Hoạt động điện ảnh bao gồm nhiều lĩnh vực từ sản xuất đến lưu trữ phim, trong đó hành vi tuyên truyền tệ nạn xã hội sẽ bị xử phạt tới 50 triệu đồng và đình chỉ hoạt động.
Trong sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp sáng tạo, điện ảnh giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc lan tỏa giá trị văn hóa, nghệ thuật và hình ảnh quốc gia. Để bảo đảm hoạt động điện ảnh được quản lý chặt chẽ và vận hành đúng định hướng, pháp luật đã xác định rõ phạm vi, nội dung cũng như các lĩnh vực cấu thành nên hoạt động này. Bên cạnh đó, đối với những hành vi lợi dụng điện ảnh để tuyên truyền nội dung tiêu cực như tệ nạn xã hội, pháp luật cũng có quy định cụ thể về hình thức xử phạt nhằm duy trì môi trường văn hóa lành mạnh.
Hoạt động điện ảnh bao gồm các nội dung gì?
Khoản 3 Điều 3 Luật Điện ảnh 2022 quy định như sau:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
…
3. Hoạt động điện ảnh bao gồm sản xuất phim, phát hành phim, phổ biến phim, quảng bá, xúc tiến phát triển điện ảnh, lưu chiểu, lưu trữ phim, đào tạo nguồn nhân lực điện ảnh....
Phạm vi hoạt động điện ảnh không chỉ bao gồm sản xuất và trình chiếu phim mà còn liên quan đến quảng bá, phát triển và lưu trữ tác phẩm. Quy trình điện ảnh được xem là chuỗi hoạt động khép kín từ sáng tạo, sản xuất, phát hành đến đào tạo nhân lực nhằm phát triển bền vững ngành công nghiệp. Việc xác định rõ các nội dung này giúp cơ quan quản lý thuận tiện cấp phép, kiểm duyệt và hỗ trợ chính sách, đồng thời đảm bảo các tổ chức, cá nhân tuân thủ đúng phạm vi pháp luật cho phép.
Tình huống giả định
-
Doanh nghiệp điện ảnh mở rộng hoạt động sang lĩnh vực đào tạo
Công ty Cổ phần Điện ảnh Minh Quang, trước đây chỉ tập trung vào sản xuất và phát hành phim điện ảnh. Sau nhiều năm hoạt động, công ty mở thêm trung tâm đào tạo kỹ thuật dựng phim và biên kịch nhằm phát triển nhân lực cho ngành. -
Cơ quan quản lý yêu cầu cập nhật phạm vi hoạt động
Khi tiến hành rà soát hồ sơ, Cơ quan có thẩm quyền xác định doanh nghiệp đã mở rộng sang lĩnh vực mới thuộc phạm vi “đào tạo nguồn nhân lực điện ảnh”. Do đó, đơn vị phải thực hiện thủ tục đăng ký bổ sung ngành nghề và cập nhật vào giấy phép hoạt động để đảm bảo tính hợp pháp. -
Doanh nghiệp hoàn thiện thủ tục và được công nhận hợp lệ
Sau khi hoàn tất hồ sơ, công ty Minh Quang được cấp lại giấy phép với phạm vi hoạt động đầy đủ theo quy định. Việc này giúp doanh nghiệp hợp thức hóa mô hình hoạt động đa dạng, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho lĩnh vực điện ảnh.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Hành vi sản xuất phim tuyên truyền tệ nạn xã hội bị xử phạt như thế nào?
Điều 6 Nghị định 38/2021/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 4 Điều 1 Nghị định 128/2022/NĐ-CP) quy định như sau:
Điều 6. Vi phạm quy định về nội dung bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh
1. Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi hoạt động điện ảnh có một trong các nội dung sau đây:
…d) Gây tổn hại đến các giá trị văn hóa, lợi ích quốc gia, dân tộc Việt Nam; truyền bá tệ nạn xã hội; phá hoại văn hóa, đạo đức xã hội;
...
2. Hình thức xử phạt bổ sung:
Đình chỉ các hoạt động sản xuất phim tại Việt Nam; phát hành phim; phổ biến phim; quảng bá, xúc tiến phát triển điện ảnh từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi quy định tại khoản 1 Điều này.3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
…c) Buộc tiêu hủy phim hoặc buộc xóa bỏ phim hoặc buộc gỡ bỏ phim trên không gian mạng hoặc buộc loại bỏ nội dung vi phạm trong phim và những vật phẩm liên quan đến phim có nội dung vi phạm.
Quy định này thể hiện rõ quan điểm của Nhà nước trong việc ngăn chặn việc lợi dụng điện ảnh để tuyên truyền các tệ nạn xã hội, như cờ bạc, ma túy, mại dâm hay bạo lực. Hành vi này không chỉ làm ảnh hưởng đến đạo đức xã hội mà còn làm méo mó hình ảnh văn hóa Việt Nam trên phương tiện truyền thông. Ngoài việc bị xử phạt tiền, tổ chức hoặc cá nhân vi phạm còn có thể bị đình chỉ hoạt động điện ảnh trong thời gian nhất định và bị buộc tiêu hủy hoặc loại bỏ phim có nội dung vi phạm.
Tình huống giả định
-
Nhà sản xuất phát hành phim có nội dung cổ súy tệ nạn xã hội
Công ty TNHH Giải trí Ánh Bình, cho ra mắt bộ phim “Bão lốc” với nhiều cảnh quay mô tả việc cá cược và sử dụng ma túy như một phần của đời sống “ngầm”. Nội dung phim bị cho là cổ súy và bình thường hóa tệ nạn xã hội. -
Cơ quan chức năng phát hiện và xử lý vi phạm
Sau khi bộ phim được phát hành trực tuyến, Cơ quan có thẩm quyền tiến hành kiểm tra, xác định tác phẩm có yếu tố vi phạm nghiêm trọng. Cơ quan chức năng đã ban hành quyết định xử phạt 45.000.000 đồng, đồng thời đình chỉ hoạt động sản xuất phim của công ty trong 02 tháng. -
Phim bị yêu cầu gỡ bỏ khỏi nền tảng trực tuyến
Ngoài hình thức xử phạt, cơ quan quản lý yêu cầu doanh nghiệp gỡ bỏ toàn bộ phim khỏi hệ thống chiếu phim trực tuyến và nộp báo cáo khắc phục hậu quả. Trường hợp này là ví dụ điển hình cho việc cơ quan chức năng xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng điện ảnh để lan truyền nội dung tiêu cực.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Hoạt động điện ảnh là một lĩnh vực sáng tạo đa dạng, bao gồm toàn bộ quá trình sản xuất, phổ biến, quảng bá và đào tạo nhân lực phục vụ phát triển ngành phim. Việc sử dụng điện ảnh để tuyên truyền hoặc cổ súy tệ nạn xã hội là hành vi vi phạm nghiêm trọng và sẽ bị xử phạt từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, kèm theo biện pháp đình chỉ hoạt động và buộc loại bỏ nội dung vi phạm.
