Người nhiễm HIV sẽ không được hiến tinh trùng; đồng thời theo quy định nam từ đủ 20 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ mới đủ điều kiện hiến tinh trùng.
Việc hiến tinh trùng là hoạt động y tế đặc thù, gắn liền với quyền sinh sản và an toàn cho thế hệ sau. Pháp luật đặt ra các điều kiện chặt chẽ đối với người hiến nhằm bảo đảm sức khỏe cộng đồng và hạn chế rủi ro di truyền. Trong đó, tình trạng nhiễm HIV và độ tuổi của người hiến là hai yếu tố được quy định rõ ràng.
1. Người nhiễm HIV có được hiến tinh trùng không?
Khoản 2 Điều 4 Nghị định 207/2025/NĐ-CP quy định:
Điều 4. Quy định về việc hiến tinh trùng, hiến noãn, hiến phôi
...
2. Người hiến tinh trùng, hiến noãn, hiến phôi phải không bị bệnh di truyền ảnh hưởng đến thế hệ sau; không bị mắc bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình; không bị nhiễm HIV.
...
Quy định cấm người nhiễm HIV hiến tinh trùng nhằm bảo đảm an toàn sinh học và quyền lợi của người được thụ tinh nhân tạo cũng như trẻ em sinh ra. HIV là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng lây truyền từ cha sang con nếu không được kiểm soát tuyệt đối. Do đó, dù người nhiễm HIV có sức khỏe ổn định hoặc đang điều trị, họ vẫn không đáp ứng điều kiện hiến tinh trùng theo quy định hiện hành. Đây là yêu cầu mang tính bắt buộc, không phụ thuộc vào ý chí của người hiến hay cơ sở y tế.
Tình huống giả định
- Anh Long đăng ký hiến tinh trùng tại cơ sở y tế
Anh Nguyễn Văn Long (28 tuổi) sinh sống tại tỉnh Đồng Nai đã đăng ký hiến tinh trùng tại một bệnh viện chuyên khoa hỗ trợ sinh sản. -
Kết quả sàng lọc y tế phát hiện nhiễm HIV
Trong quá trình kiểm tra sức khỏe bắt buộc, anh Long được xác định dương tính với HIV dù không có biểu hiện lâm sàng rõ rệt. -
Hồ sơ hiến tinh trùng bị từ chối theo quy định
Cơ sở y tế giải thích rõ căn cứ pháp luật và từ chối tiếp nhận tinh trùng hiến, bảo đảm đúng quy định và an toàn y tế.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Bao nhiêu tuổi thì được hiến tinh trùng theo quy định pháp luật?
Khoản 1 Điều 6 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 quy định:
Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006
Điều 6. Quyền hiến, nhận tinh trùng, noãn, phôi trong thụ tinh nhân tạo
1. Nam từ đủ hai mươi tuổi trở lên, nữ từ đủ mười tám tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến, nhận tinh trùng, noãn, phôi trong thụ tinh nhân tạo theo quy định của pháp luật.
...
Độ tuổi hiến tinh trùng được xác định nhằm bảo đảm người hiến đã phát triển hoàn thiện về thể chất và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự. Việc yêu cầu nam từ đủ 20 tuổi giúp hạn chế rủi ro liên quan đến chất lượng tinh trùng và các vấn đề y sinh học. Ngoài điều kiện về tuổi, người hiến còn phải đáp ứng các yêu cầu về sức khỏe, tâm thần và không mắc các bệnh bị cấm theo quy định. Chỉ khi hội đủ các điều kiện này, việc hiến tinh trùng mới được thực hiện hợp pháp.
Tình huống giả định
-
Anh Huy đủ tuổi và đáp ứng điều kiện pháp lý
Anh Trần Minh Huy (22 tuổi) sinh sống tại tỉnh Đồng Nai có nhu cầu hiến tinh trùng tự nguyện. Anh đã đến cơ sở y tế gần nhà để tiến hành kiểm tra. - Cơ sở y tế tiến hành kiểm tra đầy đủ
Sau khi xác minh độ tuổi, năng lực hành vi dân sự và thực hiện các xét nghiệm y tế cần thiết, anh Huy đáp ứng đầy đủ điều kiện theo quy định pháp luật. -
Việc hiến tinh trùng được tiếp nhận hợp pháp
Tinh trùng của anh Huy được lưu trữ và sử dụng cho mục đích thụ tinh nhân tạo theo đúng quy trình chuyên môn.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật không cho phép người nhiễm HIV hiến tinh trùng nhằm bảo đảm an toàn cho người nhận và thế hệ sau. Bên cạnh tình trạng sức khỏe, độ tuổi và năng lực hành vi dân sự là điều kiện bắt buộc khi thực hiện việc hiến tinh trùng. Việc tuân thủ đúng các quy định này giúp hoạt động hỗ trợ sinh sản diễn ra an toàn và hợp pháp.
