Quân nhân không được nghỉ phép năm vì yêu cầu nhiệm vụ sẽ được nhận tiền cho tối đa 10 ngày phép, tính theo mức tiền ăn cơ bản tại thời điểm không nghỉ.
Trong thời gian phục vụ tại ngũ, chế độ nghỉ phép là quyền lợi giúp hạ sĩ quan và binh sĩ duy trì sức khỏe cũng như ổn định đời sống. Tuy nhiên, có những trường hợp vì yêu cầu nhiệm vụ mà quân nhân không thể nghỉ phép đúng kỳ, khi đó việc thanh toán chế độ nghỉ phép năm được áp dụng để bù đắp cho những ngày không thể nghỉ. Bên cạnh đó, pháp luật cũng xác định cụ thể chế độ nghỉ phép năm dành cho hạ sĩ quan và binh sĩ.
1. Không được nghỉ phép năm khi đi nghĩa vụ quân sự thì được thanh toán bao nhiêu?

Khoản 3 Điều 3 Nghị định 27/2016/NĐ-CP và Điều 3 Thông tư 95/2016/TT-BQP.
Điều 3. Chế độ nghỉ phép đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ
...
3. Trường hợp đặc biệt do yêu cầu nhiệm vụ chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu hoặc ở những nơi điều kiện đi lại khó khăn không thể giải quyết cho nghỉ phép thì được thanh toán bằng tiền. Mức tiền thanh toán một ngày không nghỉ phép bằng mức tiền ăn cơ bản một ngày của hạ sĩ quan, binh sĩ bộ binh.
...
Điều 3. Thanh toán bằng tiền đối với những ngày không thể giải quyết cho nghỉ phép quy định tại Khoản 3 Điều 3 Nghị định số 27/2016/NĐ-CP
Hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ đủ Điều kiện được nghỉ phép năm theo quy định nhưng do yêu cầu nhiệm vụ chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu hoặc ở những nơi Điều kiện đi lại khó khăn không thể giải quyết cho nghỉ phép thì được thanh toán chế độ nghỉ phép như sau:
1. Mức tiền thanh toán cho một ngày không nghỉ phép bằng mức tiền ăn cơ bản một ngày của hạ sĩ quan, binh sĩ bộ binh theo quy định tại thời Điểm không nghỉ phép; số ngày được thanh toán cao nhất của mỗi hạ sĩ quan, binh sĩ là 10 ngày. Không được thanh toán tiền tàu, xe, tiền phụ cấp đi đường và thời gian được tính là ngày đi đường.
2. Thủ trưởng cấp trung đoàn và tương đương trở lên chịu trách nhiệm xem xét, quyết định đối với các trường hợp được thanh toán chế độ nghỉ phép tại đơn vị.
3. Không giải quyết chế độ thanh toán bằng tiền đối với các trường hợp đủ Điều kiện được nghỉ phép đặc biệt quy định tại Khoản 4 Điều 3 Nghị định số 27/2016/NĐ-CP.
Khi hạ sĩ quan, binh sĩ đã đủ điều kiện nghỉ phép năm nhưng không thể nghỉ vì yêu cầu nhiệm vụ chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu hoặc do điều kiện đi lại khó khăn, đơn vị sẽ thanh toán tiền thay cho số ngày phép chưa nghỉ. Số tiền được tính theo mức tiền ăn cơ bản của hạ sĩ quan, binh sĩ tại thời điểm phát sinh và tối đa không quá 10 ngày. Khoản thanh toán này không bao gồm tiền tàu xe, phụ cấp đi đường hay thời gian di chuyển vì đây là khoản chỉ dùng để bù cho ngày phép không sử dụng.
Tình huống giả định:

-
Binh sĩ không thể nghỉ phép do yêu cầu nhiệm vụ
Tại tỉnh Đắk Lắk, binh sĩ Nguyễn Hữu Lâm đã phục vụ tại ngũ hơn 13 tháng và đủ điều kiện được nghỉ phép năm. Tuy nhiên, trong thời điểm đơn vị tăng cường lực lượng để sẵn sàng chiến đấu anh Lâm được giữ lại để trực nhiệm vụ, dẫn đến việc không thể nghỉ phép đúng chế độ. -
Đơn vị rà soát và đề xuất thanh toán
Đến cuối đợt trực, cán bộ chính trị của đơn vị tổng hợp danh sách quân nhân không nghỉ phép được và xác định anh Lâm có 10 ngày phép chưa sử dụng. Hồ sơ được chuyển lên thủ trưởng cấp trung đoàn và tương đương để xem xét. Sau khi kiểm tra điều kiện, thủ trưởng đơn vị kết luận anh Lâm thuộc trường hợp không thể giải quyết nghỉ phép vì yêu cầu nhiệm vụ và đủ điều kiện được thanh toán tiền. -
Quyết định thanh toán tại thời điểm chi trả
Đơn vị tiến hành thanh toán cho anh Lâm theo mức tiền ăn cơ bản một ngày của hạ sĩ quan, binh sĩ bộ binh tại thời điểm tổng hợp, nhân với số ngày phép được thanh toán. Khoản tiền được chi trực tiếp trong đợt quyết toán tháng và thông báo rõ ràng trong danh sách công khai tại đơn vị để mọi quân nhân nắm được.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Chế độ nghỉ phép năm đối với hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ được áp dụng như thế nào?

