Những ai được vay vốn sinh viên tại Ngân hàng Chính sách xã hội?

Chính sách vay vốn sinh viên tại Ngân hàng Chính sách xã hội là một trong những chương trình hỗ trợ tài chính quan trọng dành cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Không phải tất cả sinh viên đều được vay vốn, mà chỉ những trường hợp đáp ứng điều kiện cụ thể mới thuộc diện được hỗ trợ. Bên cạnh đối tượng được vay, quy định về điều kiện và phương thức vay cũng được đặt ra nhằm đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình triển khai.

1. Những ai được vay vốn sinh viên tại Ngân hàng Chính sách xã hội?

Căn cứ Điều 2 Quyết định 157/2007/QĐ-TTg được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Quyết định 05/2022/QĐ-TTg:

Quyết định 157/2007/QĐ-TTg

Điều 2. Đối tượng được vay vốn:

Học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn theo học tại các trường đại học (hoặc tương đương đại học), cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và tại các cơ sở đào tạo nghề được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam, gồm:

1. Học sinh, sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ hoặc chỉ mồ côi cha hoặc mẹ nhưng người còn lại không có khả năng lao động.

2. Học sinh, sinh viên là thành viên của hộ gia đình thuộc một trong các đối tượng:

a) Hộ nghèo theo chuẩn quy định của pháp luật.

b) Hộ cận nghèo theo chuẩn quy định của pháp luật.

c) Hộ có mức sống trung bình theo chuẩn quy định của pháp luật.

3. Học sinh, sinh viên mà gia đình gặp khó khăn về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh trong thời gian theo học có xác nhận của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi cư trú.

Chính sách vay vốn sinh viên chỉ áp dụng cho những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn, được xác định theo tiêu chí rõ ràng. Nhóm đối tượng phổ biến nhất là sinh viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo và hộ có mức sống trung bình quy định. Đây là các hộ gia đình đã được cơ quan có thẩm quyền công nhận và đưa vào danh sách quản lý tại địa phương.

Ngoài ra, chính sách cũng đặc biệt lưu ý đến các sinh viên không còn cha mẹ hoặc chỉ còn một người nhưng người còn lại không có khả năng lao động, nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội. Trong những trường hợp này, sinh viên có thể được trực tiếp đứng tên vay vốn nếu không còn người đại diện hộ gia đình.

Một nhóm đối tượng khác là sinh viên có hoàn cảnh phát sinh đột xuất trong quá trình học, như gia đình gặp tai nạn, thiên tai, dịch bệnh hoặc sự kiện bất khả kháng làm ảnh hưởng đến thu nhập và khả năng chi trả học phí, sinh hoạt phí. Đối với nhóm này, việc xác nhận từ Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú là điều kiện bắt buộc để được xem xét hỗ trợ.

Tình huống giả định:

Sinh viên thuộc hộ có mức sống trung bình được vay vốn học đại học

Nguyễn Thị Minh Hằng, sinh viên năm nhất ngành Ngôn ngữ Anh tại Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, là thành viên trong hộ gia đình có mức sống trung bình theo xác nhận của UBND phường Tân Thành, quận Tân Phú. Do chi phí học tập và sinh hoạt tại thành phố lớn vượt quá khả năng tài chính của gia đình, mẹ Hằng đã liên hệ với Ngân hàng Chính sách xã hội quận để làm hồ sơ vay vốn theo chương trình vay dành cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn.

Sau khi nộp bản sao hộ khẩu, giấy xác nhận trúng tuyển đại học, đơn đề nghị vay vốn cùng giấy xác nhận hộ có mức sống trung bình, hồ sơ của gia đình Hằng được phê duyệt. Mỗi tháng, Hằng được giải ngân khoản vay theo mức quy định nhằm trang trải học phí và chi phí học tập. Trong suốt thời gian học, khoản vay sẽ được theo dõi chặt chẽ và chỉ bắt đầu trả sau khi tốt nghiệp.

(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)

2. Điều kiện và phương thức vay vốn sinh viên năm 2025 như thế nào?

