ trợ cho các dự án phim ứng dụng công nghệ tiên tiến trong hoạt động điện ảnh không?
Điểm e khoản 2 Điều 5 Luật Điện ảnh 2022 quy định như sau:
Điều 5. Chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh
…
2. Nhà nước đầu tư, hỗ trợ cho các hoạt động sau đây:
…e) Nghiên cứu, ứng dụng thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến trong hoạt động điện ảnh;
...
Nhà nước khuyến khích và hỗ trợ các dự án phim ứng dụng công nghệ hiện đại như kỹ xảo điện ảnh (VFX), thực tế ảo (VR/AR) và kỹ thuật âm thanh hình ảnh tiên tiến trong sản xuất, hậu kỳ và phổ biến phim. Chính sách này nhằm giúp các nhà sản xuất nội địa tiếp cận công nghệ tiên tiến, giảm chi phí kỹ thuật và nâng cao tính cạnh tranh quốc tế. Đồng thời, đây là bước đi cần thiết để xây dựng nền công nghiệp điện ảnh chuyên nghiệp, sáng tạo và hội nhập toàn cầu.
Tình huống giả định
-
Công ty sản xuất phim ứng dụng công nghệ mới được Nhà nước hỗ trợ
Công ty TNHH Điện ảnh Thiên Long, triển khai dự án phim “Không gian ký ức” với việc áp dụng công nghệ thực tế ảo để tái hiện bối cảnh lịch sử. Dự án được đánh giá có tính sáng tạo cao và khả năng quảng bá văn hóa Việt Nam ra quốc tế. -
Dự án được phê duyệt trong danh mục hỗ trợ phát triển điện ảnh
Sau khi hoàn thiện hồ sơ, công ty gửi đề án đến để xét duyệt. Hội đồng thẩm định nhận thấy dự án đáp ứng tiêu chí “ứng dụng thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến”, nên đề xuất đưa vào nhóm dự án được hỗ trợ đầu tư từ ngân sách Nhà nước. -
Doanh nghiệp nhận hỗ trợ để triển khai sản xuất
Công ty Thiên Long được cấp khoản hỗ trợ một phần kinh phí đầu tư cho khâu kỹ thuật và hậu kỳ, giúp dự án hoàn thiện với chất lượng hình ảnh và âm thanh đạt chuẩn quốc tế. Việc này không chỉ khẳng định vai trò định hướng của Nhà nước mà còn tạo động lực để các đơn vị tư nhân mạnh dạn đổi mới công nghệ trong sản xuất phim.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Những chi tiết nào trong phim bị cấm khi có nội dung kích động bạo lực, hành vi tội ác?
Điểm h khoản 1 Điều 9 Luật Điện ảnh 2022 quy định như sau:
Điều 9. Những nội dung và hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh
1. Nghiêm cấm hoạt động điện ảnh có nội dung sau đây:
…h) Kích động bạo lực, hành vi tội ác bằng việc thể hiện chi tiết cách thức thực hiện, hình ảnh, âm thanh, lời thoại, cảnh đánh đập, tra tấn, giết người dã man, tàn bạo và những hành vi khác xúc phạm đến nhân phẩm con người, trừ trường hợp thể hiện các nội dung đó để phê phán, tố cáo, lên án tội ác, đề cao chính nghĩa, tôn vinh giá trị truyền thống, văn hóa;
...
Quy định trên đặt ra giới hạn rõ ràng đối với các sản phẩm điện ảnh có yếu tố bạo lực hoặc tội ác. Việc thể hiện quá mức hoặc mô tả chi tiết hành vi tàn bạo có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến người xem, đặc biệt là trẻ vị thành niên. Tuy nhiên, pháp luật vẫn cho phép sử dụng các yếu tố này nếu mục đích là phê phán hoặc lên án hành vi xấu, thể hiện chính nghĩa và giá trị nhân văn.
Tình huống giả định
-
Phim bị cấm chiếu vì chứa cảnh bạo lực vượt quá giới hạn
Công ty TNHH Sản xuất phim Thất Gia, sản xuất bộ phim hành động “Bóng đêm cuối phố” với nhiều cảnh đánh đập và tra tấn kéo dài. Một số cảnh quay thể hiện chi tiết hành vi giết người và đổ máu quá mức. -
Cơ quan kiểm duyệt yêu cầu ngừng phát hành
Sau khi nộp hồ sơ xin phép phổ biến, xin tiến hành thẩm định và nhận định bộ phim có nhiều chi tiết vi phạm quy định về việc kích động bạo lực, xúc phạm nhân phẩm con người. Cơ quan quản lý đã yêu cầu nhà sản xuất chỉnh sửa hoặc loại bỏ toàn bộ các cảnh này. -
Phim bị từ chối cấp phép vì không khắc phục vi phạm
Do đơn vị sản xuất không điều chỉnh nội dung đúng thời hạn, bộ phim bị từ chối cấp phép phổ biến trên toàn quốc. Trường hợp này cho thấy các yếu tố bạo lực dù có giá trị nghệ thuật nhất định vẫn phải được thể hiện trong giới hạn cho phép của pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Nhà nước không chỉ quan tâm đến việc phát triển công nghệ trong hoạt động điện ảnh mà còn chú trọng đến chất lượng nội dung và giá trị nhân văn của tác phẩm. Các dự án phim ứng dụng công nghệ tiên tiến có thể được đầu tư và hỗ trợ nhằm thúc đẩy sáng tạo, hiện đại hóa ngành điện ảnh. Song song đó, những phim chứa yếu tố kích động bạo lực, hành vi tội ác hoặc xúc phạm nhân phẩm con người sẽ bị nghiêm cấm hoặc từ chối phổ biến. Điều này góp phần định hướng cho nền điện ảnh Việt Nam phát triển đúng hướng, lành mạnh và bền vững.