Giấy phép khai thác thủy sản bao gồm thông tin về chủ tàu, phương tiện, nghề khai thác, khu vực hoạt động, thời hạn hiệu lực và các điều kiện quản lý liên quan.
Trong hoạt động khai thác thủy sản, việc cấp giấy phép cho tàu cá là căn cứ để đảm bảo hoạt động đánh bắt diễn ra đúng phạm vi được cho phép và phù hợp với trữ lượng nguồn lợi. Nội dung của giấy phép luôn gắn liền với thông tin về chủ tàu, đặc điểm tàu cá và khu vực được khai thác.
Giấy phép khai thác thủy sản bao gồm những gì?
Khoản 3 Điều 50 Luật Thủy sản 2017 quy định như sau:
Điều 50. Giấy phép khai thác thủy sản
…
3. Nội dung chủ yếu của Giấy phép khai thác thủy sản được quy định như sau:a) Tên tổ chức, cá nhân được cấp phép;
b) Số đăng ký tàu cá; tên tàu, hô hiệu, mã số của Tổ chức Hàng hải quốc tế (nếu có);
c) Nghề, vùng biển hoặc khu vực được phép khai thác;
d) Thời gian hoạt động khai thác của từng nghề;
đ) Sản lượng cho phép khai thác theo loài (nếu có);
e) Cảng cá đăng ký;
g) Thời hạn của giấy phép....
Những yếu tố này phản ánh đầy đủ thông tin nhận dạng tàu cá, phạm vi hoạt động và các điều kiện pháp lý để tàu được phép tham gia khai thác trên biển. Việc quy định chi tiết giúp cơ quan chức năng quản lý sản lượng, phân bổ nguồn lực khai thác hợp lý và ngăn ngừa tình trạng đánh bắt vượt mức cho phép.
Tình huống giả định
Chủ tàu xin cấp giấy phép khai thác thủy sản ven bờ
-
Chủ tàu tiến hành thủ tục xin cấp phép
Ông Võ Quốc Hưng, sở hữu tàu cá công suất nhỏ dùng để khai thác thủy sản ven bờ và nộp hồ sơ xin cấp giấy phép khai thác. -
Giấy phép ghi rõ phạm vi và thông tin tàu cá
Sau khi thẩm định hồ sơ, cơ quan chức năng cấp giấy phép trong đó ghi nhận tên chủ tàu, số đăng ký, hô hiệu tàu, nghề khai thác và vùng biển được phép hoạt động, phù hợp với công suất phương tiện. -
Chủ tàu được phép hoạt động theo thời hạn giấy phép
Trên giấy phép ghi rõ thời hạn hiệu lực và sản lượng tối đa theo quy định, giúp ông Hưng có căn cứ pháp lý khi tham gia khai thác đúng khu vực đã đăng ký.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Biến động nguồn lợi thủy sản có phải là gì?
Điều 49 Luật Thủy sản 2017 quy định như sau:
Điều 49. Hạn ngạch Giấy phép khai thác thủy sản trên biển
1. Căn cứ xác định hạn ngạch Giấy phép khai thác thủy sản trên biển bao gồm:
a) Kết quả điều tra, đánh giá trữ lượng nguồn lợi thủy sản;
b) Xu hướng biến động nguồn lợi thủy sản;
c) Tổng sản lượng thủy sản tối đa cho phép khai thác bền vững;
d) Cơ cấu nghề, đối tượng khai thác, vùng biển khai thác;
đ) Trường hợp khai thác loài thủy sản di cư xa hoặc loài thủy sản có tập tính theo đàn phải căn cứ quy định tại các điểm a, b, c và d khoản này và sản lượng cho phép khai thác theo loài. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác định loài được quy định tại điểm này....
Có thể thấy xu hướng biến động nguồn lợi thủy sản là yếu tố quan trọng được sử dụng cùng với kết quả điều tra trữ lượng, sản lượng tối đa bền vững và cơ cấu nghề khai thác để xác định hạn ngạch cấp phép. Việc xem xét biến động giúp cơ quan quản lý điều chỉnh số lượng giấy phép hợp lý, tránh khai thác vượt mức, góp phần bảo vệ hệ sinh thái biển và phát triển nghề cá bền vững.
Tình huống giả định
Biến động nguồn lợi khiến hạn ngạch khai thác được điều chỉnh
-
Cơ quan quản lý tiến hành khảo sát nguồn lợi thủy sản
Trong năm 2025, cơ quan có thẩm quyền thực hiện khảo sát định kỳ tại vùng biển phía Nam, ghi nhận sản lượng cá ngừ giảm mạnh so với năm trước. -
Hạn ngạch giấy phép được điều chỉnh giảm
Căn cứ kết quả điều tra và xu hướng giảm nguồn lợi, cơ quan có thẩm quyền chỉ đạo điều chỉnh giảm hạn ngạch cấp phép khai thác cá ngừ đại dương 15% để đảm bảo khả năng phục hồi tự nhiên của đàn cá. -
Ngư dân được hướng dẫn chuyển đổi nghề khai thác phù hợp
Các chủ tàu được hướng dẫn đăng ký chuyển sang nghề câu mực và khai thác ven bờ để duy trì thu nhập, đồng thời tuân thủ quy định về bảo tồn nguồn lợi.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Hoạt động cấp phép khai thác thủy sản là cơ chế nhằm bảo đảm việc đánh bắt được thực hiện đúng phạm vi quản lý và phù hợp với khả năng phục hồi của nguồn lợi. Giấy phép khai thác thể hiện các thông tin cơ bản về chủ tàu, phương tiện, nghề khai thác, sản lượng và thời hạn hoạt động. Biến động về nguồn lợi thủy sản là một trong những căn cứ để xác định hạn ngạch cấp phép trên biển nhằm đảm bảo khai thác bền vững.
