Nhiều hành vi tưởng chừng chỉ là bộc phát do mâu thuẫn hoặc đùa giỡn, như ném đá vào nhà người khác, lại có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính với mức tiền lên tới 5 triệu đồng nếu hành vi làm ảnh hưởng đến người hoặc tài sản. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, nếu hành vi này gây thiệt hại về tài sản, người thực hiện còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý làm hư hỏng tài sản.
1. Ném đá vào nhà người khác sẽ bị xử phạt hành chính ra sao?
Căn cứ điểm e khoản 4, điểm a khoản 13, điểm a khoản 14 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP:
Điều 7. Vi phạm quy định về trật tự công cộng
...
4. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
...
e) Đổ, ném chất thải, chất bẩn, hóa chất, gạch, đất, đá, cát hoặc vật khác vào nhà ở, nơi ở, vào người, đồ vật, tài sản của người khác, vào trụ sở cơ quan, tổ chức, nơi làm việc, nơi sản xuất, kinh doanh, mục tiêu, vọng gác bảo vệ mục tiêu;
...
13. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm a, d, đ và g khoản 2; điểm đ khoản 3; các điểm b, e và i khoản 4; các điểm a, b và c khoản 5; các khoản 6 và 10 Điều này;
...
14. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm c khoản 1, điểm l khoản 2 và điểm e khoản 4 Điều này;
...
Hành vi ném đá vào nhà người khác, dù là để trêu chọc hay trả đũa do mâu thuẫn, đều bị coi là vi phạm quy định về trật tự công cộng. Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người thực hiện hành vi này có thể bị phạt hành chính với mức tiền lên tới 5 triệu đồng.
Người vi phạm còn có thể bị tịch thu tang vật dùng để vi phạm (chẳng hạn viên đá, gạch…) và bị buộc khôi phục tình trạng ban đầu, điều này có thể hiểu là phải sửa chữa lại phần tường, mái hoặc cửa bị ném vỡ, nếu có.
Mức phạt không phụ thuộc vào việc có thiệt hại cụ thể hay không. Chỉ cần có hành vi ném đá vào nhà hoặc tài sản của người khác là đã đủ để xử lý hành chính. Tuy nhiên, nếu hành vi gây hậu quả lớn hơn, như làm vỡ kính, bể mái tôn, hỏng xe,... thì có thể bị xem xét xử lý hình sự.
Tình huống giả định:
-
Xảy ra xô xát vì đỗ xe chắn lối đi
Một buổi tối đầu tháng 6/2025, tại Thành phố Hồ Chí Minh, anh Nguyễn Văn Hòa bức xúc vì chiếc ô tô của hàng xóm, anh Trần Minh Hưng, thường xuyên đỗ chắn trước cổng nhà mình. Dù đã nhiều lần nhắc nhở nhưng không được hồi đáp, anh Hòa tức giận và trong lúc nóng giận, đã nhặt một viên đá lớn và ném thẳng vào cửa kính nhà anh Hưng. -
Tài sản bị hư hại do hành vi ném đá
Cú ném khiến tấm kính cường lực phía trước nhà bị rạn nứt nghiêm trọng, mảnh kính vỡ bắn ra ngoài sân. Gia đình anh Hưng đã trình báo công an phường, cung cấp camera ghi lại toàn bộ sự việc và đề nghị xử lý. -
Xử phạt hành chính kèm biện pháp khắc phục hậu quả
Sau khi lập biên bản và xác minh rõ ràng, công an phường xử phạt hành chính 4.000.000 đồng đối với anh Hòa theo điểm e khoản 4 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, đồng thời tịch thu viên đá làm tang vật, và buộc anh Hòa bồi thường chi phí thay kính mới cho gia đình bị hại để khôi phục tình trạng ban đầu.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Hành vi ném đá vào nhà làm hư hỏng tài sản có bị truy cứu hình sự không?
