Hủy hoại sổ hộ khẩu hoặc tài liệu, giấy tờ cư trú là hành vi bị cấm. Người nào có hành vi huỷ hoại có thể bị phạt đến 2 triệu đồng đồng thời bị tịch thu tang vật.
Giấy tờ về cư trú như sổ hộ khẩu hay sổ tạm trú là tài liệu để xác định nơi sinh sống hợp pháp của mỗi công dân. Việc bảo quản và sử dụng đúng quy định các loại giấy tờ này là nghĩa vụ bắt buộc nhằm bảo đảm tính chính xác trong quản lý dân cư. Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm tuyệt đối hành vi cố ý làm hư hại, tiêu huỷ hoặc giả mạo giấy tờ cư trú và đồng thời quy định mức xử phạt đối với hành vi trên.
1. Huỷ hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú có bị nghiêm cấm không?
Điều 7 Luật Cư trú 2020 quy định như sau:
Điều 7. Các hành vi bị nghiêm cấm về cư trú
...
9. Làm giả giấy tờ, tài liệu, dữ liệu về cư trú; sử dụng giấy tờ, tài liệu, dữ liệu giả về cư trú; cung cấp thông tin, giấy tờ, tài liệu sai sự thật về cư trú; khai man điều kiện, giả mạo hồ sơ, giấy tờ, tài liệu để được đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú; mua, bán, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, cầm cố, nhận cầm cố, hủy hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú.
...
Hành vi hủy hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú là vi phạm pháp luật và bị nghiêm cấm hoàn toàn. Đây là những giấy tờ có giá trị pháp lý để xác định nơi ở nên việc cố ý làm hư hại, tiêu hủy có thể gây ảnh hưởng đến công tác quản lý dân cư và quyền lợi của chính người dân.
Tình huống giả định
- Giới thiệu sự việc
Bà Nguyễn Thị Tươi (cư trú tại Thành phố Huế) trong lúc dọn dẹp nhà cửa vô tình làm rách và ướt sổ hộ khẩu. Ngay sau đó, bà đến cơ quan công an phường trình báo và làm thủ tục xin cấp lại. - Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Công an phường xác định đây là sự cố ngoài ý muốn và không thuộc hành vi cố ý hủy hoại giấy tờ cư trú. Bà Tươi được hướng dẫn thực hiện thủ tục cấp lại thông tin cư trú theo hình thức điện tử. -
Kết quả xử lý và ý nghĩa
Nhờ chủ động báo cáo và tuân thủ đúng quy định, bà Tươi không bị xử phạt hành chính. Hành động của bà góp phần nâng cao ý thức bảo vệ giấy tờ cư trú và chấp hành pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Huỷ hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 9. Vi phạm quy định về đăng ký và quản lý cư trú
...
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
...
h) Hủy hoại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ, tài liệu về cư trú.
...
5. Hình thức xử phạt bổ sung:
Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm a và h khoản 2, các điểm b và c khoản 4 Điều này.
...
Hành vi hủy hoại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoặc giấy tờ liên quan đến cư trú sẽ bị phạt từ 1.000.000 đến 2.000.000 đồng theo quy định tại Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Đây là những giấy tờ quản lý cư trú quan trọng nên việc cố ý làm hư hỏng, tiêu hủy hoặc phá hoại đều bị xem là vi phạm pháp luật. Ngoài tiền phạt, người vi phạm còn có thể bị tịch thu tang vật, phương tiện sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm, theo khoản 5 của điều này.
Tình huống giả định
- Giới thiệu sự việc
Ông Trần Minh Phong (cư trú tại Thành phố Cần Thơ) cố tình đốt sổ tạm trú do xảy ra tranh cãi với vợ. Cơ quan chức năng phát hiện hành vi này trong đợt kiểm tra cư trú định kỳ. - Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Công an khu vực lập biên bản, xác định ông Phong có hành vi cố ý hủy hoại giấy tờ cư trú. Ông bị xử phạt hành chính 2.000.000 đồng và tịch thu tang vật vi phạm. -
Kết quả xử lý và ý nghĩa
Biện pháp xử lý kịp thời giúp ngăn ngừa tình trạng gian lận trong khai báo cư trú, đồng thời nâng cao ý thức bảo quản giấy tờ hành chính của người dân.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật nghiêm cấm tuyệt đối mọi hành vi cố ý hủy hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú. Người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng. Đồng thời người thực hiện hành vi huỷ hoại giấy tờ, tài liệu cư trú sẽ bị tịch thu tang vật vi phạm.
