Mua bán tài khoản game là hành vi vi phạm pháp luật. Người vi phạm có thể bị phạt hành chính đến hàng trăm triệu đồng, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có yếu tố lừa đảo.
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp game, nhu cầu mua bán tài khoản game ngày càng phổ biến. Nhiều người chơi sẵn sàng bỏ ra một khoản tiền lớn để sở hữu tài khoản có cấp độ cao, nhiều vật phẩm quý hiếm hoặc trang bị đặc biệt. Tuy nhiên, ít ai biết rằng hành vi mua bán tài khoản game thực chất là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt nghiêm khắc.
1. Mua bán tài khoản game có bị xử phạt không?
Quy định này được nêu cụ thể tại khoản 5 Điều 7 Thông tư 24/2014/TT-BTTTT và khoản 3 Điều 106 Nghị định 15/2020/NĐ-CP như sau:
Điều 7. Quy định về vật phẩm ảo, đơn vị ảo, điểm thưởng
...
5. Không mua, bán vật phẩm ảo, đơn vị ảo, điểm thưởng giữa những người chơi với nhau.
Điều 106. Vi phạm quy định về người chơi
1. Phạt cảnh cáo đối với hành vi đăng ký không đúng thông tin cá nhân khi chơi các trò chơi điện tử G1.
2. Phạt tiền từ 600.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi không chấp hành quy định về quản lý giờ chơi tại điểm cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử công cộng.
3. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Lợi dụng trò chơi điện tử để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gây mất trật tự, an toàn xã hội và an ninh quốc gia;
b) Mua, bán vật phẩm ảo hoặc đơn vị ảo hoặc điểm thưởng.
Điều 104. Vi phạm quy định về cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử trên mạng
...
6. Phạt tiền từ 170.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Quy đổi vật phẩm ảo, đơn vị ảo, điểm thưởng được thành tiền hoặc thẻ thanh toán hoặc phiếu thưởng hoặc các hiện vật có giá trị giao dịch bên ngoài trò chơi điện tử dưới bất kỳ hình thức nào;
Trong luật hiện hành, không có điều khoản nào ghi rõ cấm mua bán tài khoản game. Tuy nhiên, Thông tư 24/2014/TT-BTTTT đã quy định rõ: người chơi không được phép tự ý mua bán hoặc quy đổi các đơn vị ảo, vật phẩm ảo, điểm thưởng trong game với nhau. Mà tài khoản game thường chứa toàn bộ những yếu tố này, nên khi rao bán tài khoản cũng đồng nghĩa với việc đang giao dịch trái phép các vật phẩm ảo gắn liền trong đó. Vì vậy, dù luật không nói trực tiếp, việc mua bán tài khoản vẫn bị coi là hành vi vi phạm.
Đối với cá nhân, người chơi có hành vi mua bán tài khoản hoặc vật phẩm ảo có thể bị xử phạt hành chính từ 2 – 3 triệu đồng. Đối với doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử trên mạng sẽ bị phạt tiền từ 170 – 200 triệu đồng nếu thực hiện hành vi quy đổi vật phẩm ảo, đơn vị ảo, điểm thưởng thành tiền, thẻ thanh toán, phiếu thưởng hoặc các hiện vật có giá trị giao dịch bên ngoài trò chơi điện tử dưới bất kỳ hình thức nào.
Tình huống giả định
- Anh Hào thấy tài khoản game được rao bán.
Nguyễn Văn Hào thấy một tài khoản game cấp cao được rao bán trên mạng xã hội với giá 5,5 triệu đồng. - Anh Hào mua tài khoản nhưng sau đó bị khoá tài khoản đã mua.
Sau khi chuyển khoản, Nguyễn Văn Hào nhận được tài khoản kèm mật khẩu. Tuy nhiên, chỉ sau một tuần sử dụng thì tài khoản bị khóa vì vi phạm điều khoản dịch vụ của nhà phát hành. - Anh Hào không được giải quyết yêu cầu.
Nguyễn Văn Hào liên hệ với người bán để yêu cầu giải quyết nhưng không được phản hồi. Lúc này, anh mới biết việc mua bán tài khoản game vốn bị pháp luật cấm. - Anh Hào gửi đơn khiếu nại.
Nguyễn Văn Hào gửi đơn khiếu nại. Cơ quan chức năng giải thích rằng hành vi này là vi phạm pháp luật, cả người mua lẫn người bán đều có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Lừa đảo khi mua bán tài khoản game bị xử lý hình sự thế nào?
Quy định này được nêu cụ thể tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
d) Tái phạm nguy hiểm;
đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
e) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
g) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
c) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Trong thực tế, các vụ lừa đảo khi mua bán tài khoản game thường diễn ra trên mạng xã hội hoặc những kênh giao dịch không chính thức. Người mua chuyển tiền trước nhưng không nhận được tài khoản, hoặc nhận tài khoản xong thì nhanh chóng bị thu hồi lại. Vì việc mua bán tài khoản vốn đã bị pháp luật cấm, nên người mua hầu như không có cơ sở pháp lý để đòi lại quyền lợi cho mình.
Khi số tiền từ 2 triệu đồng trở lên hoặc có tình tiết tăng nặng, hành vi này sẽ bị xử lý hình sự theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015. Khi đó, người phạm tội có thể phải đối mặt với mức phạt rất nặng, từ tù giam nhiều năm cho đến tù chung thân, tùy thuộc vào giá trị tài sản chiếm đoạt và mức độ vi phạm.
Tình huống giả định
- Anh Quân rao bán tài khoản game.
Trần Minh Quân đăng tin trên mạng xã hội rao bán một tài khoản game cấp cao với giá 12 triệu đồng. - Anh Phúc mua tài khoản của anh Quân.
Anh Nguyễn Văn Phúc liên hệ anh Quân. Sau khi chuyển đủ số tiền để mua, anh Phúc không nhận được thông tin tài khoản như đã hứa. Sau đó, Trần Minh Quân chặn toàn bộ liên lạc của anh Phúc. - Anh Phúc làm đơn tố cáo anh Quân.
Anh Phúc làm đơn tố cáo anh Quân gửi cơ quan công an. Qua xác minh, số tiền bị chiếm đoạt đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự. - Anh Quân bị khởi tố.
Trần Minh Quân bị khởi tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, đối diện mức án từ nhiều năm tù cho tới tù chung thân tùy giá trị tài sản và mức độ vi phạm.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Mua bán tài khoản game là hành vi vi phạm pháp luật, tiềm ẩn nhiều rủi ro mất tiền, mất tài khoản và có thể bị xử phạt. Trường hợp lừa đảo còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Người chơi nên tuân thủ quy định để tránh rắc rối pháp lý.