Theo Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi khoản 36 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017):
Điều 178. Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản
1. Người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng, tài sản là di vật, cổ hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hóa hoặc tài sản trị giá dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
c) Gây thiệt hại tài sản là bảo vật quốc gia;
d) Dùng chất nguy hiểm về cháy, nổ hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác;
đ) Để che giấu tội phạm khác;
e) Vì lý do công vụ của người bị hại;
g) Gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
h) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
a) Gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
b) Gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm:
a) Gây thiệt hại cho tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) Gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Không chỉ dừng lại ở xử phạt hành chính, hành vi ném đá gây thiệt hại cho tài sản còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đáp ứng điều kiện được quy định tại Điều 178 Bộ luật Hình sự.
Người thực hiện hành vi ném đá có thể bị xử lý hình sự nếu giá trị thiệt hại từ 2 triệu đồng trở lên. Ví dụ như làm vỡ cửa kính lớn, móp xe hơi, phá hoại đồ nội thất… đều có thể được định giá cụ thể và xử lý theo hướng hình sự nếu vượt mốc này.
Ngay cả trong trường hợp thiệt hại tài sản dưới 2 triệu đồng, hành vi vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu thuộc vào các trường hợp như người vi phạm đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị kết án cùng tội danh mà chưa được xóa án tích; hành vi gây ra ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội; hoặc tài sản bị phá hoại là phương tiện mưu sinh của người bị hại, là di vật hoặc cổ vật có giá trị đặc biệt.
Tùy thuộc vào mức độ và tính chất của hành vi, hình phạt có thể từ phạt tiền (10 đến 50 triệu đồng), cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Nếu gây thiệt hại lớn hơn như từ 200 triệu đồng trở lên mức án có thể lên tới 10 đến 20 năm tù giam.
Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị cấm hành nghề, cấm đảm nhiệm chức vụ, hoặc phạt tiền bổ sung từ 10 đến 100 triệu đồng.
Tình huống giả định:
-
Cố ý ném đá làm vỡ kính ô tô đang đậu trước nhà
Tháng 5/2025, tại Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh, giữa anh Phạm Văn Dũng và người hàng xóm Nguyễn Thành Lợi xảy ra mâu thuẫn về chỗ đậu xe. Cho rằng anh Lợi thường xuyên đậu xe chắn lối đi mà không xin phép, anh Dũng tức giận, lén ném đá vào chiếc ô tô hiệu Toyota Camry của anh Lợi đang đậu bên đường trước cổng nhà. -
Camera ghi lại hành vi phá hoại tài sản
Âm thanh kính vỡ khiến người dân xung quanh chú ý. Anh Lợi kiểm tra camera an ninh lắp trước nhà, phát hiện rõ hình ảnh anh Dũng thực hiện hành vi phá hoại. Chiếc xe bị vỡ kính chắn gió sau và xước sâu phần thân, tổng thiệt hại được hãng báo giá hơn 8.500.000 đồng. -
Bị khởi tố hình sự vì thiệt hại vượt 2 triệu đồng
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, công an Quận Gò Vấp tiến hành khởi tố vụ án hình sự về tội cố ý làm hư hỏng tài sản, đồng thời triệu tập anh Dũng để lấy lời khai. Hành vi của anh Dũng đã đủ căn cứ xử lý hình sự theo khoản 1 Điều 178 Bộ luật Hình sự. Ngoài ra, anh còn bị yêu cầu bồi thường toàn bộ thiệt hại do hành vi phá hoại gây ra.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Hành vi ném đá vào nhà người khác không chỉ là vi phạm về ứng xử nơi công cộng mà còn có thể dẫn tới hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Trong trường hợp không gây thiệt hại về tài sản, người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính từ 3 đến 5 triệu đồng, kèm theo các biện pháp bổ sung như tịch thu tang vật và buộc khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, nếu hành vi gây hư hỏng tài sản có giá trị từ 2 triệu đồng trở lên, hoặc thỏa mãn các điều kiện luật định, người thực hiện có thể bị khởi tố hình sự về tội cố ý làm hư hỏng tài sản, với mức án cao nhất lên đến 20 năm tù giam.
