Bán phá giá hàng hóa bị xử phạt với mức phạt có thể tới 1 tỷ đồng. Hàng nhập khẩu bán phá giá vào Việt Nam có thể bị áp dụng thuế chống bán phá giá.
Trong thương mại, hành vi bán phá giá thường được hiểu là bán hàng hóa với mức giá thấp bất thường nhằm loại bỏ đối thủ cạnh tranh hoặc chiếm lĩnh thị trường. Đây là hành vi ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường kinh doanh công bằng và quyền lợi người tiêu dùng.
1. Bán phá giá hàng hóa có bị xử phạt không?
Căn cứ vào Khoản 6 Điều 35 Luật Cạnh tranh 2018 và Điều 21 Nghị định 75/2019/NĐ-CP quy định cụ thể như sau:
Điều 35. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung
...
6. Bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ dưới giá thành toàn bộ dẫn đến hoặc có khả năng dẫn đến loại bỏ doanh nghiệp khác cùng kinh doanh loại hàng hóa, dịch vụ đó.
...
Điều 21. Hành vi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ dưới giá thành toàn bộ
1. Phạt tiền từ 800.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng đối với hành vi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ dưới giá thành toàn bộ dẫn đến hoặc có khả năng dẫn đến loại bỏ doanh nghiệp khác cùng kinh doanh loại hàng hóa, dịch vụ đó.2. Phạt tiền gấp hai lần mức quy định tại khoản 1 Điều này đối với hành vi vi phạm tại khoản 1 Điều này trong trường hợp hành vi vi phạm được thực hiện trên phạm vi từ hai tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trở lên.
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính về cạnh tranh;
b) Tịch thu khoản lợi nhuận thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm.
Theo pháp luật Việt Nam, bán phá giá trong nước thường gắn với hành vi bán dưới giá thành toàn bộ để triệt tiêu đối thủ cạnh tranh. Đây là hành vi bị cấm tuyệt đối khi doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh hoặc độc quyền trên thị trường. Hình thức xử lý bao gồm: Phạt tiền từ 800 triệu đồng đến 1 tỷ đồng theo Nghị định 75/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực cạnh tranh. Biện pháp khắc phục hậu quả: buộc chấm dứt hành vi, bồi thường cho đối thủ hoặc khách hàng nếu có thiệt hại. Như vậy, hành vi bán phá giá hàng hóa trong nước không chỉ bị xử phạt hành chính mà còn có thể kéo theo trách nhiệm dân sự nếu gây thiệt hại cho doanh nghiệp khác.
Tình huống giả định
Một công ty vật liệu xây dựng bán xi măng dưới giá thành để loại bỏ đối thủ.
-
Công ty Xi măng Tofu cố tình bán giá thấp.
Công ty Xi măng Tofu có thị phần 60% tại miền Trung, vì muốn tăng tính cạnh tranh trong thị trường nên công ty hạ giá bán sản phẩm xuống thấp hơn giá thành sản xuất. -
Việc làm của công ty Xi măng Tofu khiến cho các doanh nghiệp phải đóng cửa.
Do hành vi của công ty Xi măng Tofu nên các công ty nhỏ không đủ sức cạnh tranh, nhiều doanh nghiệp buộc phải rút lui khỏi thị trường. -
Công ty Tofu bị điều tra và xử lý.
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng vào cuộc, xác định Công ty Xi măng Tofu lạm dụng vị trí thống lĩnh để bán phá giá. Công ty Xi măng Tofu bị phạt 950 triệu đồng và buộc điều chỉnh giá bán về mức hợp lý.
(Đây là tình huống giả định mang tính chất minh họa)
2. Bán phá giá hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam bị xử lý thế nào?
Căn cứ vào Điều 81 Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định cụ thể như sau:
Luật Quản lý ngoại thương 2017
Điều 81. Áp dụng biện pháp chống bán phá giá
1. Việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời do Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định căn cứ vào kết luận sơ bộ của Cơ quan điều tra. Mức thuế chống bán phá giá tạm thời không được vượt quá biên độ bán phá giá trong kết luận sơ bộ.
