Việc điều khiển xe đi ngược chiều không chỉ vi phạm quy tắc giao thông mà còn tiềm ẩn nguy cơ cao gây tai nạn nghiêm trọng. Để tăng cường xử lý hành vi nguy hiểm này, Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã quy định mức phạt rất cao đối với cả xe máy và ô tô. Tùy theo tính chất và hậu quả của hành vi, người vi phạm có thể bị phạt đến hàng chục triệu đồng và bị trừ điểm trên Giấy phép lái xe (GPLX).
1. Mức phạt lỗi đi ngược chiều năm 2025 đối với xe máy là bao nhiêu?
Khoản 7, khoản 10, Khoản 13 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 7. Xử phạt, trừ điểm giấy phép lái của người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
...
7. Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
a) Đi ngược chiều của đường một chiều, đi ngược chiều trên đường có biển "Cấm đi ngược chiều”, trừ hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản này và các trường hợp xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định; điều khiển xe đi trên vỉa hè, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua vỉa hè để vào nhà, cơ quan;
...
10 Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
a) Điều khiển xe không quan sát, giảm tốc độ hoặc dừng lại để bảo đảm an toàn theo quy định mà gây tai nạn giao thông; điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định gây tai nạn giao thông; đi vào đường cao tốc, dừng xe, đỗ xe, quay đầu xe, lùi xe, vượt xe, chuyển hướng, chuyển làn đường không đúng quy định gây tai nạn giao thông; không đi đúng phần đường, làn đường, không giữ khoảng cách an toàn giữa hai xe theo quy định gây tai nạn giao thông hoặc đi vào đường có biển báo hiệu có nội dung cấm đi vào đối với loại phương tiện đang điều khiển, đi ngược chiều của đường một chiều, đi ngược chiều trên đường có biển "Cấm đi ngược chiều” gây tai nạn giao thông;
...
13. Ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị trừ điểm giấy phép lái xe như sau:
a) Thực hiện hành vi quy định tại điểm b khoản 3; khoản 5; điểm b, điểm c, điểm d khoản 6; điểm a khoản 7 Điều này bị trừ điểm giấy phép lái xe 02 điểm;
...
d) Thực hiện hành vi quy định tại điểm b khoản 8, khoản 10 Điều này bị trừ điểm giấy phép lái xe 10 điểm.
Người điều khiển xe máy nếu đi ngược chiều trên đường một chiều hoặc đường có biển “Cấm đi ngược chiều” thì bị phạt tiền từ 4 – 6 triệu đồng và bị trừ 2 điểm trên giấy phép lái xe. Trường hợp đi ngược chiều mà gây tai nạn giao thông thì mức phạt sẽ tăng lên 10 – 14 triệu đồng và bị trừ 10 điểm GPLX. Việc trừ điểm được thực hiện theo cơ chế quản lý mới của Nghị định 168, trong đó mỗi GPLX có 12 điểm/năm.
Tình huống giả định
Anh Nguyễn Văn Tâm điều khiển xe máy trên đường Nguyễn Văn Cừ (quận 5, TP.HCM). Khi phát hiện đã đi quá con hẻm cần rẽ, anh liền quay đầu xe và đi ngược chiều trên đoạn đường có biển “Cấm đi ngược chiều” để vào hẻm cho nhanh. Hành vi vi phạm của anh Tâm bị hệ thống camera giao thông ghi lại và tự động chuyển thông tin về Công an TP.HCM để xử lý.
Sau 5 ngày, anh Tâm nhận được thông báo xử phạt qua App VNeTraffic. Căn cứ theo điểm a khoản 7 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, anh bị xử phạt 5 triệu đồng và trừ 2 điểm GPLX vì đi ngược chiều xe máy tại nơi có biển cấm. Anh Tâm đã thực hiện nộp phạt trực tuyến thông qua App VNeTraffic, không cần đến trực tiếp trụ sở Công an.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Mức phạt lỗi đi ngược chiều năm 2025 đối với ô tô là bao nhiêu?
