Trong đấu thầu, chủ đầu tư là người có thẩm quyền xử lý tình huống phức tạp nhưng phải xin ý kiến người có thẩm quyền trước khi quyết định.
Hoạt động đấu thầu đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện có thể phát sinh nhiều tình huống phức tạp cần được xử lý đúng thẩm quyền để không ảnh hưởng đến tiến độ và kết quả lựa chọn. Pháp luật đã quy định rõ thẩm quyền xử lý tình huống phức tạp trong đấu thầu. Đồng thời xác định quyền khởi kiện và yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.
ChatGPT đã nói:
1. Thẩm quyền xử lý tình huống phức tạp trong đấu thầu ra sao?
Khoản 3 Điều 88 Luật Đấu thầu 2023 quy định:
Điều 88. Xử lý tình huống trong hoạt động đấu thầu
1. Trường hợp phát sinh tình huống chưa được quy định cụ thể, rõ ràng trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu; hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu và các nội dung khác trong hoạt động đấu thầu, người có thẩm quyền, chủ đầu tư quyết định và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc xử lý tình huống theo nguyên tắc bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình.
2. Việc xử lý tình huống căn cứ vào kế hoạch lựa chọn nhà thầu; hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ đăng ký thực hiện dự án đầu tư kinh doanh, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất; kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; hợp đồng đã ký kết với nhà thầu, nhà đầu tư được lựa chọn; tình hình thực tế triển khai thực hiện gói thầu, dự án, dự án đầu tư kinh doanh.
3. Thẩm quyền xử lý tình huống trong đấu thầu được quy định như sau:
a) Đối với lựa chọn nhà thầu, người quyết định xử lý tình huống là chủ đầu tư. Trong trường hợp phức tạp, chủ đầu tư quyết định xử lý tình huống sau khi có ý kiến của người có thẩm quyền;
b) Đối với lựa chọn nhà đầu tư, người quyết định xử lý tình huống là người có thẩm quyền.
4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Trong quá trình tổ chức đấu thầu, nếu phát sinh tình huống chưa được quy định hoặc có khả năng ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn thì chủ đầu tư hoặc người có thẩm quyền cần xem xét và đưa ra biện pháp xử lý kịp thời, đúng quy định. Việc phân định rõ thẩm quyền giữa chủ đầu tư và người có thẩm quyền giúp đảm bảo tính minh bạch, khách quan và trách nhiệm giải trình trong hoạt động đấu thầu. Với các tình huống phức tạp, Luật yêu cầu chủ đầu tư phải xin ý kiến người có thẩm quyền để tránh sai sót đồng thời duy trì sự kiểm soát của cấp quản lý cao hơn, góp phần bảo đảm tính hợp pháp và hiệu quả của quá trình lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư.
Tình huống giả định:
-
Ban Quản lý Dự án Đầu tư và Xây dựng phát hiện tình huống phức tạp khi đánh giá hồ sơ dự thầu
Trong quá trình chấm thầu dự án xây dựng Trường Tiểu học Bình Minh, Ban Quản lý Dự án Đầu tư và Xây dựng tỉnh Phú Thọ phát hiện hai nhà thầu có hồ sơ kỹ thuật tương đương nhưng mức giá chào thầu chênh lệch rất nhỏ đồng thời xuất hiện khiếu nại từ một nhà thầu khác về tính hợp lệ của hồ sơ. -
Chủ đầu tư xin ý kiến người có thẩm quyền để bảo đảm tính hợp pháp
Trước tình huống này, chủ đầu tư đã lập báo cáo xin ý kiến Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ (người có thẩm quyền phê duyệt dự án) để được hướng dẫn hướng xử lý. Sau khi xem xét, Chủ tịch UBND tỉnh đồng ý cho phép thành lập tổ rà soát để thẩm định lại hồ sơ dự thầu. -
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ ban hành quyết định xử lý
Kết quả rà soát được công bố công khai, nhà thầu đủ điều kiện được lựa chọn và không phát sinh khiếu nại sau đó.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Quyền khởi kiện và yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong đấu thầu được quy định ra sao?
Theo Điều 94 Luật Đấu thầu 2023:
Điều 94. Quyền khởi kiện và yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
1. Việc khởi kiện ra Tòa án được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
2. Khi nộp đơn khởi kiện hoặc trong quá trình Tòa án giải quyết vụ kiện, các bên có quyền yêu cầu Tòa án tạm dừng việc đóng thầu; phê duyệt danh sách ngắn; phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; ký kết hợp đồng; thực hiện hợp đồng và các biện pháp khẩn cấp tạm thời khác theo quy định của pháp luật.
Pháp luật cho phép các bên trong hoạt động đấu thầu khởi kiện ra Tòa án để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi phát sinh tranh chấp. Trong quá trình xét xử, các bên có thể yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời như tạm dừng đóng thầu hoặc tạm ngừng phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu nhằm ngăn ngừa thiệt hại hoặc bảo đảm việc giải quyết vụ án được khách quan, hiệu quả.
Tình huống giả định:
-
Nhà thầu nộp đơn khởi kiện do nghi ngờ sai phạm trong chấm thầu
Tháng 10/2025, Công ty Cổ phần Xây dựng Phú An tham gia gói thầu thi công công trình Trường Trung học Cơ sở Hòa Bình do Ban Quản lý Dự án tỉnh Phú Thọ làm chủ đầu tư. Sau khi có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu, Công ty Phú An phát hiện một số điểm bất thường trong việc đánh giá hồ sơ và cho rằng có dấu hiệu vi phạm quy trình đấu thầu. -
Công ty nộp đơn khởi kiện và yêu cầu Tòa án tạm dừng phê duyệt kết quả đấu thầu
Ngày 20/10/2025, Công ty Phú An nộp đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ đồng thời yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời để tạm dừng việc phê duyệt kết quả đấu thầu cho đến khi vụ việc được làm rõ. -
Tòa án xem xét yêu cầu và ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ xem xét thấy yêu cầu có căn cứ, đã ra quyết định tạm dừng phê duyệt kết quả đấu thầu trong thời hạn 15 ngày.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
ChatGPT đã nói:
3. Kết luận
Thẩm quyền xử lý tình huống phức tạp trong đấu thầu được quy định rõ tại Luật Đấu thầu 2023 theo đó chủ đầu tư chịu trách nhiệm quyết định đối với lựa chọn nhà thầu và người có thẩm quyền quyết định đối với lựa chọn nhà đầu tư. Trong trường hợp phức tạp, chủ đầu tư chỉ được xử lý sau khi có ý kiến của người có thẩm quyền. Ngoài ra, các bên tham gia có thể khởi kiện và yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
