Sử dụng heroin là sử dụng một chất ma túy thuộc danh mục bị cấm trong thể thao không chỉ vi phạm pháp luật mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh vận động viên và tính công bằng trong thi đấu. Nếu một cầu thủ bóng đá sử dụng heroin thì họ sẽ bị xử lý thế nào? Có bị cấm thi đấu không? Có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? Và còn những hành vi nào bị cấm trong thể thao?
1. Cầu thủ bóng đá dùng heroin có bị cấm thi đấu không?
Một trong những nguyên tắc quan trọng trong thể thao là sự công bằng và an toàn. Heroin, với tác dụng gây ảo giác mạnh, được liệt vào danh sách các chất kích thích bị cấm trong thi đấu thể thao.
Căn cứ theo Điều 6 Nghị định 46/2019/NĐ-CP quy định:
Điều 6: Vi phạm quy định về sử dụng chất kích thích trong tập luyện, thi đấu thể thao
1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng chất kích thích thuộc Danh mục bị cấm trong tập luyện, thi đấu thể thao.
2. Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi bao che, tổ chức cho vận động viên sử dụng chất kích thích thuộc Danh mục bị cấm trong tập luyện, thi đấu thể thao.
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Đình chỉ việc tham dự giải thi đấu thể thao có thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 Điều này;
b) Đình chỉ việc tham dự giải thi đấu thể thao có thời hạn từ 03 tháng đến 06 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản.2 Điều này.
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc hủy bỏ kết quả thi đấu thể thao, kết quả tuyển chọn vận động viên vào đội tuyển thể thao, trường năng khiếu thể thao, thành tích thi đấu thể thao đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.
Như vậy, khi cầu thủ sử dụng heroin - một chất kích thích bị cấm trong thể thao thì họ sẽ bị xử phạt hành chính từ 10 đến 15 triệu đồng và bị đình chỉ thi đấu từ 1 đến 3 tháng. Nếu có hành vi tổ chức hoặc bao che, mức phạt có thể tăng lên 20 triệu và thời gian đình chỉ kéo dài đến 6 tháng. Ngoài ra, mọi thành tích thi đấu trong thời gian vi phạm sẽ bị hủy bỏ. Đây là chế tài nghiêm khắc nhằm bảo vệ sự công bằng và trong sạch trong thể thao. Việc vi phạm không chỉ ảnh hưởng đến sự nghiệp cá nhân mà còn làm tổn hại uy tín của đội bóng và cả nền thể thao chuyên nghiệp.
Ví dụ thực tế:
VFF cấm thi đấu năm cầu thủ CLB Hồng Lĩnh Hà Tĩnh sử dụng ma túy
Vào tháng 5 năm 2024, dư luận Việt Nam chấn động trước thông tin 5 cầu thủ thuộc CLB Hồng Lĩnh Hà Tĩnh, trong đó có những cái tên nổi bật như cựu Quả bóng vàng Đinh Thanh Trung và tuyển thủ U23 Nguyễn Ngọc Thắng, bị cơ quan công an phát hiện và tạm giữ tại một khách sạn ở TP. Hà Tĩnh vì hành vi sử dụng trái phép chất ma túy (được báo chí mô tả là "ma túy tổng hợp"). Ngay lập tức, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và CLB chủ quản đã ra quyết định đình chỉ thi đấu vô thời hạn đối với các cầu thủ này. Sự việc không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự nghiệp và hình ảnh cá nhân của các cầu thủ, mà còn gây ra một cú sốc lớn cho bóng đá Việt Nam, làm dấy lên những lo ngại về đạo đức và quản lý cầu thủ. Sau đó, các cầu thủ liên quan đã bị khởi tố và đưa ra xét xử theo quy định của pháp luật, nhận các mức án khác nhau liên quan đến hành vi tàng trữ, sử dụng hoặc tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Nguồn: Báo Lao động
2. Cầu thủ sử dụng heroin có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), không có điều luật nào quy định hành vi chỉ sử dụng trái phép chất ma túy là tội phạm nếu không đi kèm hành vi khác như mua bán, tàng trữ hoặc tổ chức sử dụng. Các hành vi cấu thành tội phạm về ma túy được quy định cụ thể tại Chương XX của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) bao gồm các tội:
Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi 2017)
CHƯƠNG XX: CÁC TỘI PHẠM VỀ MA TÚY