Thời hạn áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời là không quá 120 ngày kể từ ngày quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời có hiệu lực. Khi có yêu cầu của tổ chức, cá nhân xuất khẩu hàng hóa tương tự vào Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Công Thương có thể gia hạn áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời nhưng không quá 60 ngày.2. Việc áp dụng biện pháp cam kết được thực hiện như sau:
a) Sau khi có kết luận sơ bộ và trước khi kết thúc điều tra, nhà sản xuất, xuất khẩu hàng hóa bị điều tra có thể đưa ra cam kết với Cơ quan điều tra về việc tự nguyện điều chỉnh giá bán hoặc tự nguyện hạn chế khối lượng, số lượng hàng hóa bị điều tra xuất khẩu vào Việt Nam;
b) Cơ quan điều tra có thể chấp nhận, không chấp nhận hoặc đề nghị điều chỉnh nội dung cam kết trên cơ sở lấy ý kiến của tổ chức, cá nhân đại diện cho ngành sản xuất trong nước.
3. Việc áp dụng thuế chống bán phá giá được thực hiện như sau:
a) Trường hợp không đạt được cam kết quy định tại khoản 2 Điều này, sau khi kết thúc điều tra, Cơ quan điều tra công bố kết luận cuối cùng về các nội dung điều tra quy định tại Điều 80 của Luật này. Kết luận cuối cùng của Cơ quan điều tra và các căn cứ chính để ban hành kết luận cuối cùng phải được thông báo bằng phương thức thích hợp cho các bên liên quan trong vụ việc điều tra;
b) Căn cứ vào kết luận cuối cùng của Cơ quan điều tra, Bộ trưởng Bộ Công Thương ra quyết định áp dụng hay không áp dụng thuế chống bán phá giá;
c) Mức thuế chống bán phá giá không được vượt quá biên độ bán phá giá trong kết luận cuối cùng;
d) Thời hạn áp dụng thuế chống bán phá giá là không quá 05 năm kể từ ngày quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá có hiệu lực, trừ trường hợp được gia hạn theo quy định tại khoản 2 Điều 82 của Luật này.
Trong hoạt động thương mại quốc tế, nhiều trường hợp hàng nhập khẩu vào Việt Nam được bán với giá thấp hơn giá trị thông thường, gây tổn hại cho ngành sản xuất trong nước. Khi đó, Bộ Công Thương có thể: Điều tra chống bán phá giá theo yêu cầu của hiệp hội, doanh nghiệp trong nước, áp thuế chống bán phá giá ở mức tương ứng với biên độ bán phá giá., áp dụng biện pháp tạm thời: thuế tạm thời, cam kết giá. Trong thực tiễn, nhiều ngành tại Việt Nam đã được bảo vệ bằng biện pháp này, như thép, sợi, phân bón…
Tình huống giả định
Việt Nam áp thuế chống bán phá giá với thép Trung Quốc.
-
Bộ Công Thương nhận đơn kiện nên khởi xướng điều tra.
Năm 2016, Bộ Công Thương nhận được đơn kiện của doanh nghiệp thép Việt Nam về việc thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc có dấu hiệu bán phá giá gây ảnh hưởng đến thị trường trong nước. -
Bộ Công Thương sau điều tra và cho ra kết quả có dấu hiệu bán phá giá.
Bộ Công Thương sau điều tra đã công bố kết quả cho thấy biên độ phá giá từ 3,17% đến 38,34%, Bộ đã đưa ra phương án áp dụng biện pháp Bộ Công Thương quyết định áp thuế chống bán phá giá trong 5 năm, mức thuế lên tới 38,34% với một số nhà sản xuất thép Trung Quốc. -
Biện pháp này nhằm bảo vệ cho thị trường của quốc gia.
Việc bán phá giá ảnh hưởng đến thị trường của các quốc gia, làm mất cân bằng thị trường, biện pháp này giúp ổn định sản xuất trong nước và bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp Việt Nam.
(Đây là tình huống giả định mang tính chất minh họa)
Kết luận
Bán phá giá hàng hóa là hành vi vi phạm pháp luật gây ảnh hưởng đến thị trường sản xuất, kinh doanh và đem lại những hậu quả nghiêm trọng. Trong nước, doanh nghiệp bán phá giá có thể bị phạt tới 1 tỷ đồng và buộc chấm dứt hành vi. Đối với hàng hóa nhập khẩu, cơ quan quản lý sẽ áp dụng thuế chống bán phá giá để bảo vệ ngành sản xuất trong nước.
