Dịch vụ cho thuê người yêu không bị pháp luật cấm nếu thỏa mãn điều kiện của giao dịch dân sự. Nếu hành vi này vi phạm điều cấm của luật thì bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Dịch vụ cho thuê người yêu là một hiện tượng xã hội mới, xuất phát từ nhu cầu giao tiếp và đồng hành trong đời sống hiện đại. Pháp luật Việt Nam hiện chưa có quy định riêng về loại hình này, nhưng việc thuê hoặc cho thuê có thể được xem là một dạng hợp đồng dịch vụ dân sự nếu đáp ứng điều kiện hợp pháp. Tuy nhiên, hoạt động này tiềm ẩn nhiều rủi ro và có thể dẫn đến vi phạm pháp luật nếu bị lợi dụng cho mục đích trái đạo đức xã hội.
1. Dịch vụ cho thuê người yêu có hợp pháp không?
Nội dung này không được pháp luật quy định cụ thể, nhưng được chứng minh gián tiếp qua các điều luật sau:
Điều 513. Hợp đồng dịch vụ
Hợp đồng dịch vụ là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc cho bên sử dụng dịch vụ, bên sử dụng dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ.
Điều 117. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự
1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.
Dịch vụ cho thuê người yêu có thể được xem là một dạng hợp đồng dịch vụ, trong đó hai bên thỏa thuận về công việc, chi phí và quyền - nghĩa vụ liên quan. Miễn là nội dung thỏa thuận không rơi vào các hành vi bị cấm thì giao dịch này vẫn được coi là hợp pháp.
Tuy nhiên, pháp luật cũng nhấn mạnh rằng giao dịch chỉ có giá trị nếu được thực hiện trên tinh thần tự nguyện và không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội. Nếu các bên lợi dụng dịch vụ để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật hoặc trái đạo đức, thỏa thuận này sẽ bị coi là vô hiệu, đồng thời có thể kéo theo trách nhiệm hành chính hoặc hình sự.
Tình huống giả định
- Anh Nam tìm đến dịch vụ cho thuê người yêu
Tháng 2/2024, Nguyễn Văn Nam tìm đến một dịch vụ cho thuê người yêu để có bạn gái đi cùng trong dịp lễ Valentine. - Anh Nam và chị My thoả thuận hợp đồng
Chị My là người cung cấp dịch vụ cho thuê người yêu. Hai bên thỏa thuận về chi phí, thời gian và những hoạt động sẽ tham gia, tất cả đều dựa trên sự tự nguyện và không có hành vi trái pháp luật. - Anh Nam và chị My thực hiện hợp đồng
Sau khi kết thúc thỏa thuận, cả Nam và chị My đều thực hiện đúng cam kết, không phát sinh tranh chấp. - Hành vi của anh Nam và chị My không trái pháp luật
Trường hợp này được coi là một hợp đồng dịch vụ dân sự hợp pháp theo Bộ luật Dân sự 2015, không vi phạm pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Thuê người yêu qua mạng xã hội để mua bán dâm bị xử lý thế nào?
Quy định này được nêu cụ thể tại Điều 25 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, Điều 328 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
Điều 25. Hành vi bán dâm
1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi bán dâm.
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng trong trường hợp bán dâm cho 02 người trở lên cùng một lúc.
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này;
b) Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.
Điều 328. Tội môi giới mại dâm
1. Người nào làm trung gian dụ dỗ, dẫn dắt để người khác thực hiện việc mua dâm, bán dâm, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi;
b) Có tổ chức;
c) Có tính chất chuyên nghiệp;
d) Phạm tội 02 lần trở lên;
đ) Đối với 02 người trở lên;
e) Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
g) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;
b) Thu lợi bất chính 500.000.000 đồng trở lên.
4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
Khi dịch vụ cho thuê người yêu bị biến tướng thành hoạt động mua bán dâm, bản chất giao dịch không còn là hợp đồng dịch vụ hợp pháp nữa. Lúc này, cơ quan chức năng sẽ xem xét hành vi cụ thể để áp dụng chế tài. Người tham gia bán dâm hoặc mua dâm có thể bị xử phạt hành chính. Nếu có hành vi môi giới, tổ chức mại dâm thì mức xử lý nặng hơn, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Mức xử phạt đối với người bán dâm là bị cảnh cáo hoặc 300.000 - 500.000 đồng, và 1 - 2 triệu đồng nếu bán cho 2 người trở lên. Ngoài ra, nếu cá nhân hoặc nhóm đứng ra dẫn dắt, môi giới dưới vỏ bọc “cho thuê người yêu”, hành vi này bị xem là môi giới mại dâm theo Điều 328 Bộ Luật Hình Sự và có mức xử phạt tù từ 06 tháng đến cao nhất là 15 năm.
Tình huống giả định
- Anh Hoàng đăng bài quảng cáo dịch vụ
Trần Minh Hoàng đăng bài trên mạng xã hội quảng cáo “dịch vụ cho thuê người yêu”, nhưng thực chất là môi giới mại dâm trá hình. - Chị Lan tham gia vào dịch vụ
Nguyễn Thị Lan tham gia dịch vụ này và có thỏa thuận bán dâm cho khách hàng. - Anh Hoàng và chị Lan bị điều tra
Cơ quan công an điều tra, phát hiện hoạt động mua bán dâm của anh Hoàng và chị Lan dưới hình thức “cho thuê người yêu”. - Anh Hoàng và chị Lan bị xử phạt cho hành vi của mình
Trần Minh Hoàng bị khởi tố về tội môi giới mại dâm theo Điều 328 Bộ luật Hình sự 2015; Nguyễn Thị Lan bị xử phạt hành chính theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Dịch vụ cho thuê người yêu không bị pháp luật cấm nếu chỉ dừng lại ở thỏa thuận dân sự và không trái đạo đức xã hội. Tuy nhiên, khi bị lợi dụng cho mục đích mua bán dâm hoặc môi giới mại dâm, các bên liên quan sẽ phải chịu chế tài nghiêm khắc, từ xử phạt hành chính đến truy cứu trách nhiệm hình sự. Vì vậy, mỗi cá nhân cần thận trọng khi tham gia hoặc cung cấp dịch vụ này để tránh rủi ro pháp lý.