Căn cứ Điều 3 và Điều 4 Quyết định 157/2007/QĐ-TTg:

Quyết định 157/2007/QĐ-TTg

Điều 3. Phương thức cho vay:

1. Việc cho vay đối với học sinh, sinh viên được thực hiện theo phương thức cho vay thông qua hộ gia đình. Đại diện hộ gia đình là người trực tiếp vay vốn và có trách nhiệm trả nợ Ngân hàng Chính sách xã hội. Trường hợp học sinh, sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ hoặc chỉ mồ côi cha hoặc mẹ nhưng người còn lại không có khả năng lao động, được trực tiếp vay vốn tại Ngân hàng Chính sách xã hội nơi nhà trường đóng trụ sở.

2. Giao Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện cho vay đối với học sinh, sinh viên.

Điều 4. Điều kiện vay vốn:

1. Học sinh, sinh viên đang sinh sống trong hộ gia đình cư trú hợp pháp tại địa phương nơi cho vay có đủ các tiêu chuẩn quy định tại Điều 2 Quyết định này.

2. Đối với học sinh, sinh viên năm thứ nhất phải có giấy báo trúng tuyển hoặc giấy xác nhận được vào học của nhà trường.

3. Đối với học sinh, sinh viên từ năm thứ hai trở đi phải có xác nhận của nhà trường về việc đang theo học tại trường và không bị xử phạt hành chính trở lên về các hành vi: cờ bạc, nghiện hút, trộm cắp, buôn lậu.

Chính sách vay vốn sinh viên tại Ngân hàng Chính sách xã hội được triển khai theo hình thức cho vay thông qua hộ gia đình. Trong đó, cha mẹ hoặc người giám hộ là người đứng tên vay và có trách nhiệm trả nợ. Tuy nhiên, đối với sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ, hoặc chỉ còn một người nhưng không còn khả năng lao động, sinh viên được phép tự đứng tên vay vốn trực tiếp tại chi nhánh nơi trường học đang theo học.

Để được vay vốn, sinh viên phải cư trú hợp pháp tại địa phương nơi xin vay và thuộc nhóm đối tượng được quy định. Sinh viên năm nhất cần có giấy báo trúng tuyển hoặc giấy xác nhận nhập học. Từ năm thứ hai trở đi, sinh viên cần có xác nhận đang theo học tại trường và không vi phạm các hành vi như cờ bạc, nghiện hút, trộm cắp, buôn lậu. 

Khoản vay sẽ được giải ngân theo từng kỳ học. Trong thời gian học, sinh viên chưa phải trả nợ, và chỉ bắt đầu trả sau khi tốt nghiệp hoặc thôi học. Mức vay, lãi suất và thời hạn trả nợ sẽ được Ngân hàng Chính sách xã hội công bố công khai, điều chỉnh linh hoạt theo từng thời điểm.

Tình huống giả định:

Sinh viên năm nhất được vay vốn thông qua hộ gia đình

Lê Thanh Duy, sinh viên năm nhất ngành Kế toán của Trường Cao đẳng Kỹ thuật Công nghệ TP. Cần Thơ, là thành viên trong hộ cận nghèo tại xã Đông Thạnh, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang. Gia đình Duy đã liên hệ với Ngân hàng Chính sách xã hội địa phương để làm thủ tục vay vốn hỗ trợ học tập.

Theo đúng quy trình, cha của Duy là người đại diện hộ gia đình đứng tên vay vốn, nộp hồ sơ bao gồm giấy báo trúng tuyển, giấy xác nhận hộ cận nghèo và đơn đề nghị vay vốn. Hồ sơ được ngân hàng thẩm định và chấp thuận với mức vay phù hợp theo quy định hiện hành. Khoản vay được giải ngân từng kỳ theo nhu cầu đóng học phí và sinh hoạt phí. Duy sẽ được tiếp tục hỗ trợ trong những năm tiếp theo nếu duy trì đủ điều kiện và có xác nhận từ nhà trường.

(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)

3. Kết luận

Chính sách vay vốn sinh viên tại Ngân hàng Chính sách xã hội là giải pháp hỗ trợ tài chính cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Đối tượng được vay bao gồm sinh viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo, hộ có mức sống trung bình hoặc có hoàn cảnh khó khăn. Điều kiện và phương thức vay được quy định rõ ràng, đảm bảo minh bạch và phù hợp với từng trường hợp cụ thể.