Biện pháp chống bán phá giá được áp dụng với hàng hóa nhập khẩu có giá bán thấp hơn giá trị thực gây thiệt hại hoặc đe dọa thiệt hại cho sản xuất trong nước.
Trong hoạt động thương mại quốc tế, việc hàng hóa nước ngoài được bán vào Việt Nam với giá thấp bất thường có thể làm mất cân bằng thị trường và gây thiệt hại cho ngành sản xuất nội địa. Pháp luật quy định cơ chế áp dụng biện pháp chống bán phá giá để ngăn chặn hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Biện pháp này được sử dụng khi có căn cứ xác đáng về việc hàng nhập khẩu bán dưới giá trị thực và gây thiệt hại cho doanh nghiệp trong nước.
1. Biện pháp chống bán phá giá là gì?
Khoản 1 Điều 77 Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định cụ thể:
Luật Quản lý ngoại thương 2017
Điều 77. Biện pháp chống bán phá giá
1. Biện pháp chống bán phá giá đối với hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam (sau đây gọi là biện pháp chống bán phá giá) là biện pháp được áp dụng trong trường hợp hàng hóa được xác định bị bán phá giá khi nhập khẩu vào Việt Nam gây ra thiệt hại đáng kể hoặc đe dọa gây ra thiệt hại đáng kể của ngành sản xuất trong nước hoặc ngăn cản sự hình thành của ngành sản xuất trong nước.
...
Khi một loại hàng nhập khẩu được bán với giá thấp hơn giá trị thực hoặc thấp hơn giá bán tại nước xuất khẩu, hành vi này được xem là bán phá giá. Nếu việc bán phá giá đó gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho ngành sản xuất trong nước, Nhà nước có thể áp dụng biện pháp chống bán phá giá bằng cách đánh thuế bổ sung. Biện pháp này được áp dụng sau điều tra và giúp ngăn chặn hành vi cạnh tranh không lành mạnh từ hàng nhập khẩu.
Tình huống giả định
- Hàng nhựa giá thấp tràn vào thị trường
Công ty Nhựa An Phát nhận thấy sản phẩm nhựa nhập khẩu từ Trung Quốc được bán với giá rẻ bất thường, thấp hơn nhiều so với giá bán lẻ của họ. - Xác định dấu hiệu bán phá giá
Qua phân tích, An Phát phát hiện mức giá nhập khẩu từ Trung Quốc còn thấp hơn cả giá bán nội địa tại nước này, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh thu và thị phần của công ty. - Đề nghị điều tra chống bán phá giá
An Phát cùng một số doanh nghiệp nhựa trong nước gửi kiến nghị tới Bộ Công Thương yêu cầu điều tra hành vi bán phá giá đối với sản phẩm nhựa nhập khẩu từ Trung Quốc. - Áp dụng thuế chống bán phá giá bổ sung
Sau quá trình điều tra và công bố công khai kết quả, cơ quan chức năng áp dụng thuế chống bán phá giá bổ sung với sản phẩm nhựa từ Trung Quốc nhằm bảo vệ cạnh tranh lành mạnh và ngành sản xuất trong nước.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Biện pháp chống bán phá giá được áp dụng khi nào?
Khoản 1 Điều 78 Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định cụ thể:
Luật Quản lý ngoại thương 2017
Điều 78. Điều kiện áp dụng biện pháp chống bán phá giá
1. Biện pháp chống bán phá giá được áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu khi có đủ các điều kiện sau đây:a) Hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam bị bán phá giá với biên độ bán phá giá được xác định cụ thể, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này;
b) Ngành sản xuất trong nước bị thiệt hại đáng kể hoặc bị đe dọa gây ra thiệt hại đáng kể hoặc ngăn cản sự hình thành của ngành sản xuất trong nước;
c) Tồn tại mối quan hệ nhân quả giữa việc nhập khẩu hàng hóa bị bán phá giá quy định tại điểm a khoản này với thiệt hại của ngành sản xuất trong nước quy định tại điểm b khoản này.
...
Khi hàng hóa từ nước ngoài vào Việt Nam được bán với giá thấp bất thường so với giá trị thực hoặc giá tại thị trường xuất khẩu, mà việc này khiến ngành sản xuất trong nước bị thiệt hại nghiêm trọng hoặc đối mặt nguy cơ thiệt hại, thì hàng hóa đó thuộc đối tượng được áp dụng biện pháp chống bán phá giá. Nhà nước sẽ tiến hành điều tra, xác định rõ mức độ bán phá giá và tác động thực tế trước khi ban hành biện pháp thuế bổ sung nhằm bảo vệ thị trường nội địa.
Tình huống giả định
- Biên độ phá giá được xác định
Nhựa An Phát phát hiện sản phẩm nhựa nhập khẩu từ Malaysia được bán tại Việt Nam thấp hơn giá thông thường tại nước xuất khẩu tới 35%, thể hiện rõ mức phá giá đáng kể. - Thiệt hại xảy ra trong nước
Do cạnh tranh trực tiếp với hàng phá giá, An Phát ghi nhận doanh thu giảm 40%, phải cắt giảm sản lượng, tồn kho tăng cao và mất một phần khách hàng lớn. - Quan hệ nhân quả rõ ràng
Phân tích cho thấy thiệt hại của An Phát phát sinh ngay khi hàng Malaysia giá rẻ xuất hiện, cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa hành vi phá giá và sự suy giảm sản xuất. - Điều tra và áp thuế chống bán phá giá
An Phát và các doanh nghiệp trong ngành đề nghị Bộ Công Thương điều tra. Sau khi xác minh, cơ quan Nhà nước công bố kết quả công khai và áp thuế chống bán phá giá bổ sung đối với hàng nhựa Malaysia để ổn định thị trường nội địa.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Biện pháp chống bán phá giá được áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu có giá bán thấp hơn giá trị thông thường tại nước xuất khẩu, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất trong nước. Việc áp dụng thuế chống bán phá giá được thực hiện khi có hành vi bán phá giá với biên độ xác định, gây thiệt hại hoặc đe dọa thiệt hại cho sản xuất trong nước và có bằng chứng về mối quan hệ nhân quả giữa hai yếu tố này. Quy định này giúp bảo đảm môi trường cạnh tranh công bằng và bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp Việt Nam.
