Bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, không có hóa đơn chứng từ có thể bị phạt đến 50 triệu đồng và buộc tiêu hủy hàng hóa vi phạm theo quy định.
Trong hoạt động kinh doanh, việc minh bạch về nguồn gốc và xuất xứ hàng hóa là yếu tố quan trọng để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và duy trì trật tự thị trường. Khi hàng hóa được lưu thông mà không rõ nơi sản xuất, nhập khẩu hoặc không có căn cứ chứng minh hợp pháp, người bán có thể bị xử phạt và áp dụng biện pháp khắc phục nghiêm khắc. Bên cạnh đó, đối với trường hợp hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ, pháp luật còn quy định rõ mức phạt tiền cụ thể tùy theo giá trị hàng hóa vi phạm.
Bán hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ có thể bị phạt bao nhiêu?
Khoản 11,12 Điều 17 Nghị định 98/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 17. Hành vi vi phạm về thời hạn sử dụng của hàng hóa, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ và có vi phạm khác
...
11. Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 Điều này trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 100.000.000 đồng trở lên.
12. Phạt tiền gấp hai lần mức tiền phạt quy định từ khoản 1 đến khoản 11 Điều này đối với người sản xuất, nhập khẩu thực hiện hành vi vi phạm hành chính hoặc hàng hóa vi phạm thuộc một trong các trường hợp sau đây:a) Là thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, chất bảo quản thực phẩm, thuốc phòng bệnh và thuốc, nguyên liệu làm thuốc, mỹ phẩm, trang thiết bị y tế;
b) Là chất tẩy rửa, hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản, sản phẩm xử lý chất thải chăn nuôi, thuốc thú y, phân bón, xi măng, chất kích thích tăng trưởng, giống cây trồng, giống vật nuôi, giống thủy sản, thức ăn thủy sản;
c) Hàng hóa khác thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện....
Hành vi bán hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp được xem như bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, bị xử phạt theo giá trị tang vật vi phạm. Nếu hàng hóa có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên, mức phạt có thể lên đến 50 triệu đồng, và thậm chí gấp đôi nếu là hàng thuộc lĩnh vực kinh doanh có điều kiện hoặc liên quan đến sản phẩm ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng.
Tình huống giả định
Người bán online bị phạt 50 triệu đồng do không xuất trình hóa đơn chứng từ
-
Chị Trâm bán hàng qua mạng xã hội
Chị Nguyễn Thị Trâm, kinh doanh thực phẩm chức năng nhập khẩu qua các nền tảng mạng xã hội. Khi được yêu cầu cung cấp hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, chị Trâm không xuất trình được. -
Cơ quan chức năng kiểm tra và xác định vi phạm
Đội Quản lý thị trường tiến hành kiểm tra và xác định số hàng hóa của chị Trâm có giá trị hơn 120 triệu đồng, không rõ nguồn gốc, không có chứng từ hợp lệ theo quy định. -
Cơ quan chức năng ra quyết định xử phạt
Cơ quan chức năng xử phạt hành chính 50.000.000 đồng và buộc tiêu hủy toàn bộ hàng vi phạm. Đồng thời, chị Trâm phải nộp lại toàn bộ số lợi bất hợp pháp có được từ việc bán hàng.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Xử phạt hành vi bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ như thế nào?
Khoản 14 Điều 17 Nghị định 98/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 17. Hành vi vi phạm về thời hạn sử dụng của hàng hóa, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ và có vi phạm khác
...
14. Biện pháp khắc phục hậu quả:a) Buộc tiêu hủy tang vật vi phạm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm a, b và c khoản 1 Điều này;
b) Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại Điều này.
Người bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ có thể bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như tiêu hủy hàng hóa hoặc nộp lại toàn bộ lợi nhuận có được từ hành vi vi phạm. Việc tiêu hủy thường áp dụng cho các sản phẩm gây ảnh hưởng đến sức khỏe, môi trường hoặc không thể xác định nguồn gốc hợp pháp.
Tình huống giả định
Hot tiktoker bị buộc tiêu hủy hàng không rõ nguồn gốc
-
Hot tiktoker livestream bán mỹ phẩm không rõ xuất xứ
Chị Nguyễn Thị Bảo Trâm, một hot tiktoker có hơn 500.000 người theo dõi, thường xuyên livestream bán mỹ phẩm xách tay. Trong một buổi kiểm tra đột xuất, Đội Quản lý thị trường số 3 phát hiện toàn bộ sản phẩm mỹ phẩm chị Trâm rao bán không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp. -
Cơ quan chức năng xác định hành vi vi phạm
Kết quả xác minh cho thấy lô hàng bao gồm kem dưỡng, son môi và nước hoa nhập lậu, không rõ nơi sản xuất. Tổng giá trị hàng hóa hơn 150 triệu đồng. Cơ quan chức năng kết luận chị Trâm đã có hành vi bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ. -
Buộc tiêu hủy và nộp lại số lợi bất hợp pháp
Theo quyết định xử phạt, chị Trâm bị phạt hành chính 45 triệu đồng, buộc tiêu hủy toàn bộ hàng hóa vi phạm và nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp từ hoạt động livestream bán hàng theo quy định.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Hành vi bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt bằng tiền, đồng thời bị buộc tiêu hủy hoặc nộp lại khoản lợi bất hợp pháp. Hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ, nếu giá trị hàng vi phạm từ 100 triệu đồng trở lên, người vi phạm có thể bị phạt đến 50 triệu đồng. Chứng từ hàng hóa không chỉ giúp hoạt động kinh doanh hợp pháp mà còn bảo đảm quyền lợi và niềm tin của người tiêu dùng.
