Lệnh điều động khẩn cấp có thể ban hành qua truyền thông, điện báo hoặc mệnh lệnh trực tiếp, và người tham gia huy động bị tai nạn sẽ được thanh toán chi phí điều trị.
Trong hoạt động kiểm ngư, việc huy động lực lượng và phương tiện trong tình huống khẩn cấp là biện pháp cần thiết để bảo đảm an toàn trên biển. Khi phát sinh yêu cầu huy động gấp, nội dung đặt ra là lệnh điều động được ban hành qua những hình thức nào. Đồng thời, chế độ hỗ trợ y tế cho người được điều động khi gặp tai nạn cũng là vấn đề cần được áp dụng đúng quy định.
Lệnh điều động trong trường hợp khẩn cấp được ban hành qua những hình thức nào?
Khoản 2 Điều 3 Thông tư 104/2018/TT-BTC quy định như sau:
Điều 3. Thẩm quyền và hình thức ban hành lệnh điều động, huy động lực lượng, phương tiện
…
2. Trường hợp khẩn cấp, người có thẩm quyền điều động, huy động có thể ban hành lệnh thông qua các phương tiện truyền thông, điện báo hoặc mệnh lệnh trực tiếp nhưng ngay sau đó (chậm nhất sau 10 ngày làm việc kể từ ngày ra lệnh) phải ban hành văn bản “Lệnh điều động, huy động lực lượng, phương tiện” theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Quy định này cho phép áp dụng nhiều hình thức linh hoạt để bảo đảm lệnh điều động được triển khai kịp thời, phù hợp với tính chất khẩn cấp trên biển. Việc chỉ đạo bằng miệng, điện tín hoặc truyền thông chỉ mang tính tạm thời; cơ quan ra lệnh vẫn phải ban hành văn bản chính thức trong thời hạn nhất định để hợp thức hóa việc điều động, làm cơ sở quyết toán và giải quyết chế độ cho lực lượng, phương tiện được huy động.
Tình huống giả định
Lệnh điều động được ban hành khẩn cấp qua thông tin truyền miệng rồi hoàn thiện bằng văn bản
-
Lệnh huy động được ban hành trong tình huống bão mạnh
Tháng 8/2025, ông Lê Hữu Toàn nhận thông tin áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão, đe dọa khu neo. Do tình huống khẩn cấp, ông Toàn phát thông tin huy động phương tiện qua hệ thống liên lạc nội bộ và điện đàm trực tiếp đến các chủ tàu. -
Cơ quan chức năng lập danh sách phương tiện tham gia ứng cứu
Ngay sau khi nhận lệnh miệng, nhiều phương tiện tại khu vực neo đậu đã tham gia hỗ trợ di chuyển tàu thuyền đến nơi tránh trú an toàn. Lực lượng kiểm ngư lập biên bản xác nhận thời điểm huy động và danh sách phương tiện tham gia để làm căn cứ sau này. -
Văn bản điều động được ban hành trong thời hạn quy định
Trong vòng chưa đầy 7 ngày làm việc, cơ quan có thẩm quyền ban hành “Lệnh điều động, huy động lực lượng, phương tiện” bằng văn bản để hợp thức hóa quá trình huy động. Văn bản này là cơ sở pháp lý để giải quyết các chế độ chi phí phát sinh hợp lệ cho các chủ tàu tham gia ứng cứu.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Người được điều động trong trường hợp khẩn cấp nếu bị tai nạn có được thanh toán tiền khám chữa bệnh không?
Khoản 1 Điều 4 Thông tư 104/2018/TT-BTC quy định như sau:
Điều 4. Nội dung chi, mức chi
1. Chi phí cấp cứu người bị nạn, đảm bảo y tế cho các lực lượng được điều động, huy động
a) Người được điều động, huy động nếu bị tai nạn được chăm sóc y tế và được thanh toán tiền khám, chữa bệnh theo chế độ hiện hành. Căn cứ để xác định mức thanh toán dựa trên cơ sở chứng từ thanh toán tiền khám, chữa bệnh sau khi trừ đi số tiền bảo hiểm do cơ quan bảo hiểm chi trả (nếu có);
b) Đối với những người không thuộc đối tượng hưởng lương từ ngân sách nhà nước, trong thời gian điều trị tại bệnh viện, ngoài số tiền hỗ trợ khám chữa bệnh, còn được hỗ trợ số tiền cho một ngày điều trị tại bệnh viện bằng 2 lần mức chi một ngày công lao động trung bình tính trên mức lương cơ sở theo quy định của Chính phủ....
Thanh toán chi phí khám, chữa bệnh theo chứng từ hợp lệ sau khi trừ tiền bảo hiểm, và khoản hỗ trợ bổ sung cho người không hưởng lương từ ngân sách trong thời gian nằm viện. Cơ chế này bảo đảm người tham gia làm nhiệm vụ được chăm sóc y tế đầy đủ, đồng thời giúp bù đắp chi phí sinh hoạt trong thời gian điều trị.
Tình huống giả định
Ngư dân tham gia huy động bị tai nạn và được thanh toán chi phí điều trị
-
Chủ tàu tham gia hỗ trợ khẩn cấp theo lệnh điều động
Ông Nguyễn Văn Thành, tham gia huy động phương tiện hỗ trợ di chuyển tàu thuyền vào nơi neo đậu an toàn trước áp thấp nhiệt đới. -
Người thực hiện nhiệm vụ không may gặp tai nạn
Trong quá trình điều động, ông Thành bị trượt ngã và gãy tay khi hỗ trợ neo giữ phương tiện tại khu vực cửa biển. Ông được đưa đến bệnh viện gần đó để điều trị và có đủ chứng từ y tế hợp lệ. -
Chi phí điều trị được thanh toán đúng chế độ
Căn cứ hồ sơ khám chữa bệnh, cơ quan có thẩm quyền tiến hành thanh toán phần chi phí sau khi trừ khoản bảo hiểm đã chi trả. Do ông Thành không phải người hưởng lương từ ngân sách nhà nước, ông còn được nhận thêm khoản hỗ trợ một ngày điều trị tại bệnh viện theo mức quy định.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Lệnh điều động trong trường hợp khẩn cấp có thể được ban hành thông qua phương tiện truyền thông, điện báo hoặc mệnh lệnh trực tiếp trước khi được hoàn thiện bằng văn bản. Người được điều động nếu không may gặp tai nạn sẽ được thanh toán chi phí khám chữa bệnh theo chứng từ hợp lệ và được hỗ trợ bổ sung nếu không thuộc nhóm hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Góp phần bảo đảm quyền lợi cho lực lượng tham gia khi thực thi nhiệm vụ khẩn cấp trên biển.
