Doanh nghiệp thuốc lá chỉ được tài trợ nhân đạo cho mục đích xã hội. Nếu tài trợ sai quy định có thể bị phạt đến 80 triệu đồng theo Nghị định 117/2020.
Pháp luật Việt Nam quy định chặt chẽ các hoạt động liên quan đến kinh doanh, quảng cáo và tài trợ của doanh nghiệp thuốc lá nhằm hạn chế tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, các doanh nghiệp thuốc lá vẫn được phép thực hiện tài trợ mang tính nhân đạo, song phải tuân thủ đúng phạm vi và nguyên tắc luật định. Nếu không tuân thủ theo quy định thì sẽ bị xử phạt hành chính.
1. Doanh nghiệp kinh doanh thuốc lá có được tài trợ không?
Điều 16 Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012 quy định như sau:
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012
Điều 16. Hoạt động tài trợ
Tổ chức, cá nhân kinh doanh thuốc lá chỉ được tài trợ nhân đạo cho chương trình xóa đói, giảm nghèo; phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, thảm họa; phòng, chống buôn lậu thuốc lá và không được thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng về việc tài trợ đó.
Theo quy định trên, doanh nghiệp thuốc lá chỉ được phép tài trợ nhân đạo có mục tiêu rõ ràng, không mang yếu tố quảng cáo hay truyền thông. Việc công khai hoạt động tài trợ trên báo chí hoặc phương tiện truyền thông đại chúng bị nghiêm cấm hoàn toàn nhằm ngăn chặn việc quảng bá hình ảnh sản phẩm thuốc lá.
Tình huống giả định
- Giới thiệu sự việc
Công ty TNHH Thuốc lá Á Châu (trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh) phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Quảng Nam triển khai chương trình hỗ trợ người dân sau bão lũ. Hoạt động hướng đến mục tiêu nhân đạo, không mang tính thương mại hay quảng bá hình ảnh doanh nghiệp. - Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Doanh nghiệp thực hiện việc tài trợ bằng cách quyên góp tiền mặt và nhu yếu phẩm, tuyệt đối không gắn logo hay khẩu hiệu quảng cáo. Toàn bộ quá trình được chính quyền địa phương xác nhận và giám sát nhằm đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật. -
Kết quả xử lý và ý nghĩa
Cơ quan chức năng đánh giá chương trình tài trợ phù hợp với quy định tại Điều 16 Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012. Việc làm này giúp doanh nghiệp thể hiện trách nhiệm xã hội đúng cách mà không vi phạm quy định về quảng bá sản phẩm thuốc lá.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Tài trợ trái quy định sẽ bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 29 Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 29. Vi phạm quy định khác về phòng, chống tác hại của thuốc lá
...
5. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Thực hiện hoạt động tài trợ dưới bất kỳ hình thức nào, trừ trường hợp được phép theo quy định của pháp luật;
...
Điều 4. Quy định về mức phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức
...
5. Mức phạt tiền được quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt tiền đối với cá nhân. Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Theo quy định, mức phạt từ 30.000.000 đến 40.000.000 đồng áp dụng đối với cá nhân vi phạm quy định về tài trợ trái phép trong hoạt động thuốc lá. Nếu hành vi do tổ chức thực hiện, mức phạt sẽ gấp đôi, tức có thể lên tới 80.000.000 đồng.
Tình huống giả định
- Giới thiệu sự việc
Công ty Cổ phần Thuốc lá Đại Thành (trụ sở tại Thành phố Hà Nội) tổ chức tài trợ cho một sự kiện âm nhạc dành cho thanh thiếu niên và treo banner có logo thương hiệu thuốc lá tại khu vực sân khấu. Hành động này bị xem là vượt quá phạm vi tài trợ nhân đạo được phép theo quy định pháp luật. - Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Thanh tra Bộ Y tế tiến hành kiểm tra và xác định đây là hành vi tài trợ trái quy định, có yếu tố quảng bá sản phẩm. Cơ quan chức năng lập biên bản, yêu cầu doanh nghiệp tháo dỡ toàn bộ biển quảng cáo và chấm dứt hoạt động tài trợ. -
Kết quả xử lý và ý nghĩa
Công ty bị xử phạt 80.000.000 đồng vì là tổ chức thực hiện hành vi vi phạm theo quy định tại Điều 29 và Điều 4 Nghị định 117/2020/NĐ-CP. Trường hợp này thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật trong việc ngăn chặn các hình thức tài trợ trá hình nhằm quảng bá thuốc lá.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Doanh nghiệp kinh doanh thuốc lá chỉ được phép tài trợ nhân đạo trong phạm vi nhất định, không được quảng bá hình ảnh hay sử dụng tài trợ để quảng cáo. Nếu tài trợ sai quy định có thể bị phạt đến 40 triệu đồng đối với cá nhân. Nếu chủ thể vi phạm là tổ chức thì mức phạt gấp đôi.
