Thuốc lá nguyên liệu là mặt hàng nhập khẩu có điều kiện và chịu sự quản lý chặt chẽ bằng hạn ngạch thuế quan. Năm 2025, Bộ Công Thương đã công bố lượng hạn ngạch cụ thể cho mặt hàng này. Đồng thời, chỉ một số thương nhân nhất định mới được phân giao hạn ngạch nhập khẩu, tùy thuộc vào loại giấy phép họ đang sở hữu và nhu cầu sử dụng trong sản xuất.
1. Hạn ngạch nhập khẩu thuốc lá năm 2025 là bao nhiêu?
Điều 1 Thông tư 20/2025/TT-BCT quy định:
Thông tư 20/2025/TT-BCT
Điều 1. Lượng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu năm 2025
Lượng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu (mã HS 2401) năm 2025 là 75.427 tấn.
Hạn ngạch thuế quan là mức giới hạn số lượng hàng hóa được phép nhập khẩu với thuế suất ưu đãi, được Nhà nước quy định theo từng năm. Đối với mặt hàng thuốc lá nguyên liệu, vì đây là loại hàng hóa đặc biệt, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và chịu sự kiểm soát chặt chẽ, nên việc nhập khẩu được điều chỉnh bằng hạn ngạch do Bộ Công Thương ban hành hằng năm.
Theo Thông tư 20/2025/TT-BCT, tổng lượng hạn ngạch nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu trong năm 2025 là 75.427 tấn, áp dụng cho mã HS 2401. Đây là con số cụ thể, mang tính ràng buộc đối với toàn bộ thị trường, không được vượt quá trong mọi trường hợp.
Việc công bố sớm con số này giúp các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thuốc lá chủ động xây dựng kế hoạch nhập khẩu, sản xuất và phân phối. Đồng thời, cơ quan quản lý cũng dễ dàng theo dõi, phân phối và kiểm soát hoạt động nhập khẩu, đảm bảo không xảy ra tình trạng lạm dụng hạn ngạch hoặc gian lận thương mại.
Tình huống giả định:
Công ty thuốc lá Trường Thành điều chỉnh kế hoạch nhập khẩu để phù hợp với hạn ngạch năm 2025
Ngay sau khi Thông tư 20/2025/TT-BCT có hiệu lực, Công ty TNHH Sản xuất thuốc lá Trường Thành – một doanh nghiệp lớn trong ngành – đã rà soát toàn bộ kế hoạch nhập khẩu nguyên liệu năm nay. Trước đó, công ty dự kiến nhập khẩu khoảng 30.000 tấn thuốc lá nguyên liệu từ các đối tác tại Brazil và Indonesia.
Tuy nhiên, khi biết tổng hạn ngạch toàn quốc năm 2025 là 75.427 tấn và phải phân bổ cho nhiều doanh nghiệp cùng lĩnh vực, công ty buộc phải điều chỉnh lại kế hoạch, cắt giảm lượng đăng ký nhập khẩu xuống còn 24.000 tấn để phù hợp với khả năng được phân giao. Bộ phận pháp chế của công ty cũng nhanh chóng cập nhật hồ sơ để đảm bảo việc nộp đơn xin phân giao hạn ngạch đúng thời hạn và đúng thủ tục.
Nhờ chủ động nắm bắt quy định mới và điều chỉnh linh hoạt, công ty vừa tiết kiệm chi phí logistics, vừa tránh được rủi ro pháp lý do vượt hạn ngạch thuế quan.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
2. Ai được phân giao hạn ngạch nhập khẩu thuốc lá?
Điều 2 Thông tư 20/2025/TT-BCT quy định:
Thông tư 20/2025/TT-BCT
Điều 2. Đối tượng phân giao hạn ngạch thuế quan nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu năm 2025
Hạn ngạch thuế quan nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu năm 2025 được phân giao cho thương nhân có Giấy phép sản xuất sản phẩm thuốc lá hoặc Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá do Bộ Công Thương cấp và có nhu cầu sử dụng thuốc lá nguyên liệu nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan để sản xuất hoặc chế biến nguyên liệu phục vụ sản xuất thuốc lá điếu tiêu thụ trong nước.
Không phải doanh nghiệp nào cũng có quyền được phân giao hạn ngạch thuế quan nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu. Để đảm bảo hoạt động nhập khẩu đi đúng mục đích và kiểm soát được nguồn cung trong nước, pháp luật chỉ cho phép phân giao hạn ngạch cho những thương nhân đáp ứng đủ điều kiện cả về giấy phép và nhu cầu sử dụng.
Cụ thể, thương nhân phải có một trong hai loại giấy phép do Bộ Công Thương cấp gồm Giấy phép sản xuất sản phẩm thuốc lá hoặc Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá. Hai loại giấy phép này chứng minh doanh nghiệp đang hoạt động hợp pháp trong lĩnh vực thuốc lá, có năng lực và quy trình sản xuất rõ ràng, minh bạch.
Ngoài ra, việc phân giao hạn ngạch còn dựa trên nhu cầu sử dụng thực tế của doanh nghiệp cho mục đích sản xuất hoặc chế biến phục vụ sản xuất thuốc lá điếu tiêu thụ trong nước. Điều này đồng nghĩa với việc các đơn vị chỉ có hoạt động thương mại đơn thuần mà không sản xuất, chế biến đều không được cấp hạn ngạch.
Tình huống giả định:
Một công ty thuốc lá bị từ chối cấp hạn ngạch vì thiếu giấy phép phù hợp
Công ty TNHH Đại Long chuyên phân phối các loại thuốc lá thành phẩm nhập khẩu. Năm 2025, khi Bộ Công Thương công bố hạn ngạch thuế quan nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu, công ty này nộp hồ sơ xin phân giao với lý do mở rộng kinh doanh sang lĩnh vực chế biến thuốc lá.
Tuy nhiên, sau khi xem xét hồ sơ, cơ quan quản lý phát hiện công ty chỉ có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh ngành hàng thuốc lá, hoàn toàn không có Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá hoặc sản xuất sản phẩm thuốc lá theo quy định. Vì vậy, Bộ Công Thương từ chối cấp hạn ngạch thuế quan, đồng thời hướng dẫn công ty làm lại thủ tục xin cấp giấy phép cần thiết nếu có nhu cầu thực sự chuyển đổi ngành nghề hoạt động. Việc bị từ chối này khiến kế hoạch kinh doanh nguyên liệu thuốc lá của công ty buộc phải tạm hoãn.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Kết luận:
Nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu năm 2025 tiếp tục được điều chỉnh bằng hạn ngạch thuế quan cụ thể. Tổng lượng hạn ngạch được công bố là 75.427 tấn và chỉ được phân giao cho thương nhân có giấy phép hợp lệ do Bộ Công Thương cấp.
