Hoạt động đầu tư PPP Khi tiến hành kiểm tra đột xuất bao gồm những gì?

Hoạt động đầu tư theo phương thức PPP là công cụ quan trọng để huy động nguồn lực ngoài ngân sách nhằm phát triển hạ tầng và dịch vụ công. Khi phát sinh tình huống đặc biệt, nội dung kiểm tra đột xuất được đặt ra như một cơ chế linh hoạt để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề trong quá trình triển khai dự án. Bên cạnh đó, thẩm quyền kiểm tra của từng cơ quan, tổ chức cũng được xác định rõ ràng để bảo đảm tính minh bạch và hiệu quả trong công tác giám sát.

Hoạt động đầu tư PPP Khi tiến hành kiểm tra đột xuất bao gồm những gì?

Khoản 2 Điều 71 Nghị định 243/2025/NĐ-CP quy định như sau:

Nghị định 243/2025/NĐ-CP

Điều 71. Nội dung kiểm tra
…
2. Nội dung kiểm tra đột xuất: Căn cứ theo yêu cầu kiểm tra đột xuất, quyết định kiểm tra, Trưởng đoàn kiểm tra quy định các nội dung kiểm tra cho phù hợp.

...

Nội dung kiểm tra đột xuất không mang tính cố định như kiểm tra định kỳ mà phụ thuộc vào từng tình huống cụ thể. Trưởng đoàn kiểm tra có thể xác định phạm vi kiểm tra dựa trên các vấn đề phát sinh, dấu hiệu vi phạm hoặc yêu cầu từ cơ quan có thẩm quyền. Điều này giúp công tác giám sát được linh hoạt, kịp thời và phù hợp với thực tiễn triển khai dự án PPP.

Tình huống giả định

• Đoàn kiểm tra tiến hành giám sát tại dự án cao tốc

  Ban Quản lý Dự án Giao thông số 2 nhận quyết định kiểm tra đột xuất liên quan đến dự án cao tốc kết nối khu công nghệ cao với trung tâm thành phố.

• Trưởng đoàn kiểm tra xác định trọng tâm kiểm tra
  Trong quá trình chuẩn bị, Trưởng đoàn kiểm tra nhận thấy có phản ánh về việc chậm giải ngân vốn và chênh lệch chi phí phát sinh, do đó đã quyết định tập trung vào việc kiểm tra công tác quản lý tài chính và tiến độ thực hiện dự án.

• Kết quả kiểm tra và biện pháp xử lý
  Sau khi kiểm tra, đoàn kết luận có sai sót trong việc ghi nhận chi phí, yêu cầu Ban Quản lý Dự án phải điều chỉnh và báo cáo bổ sung. Đồng thời, đoàn cũng kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét trách nhiệm cá nhân liên quan.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Thẩm quyền kiểm tra hoạt động đầu tư theo phương thức PPP

Khoản 2 Điều 70 Nghị định 243/2025/NĐ-CP quy định như sau:

Nghị định 243/2025/NĐ-CP

Điều 70. Mục đích, thẩm quyền, hình thức và phương thức kiểm tra hoạt động đầu tư theo phương thức PPP
…
2. Thẩm quyền kiểm tra:

a) Bộ Tài chính tổ chức kiểm tra hoạt động đầu tư theo phương thức PPP tại các bộ, cơ quan trung ương, cơ quan khác, địa phương theo chức năng, thẩm quyền hoặc theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ;
b) Cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực thực hiện kiểm tra hoạt động đầu tư theo phương thức PPP đối với dự án thuộc phạm vi quản lý;
c) Đối với dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ trưởng, người đứng đầu cơ quan trung ương, cơ quan khác hoặc dự án được Bộ trưởng, người đứng đầu cơ quan trung ương, cơ quan khác phân cấp cho cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc, trực thuộc làm cơ quan có thẩm quyền, Bộ trưởng, người đứng đầu cơ quan trung ương, cơ quan khác giao cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện nhiệm vụ quản lý về hoạt động đầu tư theo phương thức PPP tổ chức kiểm tra hoạt động đầu tư theo phương thức PPP;
d) Đối với dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc dự án được Ủy ban nhân dân phân cấp cho cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc, trực thuộc làm cơ quan có thẩm quyền, Giám đốc Sở Tài chính tổ chức kiểm tra hoạt động đầu tư theo phương thức PPP trên địa bàn.

...

Thẩm quyền kiểm tra được phân định rõ theo từng cấp quản lý để bảo đảm dự án PPP được giám sát toàn diện. Bộ Tài chính có trách nhiệm tổ chức kiểm tra trên phạm vi rộng, trong khi cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực thực hiện kiểm tra đối với các dự án thuộc phạm vi chuyên ngành. Đối với các dự án được phê duyệt hoặc phân cấp ở cấp bộ hoặc địa phương, trách nhiệm kiểm tra thuộc về các cơ quan quản lý trực tiếp hoặc Giám đốc Sở Tài chính.

Tình huống giả định

• Sở Tài chính tiến hành kiểm tra một dự án BOT giao thông tại địa phương

  Ủy ban nhân dân phê duyệt dự án BOT cải tạo tuyến đường ven biển. Sau đó, Giám đốc Sở Tài chính nhận chỉ đạo tiến hành kiểm tra đột xuất dự án này.

• Cơ quan địa phương triển khai kiểm tra
  Giám đốc Sở Tài chính thành lập đoàn kiểm tra, tập trung đánh giá công tác thu phí hoàn vốn và tình hình quản lý chi phí vận hành của doanh nghiệp dự án.

• Phát hiện sai sót và yêu cầu khắc phục
  Qua kiểm tra, đoàn phát hiện doanh nghiệp dự án chậm báo cáo doanh thu định kỳ. Sở Tài chính yêu cầu đơn vị khắc phục ngay, đồng thời báo cáo bổ sung để bảo đảm minh bạch trong quản lý tài chính.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Kết luận

Hoạt động kiểm tra dự án PPP giúp bảo đảm sự minh bạch, hiệu quả và đúng quy định trong quá trình triển khai. Với trường hợp kiểm tra đột xuất, nội dung cụ thể sẽ do Trưởng đoàn kiểm tra quyết định dựa trên tình hình thực tế. Về việc kiểm tra được phân định rõ cho Bộ Tài chính, cơ quan quản lý ngành, cơ quan được phân cấp và Sở Tài chính cấp tỉnh.