Điều 248. Tội sản xuất trái phép chất ma túy
Điều 249. Tội tàng trữ trái phép chất ma túy
Điều 250. Tội vận chuyển trái phép chất ma túy
Điều 251. Tội mua bán trái phép chất ma túy
Điều 252. Tội chiếm đoạt chất ma túy
Điều 253. Tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc chiếm đoạt tiền chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất ma túy
Điều 254. Tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển hoặc mua bán phương tiện, dụng cụ dùng vào việc sản xuất hoặc sử dụng trái phép chất ma túy
Điều 255: Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy
Điều 256. Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy
Điều 257. Tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy
Điều 258. Tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy
Điều 259. Tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng chất ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần
Do đó, hành vi chỉ sử dụng trái phép heroin sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu không đi kèm các hành vi khác như mua bán, tàng trữ, vận chuyển hoặc tổ chức sử dụng ma túy. Các hành vi có tính chất nghiêm trọng hơn này mới cấu thành tội phạm và bị xử lý hình sự theo các điều từ 248 đến 259 của Bộ luật. Tuy nhiên, việc sử dụng ma túy vẫn là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính, áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc hoặc bị giám sát, quản lý tại cộng đồng. Với cầu thủ bóng đá, ngoài các biện pháp xử lý của cơ quan nhà nước, họ còn có thể đối mặt với án kỷ luật từ liên đoàn bóng đá, bị đình chỉ thi đấu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự nghiệp.
Tình huống giả định:
Khi Cầu thủ dùng Heroin nhưng không bị Truy cứu Hình sự
Cầu thủ Nguyễn Văn An của CLB Thanh Phong bị VFF phát hiện dương tính với heroin trong một đợt kiểm tra doping định kỳ vào tháng 3/2025. Sau khi bị VFF tạm đình chỉ thi đấu và CLB đình chỉ hoạt động, Nguyễn Văn An thừa nhận chỉ sử dụng heroin một lần duy nhất do áp lực, không mua bán, tàng trữ hay tổ chức cho người khác. Công an Quận Bình Thạnh tiến hành điều tra và không thu thập được bằng chứng cho thấy An có các hành vi mua bán, tàng trữ hay tổ chức sử dụng ma túy. Viện Kiểm sát Nhân dân Quận Bình Thạnh sau đó quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với Nguyễn Văn An vì hành vi của anh ta chỉ dừng lại ở mức "sử dụng trái phép chất ma túy" đơn thuần. Tuy nhiên, Viện Kiểm sát vẫn kiến nghị Tòa án Nhân dân Quận Bình Thạnh xem xét áp dụng biện pháp hành chính. Cuối cùng, Tòa án Nhân dân Quận Bình Thạnh đã ra quyết định không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Văn An, nhưng áp dụng biện pháp xử lý hành chính là buộc anh phải đi cai nghiện bắt buộc tại Cơ sở Cai nghiện Ma túy số 2 trong 24 tháng. Mặc dù không bị xử lý hình sự, Nguyễn Văn An vẫn bị VFF giữ nguyên án cấm thi đấu và bị CLB Thanh Phong chấm dứt hợp đồng vì vi phạm nghiêm trọng đạo đức nghề nghiệp.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Những hành vi nào cầu thủ đá bóng bị cấm?
Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 112/2007/NĐ-CP:
Điều 3. Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thể dục, thể thao
1. Hành vi sử dụng chất kích thích, phương pháp bị cấm trong tập luyện và thi đấu thể thao:
a) Sử dụng chất kích thích thuộc danh mục bị cấm trong quá trình tập luyện và thi đấu thể thao.
Danh mục chất kích thích bị cấm do Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Thể dục thể thao ban hành phù hợp với quy định của Hiệp hội phòng, chống doping quốc tế;
b) Sử dụng những bài tập, môn thể thao hoặc các phương pháp tập luyện và thi đấu gây thiệt hại đến sức khoẻ, tính mạng con người, trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc hoặc ảnh hưởng an ninh, trật tự an toàn xã hội.
