Trong thời gian gần đây, nhiều đối tượng đã lợi dụng công nghệ bay không người lái như flycam để vận chuyển và buôn bán ma túy nhằm né tránh sự kiểm soát của cơ quan chức năng. Pháp luật hiện hành nghiêm cấm mọi hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào, bao gồm cả việc sử dụng phương tiện công nghệ cao. Tùy theo mức độ vi phạm, người sử dụng flycam để buôn bán ma túy có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với khung hình phạt rất nghiêm khắc.
1. Sử dụng flycam để buôn bán ma túy có vi phạm pháp luật không?
Khoản 2 Điều 5 Luật Phòng, chống ma túy 2021 quy định như sau:
Điều 5. Các hành vi bị nghiêm cấm
...
2. Nghiên cứu, giám định, kiểm nghiệm, kiểm định, sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, bảo quản, tồn trữ, mua bán, phân phối, xử lý, trao đổi, xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập, quá cảnh trái phép chất ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc tiền chất, nguyên liệu làm thuốc là dược chất gây nghiện, dược chất hướng thần, tiền chất dùng làm thuốc, thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất.
...
Theo quy định trên, mọi hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy đều bị nghiêm cấm, không phụ thuộc vào phương tiện hoặc công cụ được sử dụng. Do đó, việc sử dụng flycam – một thiết bị bay không người lái – để vận chuyển ma túy hay giao nhận hàng cấm được xem là một thủ đoạn phạm tội tinh vi và vẫn bị xử lý như các hình thức vi phạm thông thường.
Đặc biệt, trong thực tế, việc sử dụng công nghệ cao để phạm tội thường bị xem xét như một tình tiết tăng nặng vì thể hiện mức độ tính toán, tổ chức và ý thức né tránh cơ quan chức năng. Những vụ việc có dấu hiệu như vậy sẽ được cơ quan điều tra làm rõ để truy cứu trách nhiệm hình sự theo đúng tội danh tương ứng – cụ thể là tội mua bán trái phép chất ma túy theo Điều 251 Bộ luật Hình sự.
Tình huống giả định
Tháng 2/2024, Nguyễn Văn Đỉnh (28 tuổi, ngụ tại Đồng Nai) đã dùng flycam để thả một gói hàng chứa ma túy đá xuống khu đất trống gần khu dân cư theo chỉ đạo từ một đối tượng nước ngoài. Sau khi nhận tín hiệu từ người mua, Đỉnh cho flycam bay từ tầng thượng nhà mình, điều khiển thiết bị từ xa và rút lui ngay sau khi “giao hàng”. Tuy nhiên, toàn bộ hành vi của Đỉnh bị camera an ninh và lực lượng trinh sát theo dõi, bắt quả tang tại chỗ.
Cơ quan điều tra xác định đây là hành vi mua bán trái phép chất ma túy với thủ đoạn sử dụng thiết bị bay không người lái, vi phạm nghiêm trọng quy định tại khoản 2 Điều 5 Luật Phòng, chống ma túy 2021. Hành vi của Đỉnh bị khởi tố hình sự và xử lý theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Người sử dụng flycam để buôn bán ma túy có thể bị phạt bao nhiêu năm tù?
Điều 251 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định như sau:
Điều 251. Tội mua bán trái phép chất ma túy
1. Người nào mua bán trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Có tổ chức;
...
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilôgam trở lên;
b) Hêrôin, côcain, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA có khối lượng 100 gam trở lên;...
Theo quy định trên, hành vi sử dụng flycam để buôn bán ma túy được xếp vào nhóm tội phạm nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, với mức hình phạt tùy theo khối lượng chất ma túy, số lần vi phạm, và mức độ tổ chức. Nếu số lượng ma túy đủ lớn (ví dụ: từ 100g heroin trở lên hoặc từ 300g các chất rắn khác), người phạm tội hoàn toàn có thể đối mặt với mức án cao nhất là tử hình.
Đáng chú ý, việc sử dụng công nghệ cao như flycam để tránh kiểm soát của cơ quan chức năng có thể bị đánh giá là hành vi “dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt”, thường là yếu tố để tòa xem xét tăng nặng hình phạt.
Tình huống giả định
Tháng 6/2025, Lê Quốc Hưng (33 tuổi, trú tại TP. Đà Nẵng) bị bắt giữ sau khi điều khiển flycam vận chuyển hai gói heroin từ khu vực ven sông đến một địa điểm nhận hàng ở quận Liên Chiểu. Qua giám định, số lượng heroin lên tới hơn 120 gam – đủ cấu thành khung hình phạt cao nhất theo điểm b khoản 4 Điều 251 Bộ luật Hình sự.
Hưng khai nhận được thuê “giao hàng” với giá 10 triệu đồng/lần và đã thực hiện trót lọt 3 lần trước đó. Tòa án xác định hành vi phạm tội có tổ chức, tái phạm nhiều lần, sử dụng thiết bị công nghệ cao để né tránh kiểm soát. Kết quả, Lê Quốc Hưng bị tuyên án tử hình theo quy định pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc sử dụng flycam để buôn bán ma túy là hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật và hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tùy theo khối lượng ma túy và tính chất vi phạm, người phạm tội có thể bị xử phạt từ 2 năm tù cho đến mức cao nhất là tử hình. Đây là hành vi bị nghiêm cấm tuyệt đối, đặc biệt khi sử dụng thiết bị công nghệ cao nhằm trốn tránh sự kiểm soát của cơ quan chức năng.
