Hoạt động đánh bắt, nuôi trồng thủy sản trên sông ngòi, kênh rạch nếu không tuân thủ quy định có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn giao thông đường thủy. Một trong những hành vi vi phạm phổ biến là đặt ngư cụ, lưới, hoặc thả thuyền bè cản trở luồng chạy của các phương tiện thủy. Pháp luật hiện hành đã có quy định cụ thể về mức xử phạt đối với hành vi này, đồng thời kèm theo biện pháp khắc phục hậu quả.
1. Đánh bắt thủy sản gây cản trở giao thông đường thủy bị phạt bao nhiêu tiền?
Điểm a khoản 1 và điểm a khoản 3 Điều 13 Nghị định 139/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 13. Vi phạm quy định về bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường thủy nội địa trong hoạt động khai thác, nuôi trồng thủy sản, hải sản
1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với mỗi hành vi vi phạm sau đây:
a) Đánh bắt thủy sản, hải sản lưu động hoặc đặt ngư cụ, dụng cụ khai thác, nuôi trồng thủy sản, hải sản gây cản trở giao thông;
...
2. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc di dời ngư cụ, dụng cụ khai thác, nuôi trồng thủy sản, hải sản đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;
...
Ngoài ra, khoản 5 Điều 4 Nghị định 139/2021/NĐ-CP còn quy định:
Điều 4. Hình thức xử phạt vi phạm hành chính, các biện pháp khắc phục hậu quả
...
5. Mức phạt tiền đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính quy định tại Chương II của Nghị định này là mức phạt tiền đối với cá nhân; trường hợp có cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Hành vi đánh bắt thủy sản gây cản trở giao thông bị xử phạt tối đa 3.000.000 đồng đối với cá nhân, và có thể lên đến 6.000.000 đồng nếu là tổ chức vi phạm. Bên cạnh đó, người vi phạm còn buộc phải di dời toàn bộ ngư cụ, dụng cụ gây cản trở để khôi phục tình trạng ban đầu của luồng giao thông.
Tình huống giả định
Ông Lê Văn Dũng (trú tại huyện Tân Hưng, tỉnh Long An) thả lưới đánh bắt cá dọc theo một đoạn kênh nội đồng, nơi thường xuyên có tàu vận tải nông sản lưu thông. Do đặt lưới dày đặc và gần sát giữa luồng, một tàu chở phân bón đã phải chuyển hướng đột ngột, suýt va vào bờ kè. Sau khi nhận phản ánh, lực lượng Thanh tra giao thông đường thủy địa phương kiểm tra và xác định ông Dũng đã vi phạm quy định về gây cản trở giao thông thủy.
Ông Dũng bị xử phạt 2.000.000 đồng theo điểm a khoản 1 Điều 13 Nghị định 139/2021/NĐ-CP, đồng thời bị buộc tháo dỡ toàn bộ hệ thống lưới đang chắn luồng.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Ai có thẩm quyền xử phạt hành vi đánh bắt gây cản trở giao thông đường thủy?
Khoản 2 Điều 46 và khoản 3 Điều 2 Nghị định 139/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 46. Thẩm quyền xử phạt của Thanh tra chuyên ngành giao thông vận tải và cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành đường thủy nội địa
...
2. Chánh Thanh tra Sở Giao thông vận tải, Trưởng đoàn thanh tra Sở Giao thông vận tải, Trưởng đoàn thanh tra Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, Trưởng đoàn thanh tra Chi cục Đường thủy nội địa, Chi cục trưởng Chi cục Đường thủy nội địa, Trưởng đoàn thanh tra Cảng vụ Đường thủy nội địa có quyền:
a) Phạt cảnh cáo;
b) Phạt tiền đến 37.500.000 đồng;
c) Tước quyền sử dụng giấy chứng nhận khả năng chuyên môn, chứng chỉ chuyên môn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn;
d) Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính có giá trị đến 75.000.000 đồng;
đ) Áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại khoản 4 Điều 4 Nghị định này....
Vì hành vi đánh bắt thủy sản gây cản trở giao thông có mức phạt tối đa là 3.000.000 đồng (áp dụng cho cá nhân) nên thuộc thẩm quyền xử phạt của Chánh Thanh tra Sở Giao thông vận tải, hoặc các chức danh tương đương được liệt kê trong Điều 46.
Bên cạnh việc xử phạt bằng tiền, cơ quan chức năng còn có thể áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, như buộc người vi phạm di dời ngư cụ, dụng cụ cản trở giao thông nhằm đảm bảo an toàn và thông suốt trên tuyến đường thủy nội địa.
Tình huống giả định
Tại tuyến sông Tắc Bà Huyện (TP. Cần Thơ), ông Nguyễn Thành Trung dựng bãi nuôi cá lồng không phép, lấn ra sát mép luồng chính nơi có nhiều ghe hàng và tàu chở khách qua lại mỗi ngày. Sau khi nhận phản ánh từ các chủ tàu, Chánh Thanh tra Sở Giao thông vận tải TP. Cần Thơ đã tổ chức kiểm tra thực tế và xác định hành vi của ông Trung gây cản trở nghiêm trọng đến giao thông thủy.
Căn cứ theo điểm a khoản 1 và khoản 3 Điều 13 Nghị định 139/2021/NĐ-CP, ông Trung bị xử phạt hành chính 3.000.000 đồng và bị buộc di dời toàn bộ bè cá ra khỏi phạm vi luồng giao thông. Ngoài ra, Sở Giao thông vận tải cũng yêu cầu địa phương theo dõi, tránh tái phạm trong thời gian tới.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Đánh bắt thủy sản gây cản trở giao thông đường thủy nội địa là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với cá nhân, kèm theo biện pháp buộc di dời ngư cụ, dụng cụ vi phạm. Người có thẩm quyền xử phạt trong trường hợp này là Chánh Thanh tra Sở Giao thông vận tải hoặc các chức danh có thẩm quyền tương đương theo quy định của pháp luật.