2. Hành vi gian lận trong hoạt động thể thao:
a) Gian lận tên, tuổi, giới tính trong thi đấu thể thao;
b) Trực tiếp làm sai lệch kết quả thi đấu thể thao;
c) Gian lận về thành tích và tuyển chọn người vào đội tuyển thể thao, các trường năng khiếu thể thao.
3. Hành vi bạo lực trong hoạt động thể thao:
a) Cố ý gây chấn thương, chơi thô bạo gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của người khác trong tập luyện, thi đấu thể thao;
b) Đe dọa, xúc phạm các tổ chức, cá nhân khi tham gia hoạt động thể thao.
4. Hành vi cản trở hoạt động thể dục, thể thao hợp pháp của tổ chức, cá nhân:
a) Không tổ chức các hoạt động thể dục, thể thao cho các tổ chức, cá nhân liên quan trong phạm vi chức năng và nhiệm vụ của mình;
b) Không bảo đảm các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị tập luyện và thi đấu thể thao trong phạm vi nhiệm vụ của mình;
c) Lạm dụng quyền hoặc dùng ảnh hưởng của mình để ngăn cản các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thể dục, thể thao.
Không chỉ riêng doping, pháp luật còn nghiêm cấm nhiều hành vi khác trong thể thao. Những hành vi này bao gồm việc sử dụng các chất kích thích hoặc phương pháp bị cấm, thực hiện hành vi gian lận để đạt thành tích bất chính, gây tổn hại đến sức khỏe người khác hoặc gây rối trật tự trong quá trình thi đấu, và ngăn cản các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thể thao một cách hợp pháp.
Ví dụ thực tế:
Vụ án dàn xếp tỷ số của một số cầu thủ CLB The Vissai Ninh Bình vào năm 2014
Vụ án dàn xếp tỷ số gây chấn động của CLB The Vissai Ninh Bình vào tháng 3 năm 2014 bắt đầu khi tiền vệ Trần Mạnh Dũng chủ mưu rủ rê 8 đồng đội khác trong đội bóng tham gia cá độ bóng đá và thao túng kết quả trận đấu AFC Cup gặp CLB Kelantan (Malaysia). Tại khách sạn ở Malaysia, nhóm cầu thủ này đã thống nhất đặt cược hơn 1 tỷ đồng vào kèo "tài ba hòa" (tổng số bàn thắng từ 3 trở lên), với ý đồ cố ý thi đấu không đúng khả năng hoặc tạo điều kiện để trận đấu có kết quả phù hợp với kèo cược. Kết quả trận đấu, The Vissai Ninh Bình giành chiến thắng 3-2, đúng như kịch bản đã dàn xếp, giúp nhóm cầu thủ thu về hơn 800 triệu đồng tiền thắng cược. Hành vi này đã trực tiếp làm sai lệch kết quả thi đấu thể thao, vi phạm nghiêm trọng điểm b khoản 2 Điều 3 "Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thể dục, thể thao" theo quy định pháp luật. Vụ việc sau đó bị Công an tỉnh Ninh Bình phanh phui, dẫn đến việc các cầu thủ bị khởi tố, xét xử hình sự về tội "Đánh bạc" và "Tổ chức đánh bạc", đồng thời bị Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) cấm thi đấu vĩnh viễn, gây ảnh hưởng nặng nề đến uy tín của bóng đá Việt Nam.
Nguồn: Báo Thanh Niên
4. Kết luận
Việc sử dụng heroin trong thi đấu thể thao là hành vi bị nghiêm cấm và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như bị đình chỉ thi đấu, hủy kết quả và xử lý hành chính. Tuy không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu chỉ sử dụng, nhưng người vi phạm vẫn có thể bị áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc theo quy định pháp luật. Đồng thời, các hành vi gian lận, bạo lực hoặc cản trở hoạt động thể thao hợp pháp cũng bị xử lý nghiêm khắc nhằm bảo vệ sự công bằng và an toàn trong môi trường thể thao.
