Đòi tiền công của nạn nhân bị bạo lực gia đình có bị xử phạt không?

Trong công tác phòng, chống bạo lực gia đình, việc giúp đỡ nạn nhân là hành động nhân văn thể hiện tinh thần cộng đồng trách nhiệm. Tuy nhiên, một số cá nhân lại lợi dụng việc giúp đỡ để đòi tiền hoặc nhận lợi ích vật chất. Pháp luật quy định rõ mức xử phạt cho hành vi này đồng thời đề ra các biện pháp hỗ trợ hợp pháp nhằm bảo vệ và giúp nạn nhân ổn định cuộc sống.

1. Đòi tiền công của nạn nhân bạo lực gia đình có bị xử phạt hay không?

Điều 65 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:

Nghị định 144/2021/NĐ-CP

Điều 65. Hành vi lợi dụng hoạt động phòng, chống bạo lực gia đình để trục lợi

1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Đòi tiền của nạn nhân hoặc người nhà nạn nhân sau khi có hành động giúp đỡ nạn nhân bạo lực gia đình;

...

4. Biện pháp khắc phục hậu quả:

Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều này.

...

Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người đòi tiền hoặc nhận lợi ích vật chất từ nạn nhân bạo lực gia đình sau khi giúp đỡ họ sẽ bị phạt từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Ngoài ra, cá nhân vi phạm phải nộp lại toàn bộ khoản tiền hoặc lợi ích bất hợp pháp đã thu được. 

Tình huống giả định

• Giới thiệu sự việc
  Ông Nguyễn Văn Trí (cư trú tại Thành phố Đà Nẵng) phát hiện chị Lê Thị Hạnh bị chồng bạo hành và chủ động đưa chị đến cơ sở y tế cấp cứu đồng thời báo tin cho Công an phường.
• Chị Hạnh bị ông Trí đòi tiền công
  Sau khi chị Hạnh hồi phục, ông Trí yêu cầu gia đình chị Hạnh đưa 2 triệu đồng “tiền công giúp đỡ”. Gia đình chị không đồng ý và phản ánh vụ việc với Ủy ban nhân dân phường.

• Kết quả xử lý và ý nghĩa
  Công an phường lập biên bản, xử phạt ông Nguyễn Văn Trí 2.000.000 đồng theo Điều 65 Nghị định 144/2021/NĐ-CP và buộc ông hoàn trả khoản tiền đã nhận. 

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

2. Pháp luật quy định những biện pháp hỗ trợ nào dành cho nạn nhân bạo lực gia đình?

Điều 22 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định như sau:

Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022

Điều 22. Biện pháp ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình và bảo vệ, hỗ trợ người bị bạo lực gia đình

1. Biện pháp ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình và bảo vệ, hỗ trợ người bị bạo lực gia đình bao gồm:

a) Buộc chấm dứt hành vi bạo lực gia đình;

b) Yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình đến trụ sở Công an xã nơi xảy ra hành vi bạo lực gia đình;

c) Cấm tiếp xúc;

d) Bố trí nơi tạm lánh và hỗ trợ nhu cầu thiết yếu;

đ) Chăm sóc, điều trị người bị bạo lực gia đình;

e) Trợ giúp pháp lý và tư vấn tâm lý, kỹ năng để ứng phó với hành vi bạo lực gia đình;

g) Giáo dục, hỗ trợ chuyển đổi hành vi bạo lực gia đình;

h) Góp ý, phê bình người có hành vi bạo lực gia đình trong cộng đồng dân cư;

i) Thực hiện công việc phục vụ cộng đồng;

k) Các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; các biện pháp ngăn chặn, bảo vệ người bị hại theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự đối với người có hành vi bạo lực gia đình.

2. Việc áp dụng biện pháp quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, e, g, h và i khoản 1 Điều này đối với người nước ngoài cư trú tại Việt Nam thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Những biện pháp này giúp nạn nhân được bảo vệ toàn diện cả về thể chất, tinh thần và pháp lý. Cơ quan chức năng có trách nhiệm bố trí nơi tạm lánh an toàn, hỗ trợ nhu cầu thiết yếu, đồng thời giúp người bị bạo lực tiếp cận dịch vụ pháp lý, y tế và tư vấn tâm lý miễn phí. Đây là cơ chế quan trọng nhằm phục hồi cuộc sống cho nạn nhân và giảm thiểu nguy cơ tái diễn bạo lực.

Tình huống giả định

• Giới thiệu sự việc
  Bà Phạm Thị Nga (cư trú tại Thành phố Hải Phòng) bị chồng bạo hành nghiêm trọng và được hàng xóm báo tin cho Công an phường gần nơi cư trú.
• Bà Nga được giúp đỡ
  Sau khi tiếp nhận thông tin, Công an phường ban hành quyết định cấm tiếp xúc đối với người chồng đồng thời phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố bố trí cho bà Nga nơi tạm lánh an toàn. Bà được hỗ trợ điều trị y tế và tư vấn tâm lý để ổn định tinh thần.

• Kết quả xử lý và ý nghĩa
  Nhờ các biện pháp hỗ trợ kịp thời nên bà Nga phục hồi sức khỏe, lấy lại sự tự tin và tiếp tục cuộc sống bình thường. Tình huống này cho thấy vai trò của pháp luật trong việc bảo vệ nạn nhân bạo lực gia đình bằng những biện pháp cụ thể, hiệu quả.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Kết luận

Hành vi đòi tiền công hoặc lợi ích vật chất từ nạn nhân bạo lực gia đình là vi phạm pháp luật và có thể bị phạt từ 1 triệu đến 2 triệu đồng. Người vi phạm còn phải hoàn trả toàn bộ khoản tiền đã trục lợi. Bên cạnh đó, pháp luật quy định nhiều biện pháp hỗ trợ giúp nạn nhân được bảo vệ, chăm sóc và ổn định cuộc sống.