Gánh hát lô tô và các chương trình hội chợ lưu động thường thu hút khán giả thông qua hình thức quảng cáo trực tiếp như phát loa, rải tờ rơi hoặc gắn loa trên xe di chuyển trong khu dân cư. Tuy nhiên, các hình thức quảng cáo này lại dễ vi phạm quy định pháp luật nếu không thực hiện đúng phạm vi và điều kiện cho phép. Trong đó, việc sử dụng loa phóng thanh gắn trên ô tô tại nội đô và phát tờ rơi gây ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị là hai hành vi có thể bị xử phạt theo quy định hiện hành.
1. Gánh lô tô quảng cáo bằng loa phóng thanh gắn trên xe ô tô có bị phạt không?
Khoản 2 Điều 44 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 5. Quy định về mức phạt tiền và thẩm quyền phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức
...
4. Thẩm quyền phạt tiền của các chức danh có thẩm quyền xử phạt quy định tại Chương IV Nghị định này là thẩm quyền áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân; thẩm quyền phạt tiền đối với tổ chức gấp 2 lần thẩm quyền phạt tiền đối với cá nhân.
...
Điều 44. Vi phạm quy định về quảng cáo bằng loa phóng thanh và hình thức tương tự
...
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo bằng loa phóng thanh và các hình thức tương tự khác gắn trên phương tiện giao thông và các phương tiện di động tại nội thành, nội thị của các thành phố, thị xã.
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
Tịch thu tang vật vi phạm đối với hành vi quy định tại điểm b khoản 1, khoản 2 Điều này.
Theo quy định nêu trên, việc sử dụng loa phóng thanh hoặc các thiết bị âm thanh tương tự gắn trên ô tô, xe máy hoặc các phương tiện di chuyển khác để quảng bá cho gánh lô tô trong khu vực nội đô thành phố là hành vi vi phạm pháp luật. Hình thức này không chỉ gây ồn ào, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và trật tự đô thị.
Mức phạt tiền từ 3 đến 5 triệu đồng được áp dụng cho cá nhân. Trong trường hợp đơn vị tổ chức biểu diễn là tổ chức có tư cách pháp nhân (ví dụ: công ty tổ chức biểu diễn nghệ thuật), thì mức phạt sẽ được nhân đôi theo quy định tại Điều 5 Nghị định 38/2021/NĐ-CP. Ngoài phạt tiền, tang vật vi phạm như loa phóng thanh, thiết bị âm thanh, xe gắn loa… cũng có thể bị tịch thu.
Tình huống giả định
Ngày 12/6/2025, gánh lô tô Hoa Mặt Trời tổ chức biểu diễn phục vụ người dân tại quảng trường trung tâm TP. Biên Hòa. Để thu hút khán giả, nhóm đã cho một chiếc xe tải nhỏ chạy vòng quanh các tuyến đường lớn trong thành phố, gắn loa công suất lớn và liên tục phát thông báo chương trình biểu diễn kèm khuyến mãi vé vào cổng.
Tiếng loa phát với âm lượng cao gây ồn ào trong khu dân cư, nhiều người dân bức xúc vì bị làm phiền giữa trưa và tối muộn. Sau khi tiếp nhận phản ánh, lực lượng thanh tra văn hóa phối hợp với cảnh sát giao thông đã dừng phương tiện, lập biên bản vi phạm và tiến hành xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 2 Điều 44 Nghị định 38/2021/NĐ-CP.
Kết quả, gánh lô tô bị xử phạt 5.000.000 đồng, đồng thời bị tịch thu loa phóng thanh gắn trên xe. Đại diện gánh hát buộc phải cam kết không tiếp tục tái phạm hành vi quảng cáo sai quy định trong các đợt lưu diễn sau.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Gánh lô tô phát tờ rơi quảng cáo hội chợ gây mất mỹ quan bị xử lý ra sao?
Khoản 1 Điều 43 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 43. Vi phạm quy định về quảng cáo làm ảnh hưởng mỹ quan, trật tự an toàn giao thông, xã hội và trên phương tiện giao thông
1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi phát tờ rơi quảng cáo làm ảnh hưởng đến mỹ quan, trật tự an toàn giao thông, xã hội.
...
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc tiêu hủy tang vật đối với hành vi quy định tại khoản 1 Điều này.
...
Phát tờ rơi là một trong những hình thức quảng cáo thường được các gánh lô tô, hội chợ lưu động sử dụng nhằm thu hút người xem. Tuy nhiên, nếu hành vi này gây ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị – như rải tờ rơi bừa bãi trên đường phố, dán không đúng nơi quy định hoặc gây cản trở giao thông – thì sẽ bị xử phạt theo quy định pháp luật.
Việc xử lý nghiêm hành vi phát tờ rơi trái phép không chỉ nhằm bảo vệ trật tự xã hội mà còn khuyến khích các đơn vị biểu diễn thực hiện quảng cáo đúng quy định – thông qua các kênh truyền thông chính thống hoặc các phương tiện được cơ quan chức năng cho phép.
Tình huống giả định
Tháng 8/2025, gánh lô tô Bình Minh Lưu Diễn có lịch biểu diễn tại sân vận động huyện Cái Bè (Tiền Giang). Trước ngày diễn ra sự kiện, nhóm nhân viên của gánh hát tỏa ra các tuyến đường trung tâm để phát tờ rơi quảng cáo cho chương trình. Tờ rơi được phát cho người đi đường, dán lên cột điện, trạm chờ xe buýt và thậm chí rải dọc các con hẻm dân cư.
Sau một ngày, nhiều khu vực công cộng dần dần mất mỹ quan, giấy rơi khắp vỉa hè và lòng đường. Người dân bức xúc phản ánh đến UBND huyện và phòng văn hóa. Qua kiểm tra thực địa và xác minh clip ghi lại từ camera giao thông, cơ quan chức năng xác định hành vi phát tờ rơi quảng cáo của gánh lô tô Bình Minh đã gây mất mỹ quan đô thị và ảnh hưởng đến an toàn giao thông.
Lực lượng chức năng đã lập biên bản xử phạt đại diện gánh lô tô với mức phạt 2.000.000 đồng, buộc tiêu hủy toàn bộ tờ rơi còn lại và dọn dẹp toàn bộ khu vực đã phát tán. Gánh lô tô cũng bị cảnh báo nếu tái phạm sẽ bị đình chỉ hoạt động biểu diễn tại địa phương.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Gánh lô tô là một loại hình giải trí dân gian được nhiều người yêu thích, nhưng các hoạt động quảng cáo đi kèm cần tuân thủ đúng quy định pháp luật. Việc sử dụng loa phóng thanh gắn trên xe ô tô để quảng cáo trong nội thành có thể bị phạt đến 5 triệu đồng và tịch thu tang vật vi phạm. Bên cạnh đó, hành vi phát tờ rơi gây mất mỹ quan đô thị cũng bị xử lý với mức phạt lên đến 2 triệu đồng, kèm theo biện pháp buộc tiêu hủy tờ rơi.
