Việc cất giấu vũ khí thô sơ trong cốp xe máy không chỉ tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh trật tự mà còn có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý nghiêm trọng nếu hành vi đó nhằm mục đích cố ý gây thương tích. Pháp luật hiện hành đã quy định rõ những loại vũ khí nào được xem là vũ khí thô sơ và hành vi tàng trữ, mang theo có thể bị xử phạt nghiêm khắc. Đặc biệt, trong một số trường hợp, việc sử dụng xe máy để cất giấu vũ khí còn có thể dẫn đến hình phạt bổ sung là tịch thu phương tiện vi phạm.
1. Vũ khí thô sơ theo quy định pháp luật gồm những gì?
Căn cứ khoản 4 Điều 2 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2024, vũ khí thô sơ được quy định như sau:
Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2024
Điều 2. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
4. Vũ khí thô sơ bao gồm:
a) Kiếm, giáo, mác, thương, dao găm, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành;
b) Dao có tính sát thương cao quy định tại khoản 6 Điều này sử dụng với mục đích để thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ, trừ trường hợp quy định tại điểm d khoản 2 Điều này.
...
Pháp luật Việt Nam phân loại vũ khí thành nhiều nhóm khác nhau, trong đó vũ khí thô sơ là nhóm phổ biến và dễ bị lạm dụng trong các hành vi vi phạm pháp luật. Vũ khí thô sơ bao gồm những công cụ có tính sát thương cao, có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng con người, dù không thuộc nhóm vũ khí hiện đại hay công cụ hỗ trợ có cơ chế phức tạp.
Danh mục cụ thể bao gồm các loại vũ khí truyền thống hoặc thủ công như kiếm, dao găm, mã tấu, giáo, mác, thương, đao, côn, lưỡi lê, quả đấm, quả chùy… Đồng thời, các loại vũ khí tầm xa thủ công như cung, nỏ, phi tiêu cũng được liệt kê vào danh sách này.
Ngoài ra, điều đáng lưu ý là một số loại dao thông dụng (nếu có thiết kế sắc nhọn, lưỡi dài, dễ gây sát thương và được sử dụng với mục đích phạm tội, gây rối trật tự công cộng hoặc chống người thi hành công vụ) cũng được pháp luật xếp vào nhóm vũ khí thô sơ, dù bề ngoài chúng có thể giống dao dùng trong sinh hoạt hằng ngày.
Việc sở hữu, cất giữ hoặc mang theo các loại vũ khí này không phải lúc nào cũng là vi phạm, nhưng nếu sử dụng sai mục đích hoặc không đúng quy định pháp luật, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo tính chất hành vi.
Ví dụ thực tế:
Giấu mã tấu trong cốp xe máy, hai thanh niên bị tạm giữ để điều tra
Ngày 2/6/2024, Công an quận Hoàng Mai (Hà Nội) cho biết đã tạm giữ hình sự hai nam thanh niên để điều tra về hành vi tàng trữ hung khí trái phép. Trước đó, trong quá trình tuần tra kiểm soát đảm bảo an ninh trật tự, lực lượng Công an phát hiện một nhóm thanh niên có biểu hiện nghi vấn đang tụ tập tại khu vực công cộng. Khi tiến hành kiểm tra hành chính, công an phát hiện trong cốp xe máy của một người trong nhóm có cất giấu một thanh mã tấu dài khoảng 50cm. Cả hai thanh niên đi cùng đều không xuất trình được giấy tờ liên quan hoặc lý do hợp pháp cho việc mang theo hung khí.
Ngay sau đó, hai đối tượng bị đưa về trụ sở Công an để làm rõ mục đích mang theo mã tấu. Bước đầu, cơ quan chức năng xác định hành vi giấu mã tấu trong cốp xe máy là hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí và công cụ hỗ trợ. Công an quận Hoàng Mai đã ra quyết định tạm giữ hình sự và tiếp tục điều tra để làm rõ động cơ, mục đích của việc tàng trữ hung khí, đồng thời củng cố hồ sơ xử lý theo quy định.
Nguồn: Báo An Ninh Thủ Đô
2. Cất giấu vũ khí thô sơ trong cốp xe máy có bị tịch thu xe không?
Căn cứ khoản 4 và khoản 13 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, quy định như sau:
Điều 7. Vi phạm quy định về trật tự công cộng
...
4. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Tổ chức thuê, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ hoặc kích động người khác gây rối, làm mất trật tự công cộng;
b) Mang theo trong người hoặc tàng trữ, cất giấu các loại vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ hoặc các loại công cụ, phương tiện khác có khả năng sát thương; đồ vật, phương tiện giao thông nhằm mục đích gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích cho người khác;
c) Lợi dụng quyền tự do dân chủ, tự do tín ngưỡng, tôn giáo để tổ chức, thuê, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, kích động người khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân;
d) Gây rối hoặc cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức;
đ) Tổ chức, tham gia tập trung đông người trái pháp luật tại cơ quan Đảng, cơ quan Nhà nước hoặc các địa điểm, khu vực cấm;
e) Đổ, ném chất thải, chất bẩn, hóa chất, gạch, đất, đá, cát hoặc vật khác vào nhà ở, nơi ở, vào người, đồ vật, tài sản của người khác, vào trụ sở cơ quan, tổ chức, nơi làm việc, nơi sản xuất, kinh doanh, mục tiêu, vọng gác bảo vệ mục tiêu;
g) Vào mục tiêu, vọng gác bảo vệ mục tiêu trái phép;
h) Sử dụng tàu bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ treo cờ, biểu ngữ, thả truyền đơn, phát loa tuyên truyền ngoài quy định của phép bay;
i) Viết, phát tán, lưu hành tài liệu, hình ảnh có nội dung xuyên tạc, bịa đặt, vu cáo làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, tổ chức, cá nhân trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.
...
13. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm a, d, đ và g khoản 2; điểm đ khoản 3; các điểm b, e và i khoản 4; các điểm a, b và c khoản 5; các khoản 6 và 10 Điều này;
b) Tước quyền sử dụng giấy phép của cơ sở thiết kế, sản xuất, sửa chữa, bảo dưỡng, thử nghiệm tàu bay, động cơ tàu bay, cánh quạt tàu bay và trang bị, thiết bị của tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ có thời hạn từ 03 tháng đến 06 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm h và i khoản 3 và khoản 9 Điều này;
c) Tước quyền sử dụng phép bay từ 03 tháng đến 06 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại các khoản 6, 7, 8 và 11 Điều này;
d) Trục xuất đối với người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính quy định tại các điểm c, e và g khoản 4 Điều này.
Việc cất giấu vũ khí thô sơ trong cốp xe máy không phải là hành vi vi phạm nếu người đó có lý do chính đáng và không sử dụng với mục đích xâm hại đến người khác. Tuy nhiên, khi mục đích cất giấu là để cố ý gây thương tích hoặc gây rối trật tự công cộng, thì hành vi này bị xử phạt theo khoản 4 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
Ngoài mức phạt tiền từ 3 triệu đến 5 triệu đồng, người vi phạm còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính. Trong trường hợp này, nếu chiếc xe máy được dùng để cất giấu vũ khí thô sơ và phục vụ trực tiếp cho hành vi vi phạm, thì nó được coi là phương tiện vi phạm hành chính và có thể bị tịch thu.
Tuy nhiên, nếu xe máy chỉ đơn thuần là phương tiện di chuyển, không có vai trò rõ ràng trong việc hỗ trợ thực hiện hành vi vi phạm, thì việc tịch thu xe không bắt buộc. Việc tịch thu hay không sẽ phụ thuộc vào nhận định của cơ quan chức năng trong từng trường hợp cụ thể, căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm và vai trò của phương tiện trong hành vi vi phạm.
Ví dụ thực tế:
Mang theo dao kiếm khi đi xe máy, nam thanh niên bị xử lý vì vi phạm an toàn giao thông
Lực lượng Cảnh sát giao thông Hà Nội trong quá trình làm nhiệm vụ đã phát hiện một nam thanh niên điều khiển xe máy vi phạm luật giao thông. Khi tiến hành kiểm tra hành chính, tổ công tác phát hiện người này mang theo nhiều dao, kiếm trong cốp xe và trên người. Toàn bộ số vũ khí này không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp.
Nam thanh niên không đưa ra được lý do chính đáng cho việc mang theo dao kiếm, đồng thời có thái độ thiếu hợp tác với lực lượng chức năng. Hành vi này bị đánh giá là nguy hiểm, tiềm ẩn rủi ro gây mất an toàn cho cộng đồng. Ngay sau đó, người này bị lập biên bản xử phạt hành chính và bàn giao cho cơ quan chức năng tiếp tục xác minh, xử lý theo đúng quy định pháp luật về quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
Nguồn: Báo An Ninh Thủ Đô
3. Kết luận
Việc cất giấu vũ khí thô sơ trong cốp xe máy để cố ý gây thương tích là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, có thể dẫn đến xử phạt hành chính và tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm. Pháp luật hiện hành đã quy định rõ các loại vũ khí thô sơ và đưa ra chế tài cụ thể đối với từng hành vi. Người vi phạm không chỉ bị phạt tiền mà trong nhiều trường hợp còn có thể bị tịch thu cả xe máy nếu phương tiện này được sử dụng trực tiếp để hỗ trợ hành vi sai phạm.