Đường cao tốc là loại hình giao thông có tốc độ cao, làn đường phân chia rõ ràng và yêu cầu chặt chẽ về an toàn. Mọi hành vi vi phạm quy tắc lưu thông trên cao tốc, đặc biệt như quay đầu xe, đều tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn nghiêm trọng. Pháp luật hiện hành nghiêm cấm hành vi quay đầu xe trên đường cao tốc và quy định mức xử phạt rõ ràng đối với hành vi này.
1. Xe ô tô có được phép quay đầu ở đường cao tốc không?
Khoản 4 Điều 15 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định cụ thể:
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024
Điều 15. Chuyển hướng xe
...
4. Không được quay đầu xe ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường, trên cầu, đầu cầu, gầm cầu vượt, ngầm, tại nơi đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, đường hẹp, đường dốc, đoạn đường cong tầm nhìn bị che khuất, trên đường cao tốc, trong hầm đường bộ, trên đường một chiều, trừ khi có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông hoặc chỉ dẫn của biển báo hiệu tạm thời.
Theo quy định tại khoản 4 Điều 15 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, người điều khiển phương tiện giao thông không được quay đầu xe tại nhiều khu vực đặc thù, trong đó bao gồm cả đường cao tốc. Quy định này nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các phương tiện lưu thông ở tốc độ cao và tránh gây cản trở hoặc tai nạn nghiêm trọng. Tuy nhiên, pháp luật có quy định ngoại lệ là trường hợp nếu có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông hoặc biển báo hiệu tạm thời cho phép quay đầu, thì hành vi quay đầu có thể được thực hiện. Ngoài những trường hợp đặc biệt này, mọi hành vi quay đầu trên đường cao tốc đều bị coi là vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ.
Tình huống giả định
- Anh Nguyễn Văn Dũng điều khiển ô tô rời TP.HCM về Đồng Nai
Sáng 25/6/2025, anh Nguyễn Văn Dũng lái xe ô tô riêng theo hướng cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây để trở về Đồng Nai. - Anh Nguyễn Văn Dũng quay đầu xe trái phép trên làn khẩn cấp
Khi đến km 34, anh Dũng phát hiện bỏ quên ví nên quay đầu xe ngay trên đường cao tốc mà không theo chỉ dẫn hợp pháp - Anh Nguyễn Văn Dũng gây nguy hiểm cho các phương tiện phía sau
Hành vi quay đầu đột ngột khiến xe phía sau phanh gấp, gây nguy cơ tai nạn liên hoàn trên đoạn cao tốc đang lưu thông nhanh. - Anh Nguyễn Văn Dũng bị xử phạt theo Luật Trật tự, an toàn giao thông 2024
Lực lượng CSGT tuần tra lập biên bản và xử phạt anh Dũng theo khoản 4 Điều 15 do quay đầu xe trái quy định trên đường cao tốc
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Quay đầu xe ô tô trên đường cao tốc bị phạt bao nhiêu?
Điểm đ khoản 11 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 6. Xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
...
11. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
đ) Điều khiển xe đi ngược chiều trên đường cao tốc, lùi xe trên đường cao tốc, quay đầu xe trên đường cao tốc, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định.
...
...
Căn cứ điểm đ khoản 11 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định người điều khiển xe ô tô thực hiện hành vi quay đầu trên đường cao tốc sẽ bị xử phạt từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng. Quy định này không áp dụng đối với các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định của pháp luật. Hành vi quay đầu xe trên đường cao tốc bị xem là đặc biệt nguy hiểm do gây cản trở luồng lưu thông tốc độ cao và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng. Ngoài tiền phạt, người vi phạm còn có thể bị áp dụng hình thức xử lý bổ sung như trừ điểm giấy phép lái xe.
Tình huống giả định
- Anh Trần Quang Minh lái xe trên cao tốc Hà Nội – Hải Phòng
Sáng 10/7/2025, anh Trần Quang Minh điều khiển ô tô cá nhân từ Hà Nội về quê theo tuyến cao tốc Hà Nội – Hải Phòng. - Anh Trần Quang Minh đi quá lối rẽ tại nút giao Quốc lộ 5
Do không chú ý bảng chỉ dẫn, anh Minh đi quá lối rẽ và quyết định quay đầu ngay giữa làn dừng khẩn cấp. - Anh Trần Quang Minh gây ùn tắc và nguy hiểm cho các phương tiện khác
Hành vi quay đầu xe đột ngột khiến nhiều phương tiện phía sau phanh gấp, gây ra tình trạng ùn ứ kéo dài trên cao tốc. - Anh Trần Quang Minh bị xử phạt theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP
Lực lượng CSGT lập biên bản, xử phạt 35 triệu đồng và trừ điểm GPLX do vi phạm quay đầu xe trái phép trên đường cao tốc.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Quay đầu xe ô tô trên đường cao tốc là hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định an toàn giao thông. Pháp luật cấm tuyệt đối việc quay đầu trên cao tốc để đảm bảo dòng lưu thông được thông suốt và an toàn. Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính từ 30.000.000 đến 40.000.000 đồng theo quy định pháp luật hiện hành.