Khoản 9, khoản 10, khoản 11, khoản 16 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 6. Xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
...
9. Phạt tiền từ 18.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
d) Đi ngược chiều của đường một chiều, đi ngược chiều trên đường có biển "Cấm đi ngược chiều”, trừ các hành vi vi phạm quy định tại điểm đ khoản 11 Điều này và các trường hợp xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định.
10. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 22.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
b) Vi phạm quy định tại một trong các điểm, khoản sau của Điều này mà gây tai nạn giao thông: điểm a, điểm b, điểm c, điểm d, điểm đ khoản 1; điểm c khoản 2; điểm b, điểm g, điểm h, điểm n, điểm o, điểm p, khoản 3; điểm a, điểm c, điểm d khoản 4; điểm c, điểm d, điểm e, điểm h, điểm n, điểm o, điểm q khoản 5; điểm b khoản 7; điểm b, điểm c, điểm d khoản 9 Điều này.
11. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...đ) Điều khiển xe đi ngược chiều trên đường cao tốc, lùi xe trên đường cao tốc, quay đầu xe trên đường cao tốc, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định.
...
16. Ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị trừ điểm giấy phép lái xe như sau:
...
b) Thực hiện hành vi quy định tại điểm h khoản 5; khoản 6; điểm b khoản 7; điểm b, điểm c, điểm d khoản 9 Điều này bị trừ điểm giấy phép lái xe 04 điểm;
...
d) Thực hiện hành vi quy định tại điểm a khoản 9, khoản 10, điểm đ khoản 11 Điều này bị trừ điểm giấy phép lái xe 10 điểm.
Người điều khiển ô tô nếu đi ngược chiều trên đường một chiều hoặc đường có biển “Cấm đi ngược chiều” thì bị phạt từ 18 – 20 triệu đồng và trừ 4 điểm GPLX. Nếu hành vi này gây tai nạn, mức phạt sẽ nâng lên 20 – 22 triệu đồng và trừ 10 điểm. Trong trường hợp nghiêm trọng nhất là đi ngược chiều trên đường cao tốc, người vi phạm có thể bị xử phạt đến 40 triệu đồng và trừ 10 điểm GPLX.
Tình huống giả định
Anh Trương Hữu Lợi điều khiển ô tô cá nhân lưu thông trên đường Nguyễn Hữu Thọ, quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng vào giờ cao điểm buổi sáng. Trong lúc vội di chuyển đến nơi làm việc và không quan sát kỹ biển báo giao thông, anh đã rẽ vào một đoạn đường một chiều và vô tình đi ngược hướng với dòng xe đang lưu thông. Nhiều phương tiện phải né tránh, gây ùn tắc cục bộ tại khu vực. Hành vi vi phạm của anh Lợi bị camera giám sát ghi lại và hệ thống xử lý tự động chuyển dữ liệu đến Công an quận Hải Châu để làm căn cứ xử phạt.
Bảy ngày sau, anh Lợi nhận được thông báo vi phạm qua App VNeTraffic kèm theo yêu cầu đến trụ sở công an hoặc xử lý trực tuyến. Căn cứ theo điểm d khoản 9 và điểm b khoản 16 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, anh bị xử phạt 19 triệu đồng và trừ 4 điểm GPLX vì đi ngược chiều trên đường có biển cấm, nhưng không gây tai nạn. Trường hợp hành vi này dẫn đến tai nạn giao thông, anh có thể bị phạt đến 22 triệu đồng và trừ 10 điểm GPLX.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
Kết luận
Từ năm 2025, các hành vi đi ngược chiều sẽ bị xử phạt rất nghiêm khắc theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP. Với xe máy, mức phạt có thể lên đến 14 triệu đồng nếu gây tai nạn. Với ô tô, mức phạt nặng nhất lên tới 40 triệu đồng nếu đi ngược chiều trên cao tốc. Các trường hợp vi phạm đều bị trừ điểm Giấy phép lái xe tuỳ theo mức độ nghiêm trọng của hành vi.
