Người lao động có thể ủy quyền cho người khác nhận lương khi không thể trực tiếp nhận, còn người sử dụng lao động trả lương không đúng hạn sẽ bị xử phạt theo quy định.
Tiền lương là quyền lợi trực tiếp của người lao động và phải được chi trả theo những nguyên tắc chặt chẽ do pháp luật quy định. Trong thực tế, không phải lúc nào người lao động cũng có thể trực tiếp nhận lương. Việc chậm trả lương là hành vi vi phạm và đã được pháp luật quy định chế tài cụ thể.
1. Người lao động có thể nhờ người khác nhận lương không?
Điều 94 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Điều 94. Nguyên tắc trả lương
1. Người sử dụng lao động phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho người lao động. Trường hợp người lao động không thể nhận lương trực tiếp thì người sử dụng lao động có thể trả lương cho người được người lao động ủy quyền hợp pháp.
...
Quy định này xác định nguyên tắc chung là người sử dụng lao động phải trả lương trực tiếp cho người lao động để bảo đảm quyền tự quyết đối với tiền lương. Tuy nhiên, trong trường hợp người lao động không thể trực tiếp nhận lương vì lý do khách quan, pháp luật cho phép người sử dụng lao động trả lương cho người được người lao động ủy quyền hợp pháp, với điều kiện việc ủy quyền được thực hiện đúng quy định và thể hiện rõ ý chí của người lao động.
Tình huống giả định
- Người lao động không thể trực tiếp nhận lương
Anh Nguyễn Văn Tuấn làm việc tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Minh Phát nhưng phải điều trị bệnh dài ngày nên không thể đến công ty nhận lương. Việc không thể trực tiếp nhận lương của anh Tuấn xuất phát từ lý do khách quan. - Thực hiện ủy quyền hợp pháp
Anh Tuấn lập giấy ủy quyền cho chị Trần Thị Hồng thay mặt mình nhận lương tại công ty. Giấy ủy quyền được lập đầy đủ thông tin và đúng hình thức theo quy định pháp luật. -
Doanh nghiệp chi trả lương đúng quy định
Công ty thực hiện chi trả tiền lương cho chị Hồng theo đúng nội dung ủy quyền của anh Tuấn. Việc trả lương này được xem là phù hợp với Điều 94 Bộ luật Lao động 2019.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Trả lương không đúng hạn thì bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 17, Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 17. Vi phạm quy định về tiền lương
...
2. Phạt tiền đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi: Trả lương không đúng hạn theo quy định của pháp luật; không trả hoặc trả không đủ tiền lương cho người lao động theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động; không trả hoặc trả không đủ tiền lương làm thêm giờ; không trả hoặc trả không đủ tiền lương làm việc vào ban đêm; không trả hoặc trả không đủ tiền lương ngừng việc cho người lao động theo quy định của pháp luật; hạn chế hoặc can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của người lao động; ép buộc người lao động chi tiêu lương vào việc mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ của người sử dụng lao động hoặc của đơn vị khác mà người sử dụng lao động chỉ định; khấu trừ tiền lương của người lao động không đúng quy định của pháp luật; không trả hoặc trả không đủ tiền lương theo quy định cho người lao động khi tạm thời chuyển người lao động sang làm công việc khác so với hợp đồng lao động hoặc trong thời gian đình công; không trả hoặc trả không đủ tiền lương của người lao động trong những ngày chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm khi người lao động thôi việc, bị mất việc làm; không tạm ứng hoặc tạm ứng không đủ tiền lương cho người lao động trong thời gian bị tạm đình chỉ công việc theo quy định của pháp luật; không trả đủ tiền lương cho người lao động cho thời gian bị tạm đình chỉ công việc trong trường hợp người lao động không bị xử lý kỷ luật lao động theo một trong các mức sau đây:
a) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
b) Từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;
c) Từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;
d) Từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;
đ) Từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.
...
5. Biện pháp khắc phục hậu quả
a) Buộc người sử dụng lao động trả đủ tiền lương cộng với khoản tiền lãi của số tiền lương chậm trả, trả thiếu cho người lao động tính theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này;
...
Điều 6. Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Quy định này xác định rõ việc trả lương không đúng hạn là hành vi vi phạm pháp luật lao động và bị xử phạt hành chính tùy theo số lượng người lao động bị ảnh hưởng, với mức phạt tăng dần từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với cá nhân. Trường hợp người sử dụng lao động là tổ chức, mức phạt tiền được áp dụng gấp đôi so với cá nhân. Ngoài tiền phạt, người sử dụng lao động còn bắt buộc phải trả đủ tiền lương còn thiếu và tiền lãi do chậm trả, được tính theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của ngân hàng thương mại nhà nước tại thời điểm xử phạt.
Tình huống giả định
- Doanh nghiệp chậm trả lương
Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại An Phú chậm trả lương cho 25 người lao động trong hai kỳ trả lương liên tiếp. Việc chậm trả này không xuất phát từ sự kiện bất khả kháng. - Cơ quan có thẩm quyền kiểm tra
Sau khi tiếp nhận phản ánh, cơ quan có thẩm quyền tiến hành kiểm tra tình hình trả lương tại doanh nghiệp. Kết quả kiểm tra xác định công ty đã vi phạm quy định về thời hạn trả lương. -
Áp dụng biện pháp xử lý
Doanh nghiệp bị xử phạt hành chính theo khung tương ứng với số lượng người lao động bị ảnh hưởng. Đồng thời, công ty buộc phải trả đủ tiền lương còn thiếu kèm theo khoản tiền lãi cho người lao động.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật lao động cho phép người lao động nhờ người khác nhận lương trong trường hợp không thể trực tiếp nhận, với điều kiện có ủy quyền hợp pháp. Đồng thời, người sử dụng lao động có nghĩa vụ trả lương đầy đủ và đúng hạn cho người lao động theo quy định. Trường hợp vi phạm nghĩa vụ trả lương, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt hành chính và buộc khắc phục đầy đủ quyền lợi tài chính cho người lao động.