Điều 3 Nghị định 27/2016/NĐ-CP quy định:
Điều 3. Chế độ nghỉ phép đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ
1. Hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ từ tháng thứ mười ba trở đi thì được nghỉ phép hàng năm; thời gian nghỉ là 10 ngày (không kể ngày đi và về) và được thanh toán tiền tàu, xe, tiền phụ cấp đi đường theo quy định hiện hành.
2. Hạ sĩ quan, binh sĩ là học viên các học viện, nhà trường trong, ngoài Quân đội, thời gian học từ một năm trở lên có thời gian nghỉ hè giữa hai năm học thì thời gian nghỉ này được tính là thời gian nghỉ phép và được thanh toán tiền tàu, xe, tiền phụ cấp đi đường theo quy định hiện hành.
3. Trường hợp đặc biệt do yêu cầu nhiệm vụ chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu hoặc ở những nơi điều kiện đi lại khó khăn không thể giải quyết cho nghỉ phép thì được thanh toán bằng tiền. Mức tiền thanh toán một ngày không nghỉ phép bằng mức tiền ăn cơ bản một ngày của hạ sĩ quan, binh sĩ bộ binh.
4. Hạ sĩ quan, binh sĩ đã nghỉ phép năm theo chế độ, nếu gia đình gặp thiên tai, hỏa hoạn nặng hoặc bố, mẹ đẻ; bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng và con đẻ, con nuôi hợp pháp từ trần, mất tích hoặc hạ sĩ quan, binh sĩ lập được thành tích đặc biệt xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ thì được nghỉ phép đặc biệt, thời gian không quá 05 ngày (không kể ngày đi và về) và được thanh toán tiền tàu, xe, tiền phụ cấp đi đường theo quy định hiện hành.
Hạ sĩ quan và binh sĩ khi phục vụ đủ từ 12 tháng trở lên sẽ được nghỉ phép năm với thời gian 10 ngày (chưa tính ngày đi và về) đồng thời được chi trả tiền tàu xe và phụ cấp đi đường. Đối với quân nhân đang học tập dài hạn tại các học viện hoặc nhà trường, thời gian nghỉ hè giữa hai năm học được tính là phép năm và cũng được thanh toán chi phí di chuyển theo quy định. Khi gia đình gặp biến cố lớn như thiên tai, hỏa hoạn nặng hoặc có người thân qua đời, quân nhân được nghỉ phép đặc biệt tối đa 5 ngày và vẫn được thanh toán chi phí đi lại.
Tình huống giả định:

-
Đơn vị thông báo danh sách quân nhân đủ điều kiện nghỉ phép
Tại tỉnh Gia Lai, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 3 rà soát thời gian phục vụ của quân nhân và xác định binh sĩ Võ Trọng Khải đã phục vụ hơn 14 tháng thuộc nhóm được nghỉ 10 ngày phép năm. Cán bộ quân lực của tiểu đoàn trực tiếp thông báo cho anh Khải để chuẩn bị kế hoạch về phép. -
Chỉ huy đơn vị xem xét trường hợp xin nghỉ phép đặc biệt
Trong quá trình hoàn thiện thủ tục, Chính trị viên Tiểu đoàn 3 tiếp nhận báo cáo việc mẹ của anh Khải phải nhập viện cấp cứu do tai nạn giao thông. Sau khi xác minh thông tin với gia đình, chỉ huy tiểu đoàn kết luận anh Khải thuộc diện được nghỉ phép đặc biệt tối đa 5 ngày và quyết định cộng số ngày này vào thời gian nghỉ phép năm của anh. -
Tiểu đoàn trưởng phê duyệt nghỉ phép và hướng dẫn thanh toán chế độ
Trước thời điểm nghỉ phép, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 3 ký duyệt lịch nghỉ và giao cán bộ tài chính chi trả tiền tàu xe, phụ cấp đi đường theo quy định. Anh Khải được phổ biến rõ thời gian nghỉ, lịch trở lại đơn vị và hoàn tất các thủ tục cần thiết trước khi rời doanh trại.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Chế độ nghỉ phép năm giúp hạ sĩ quan và binh sĩ duy trì sức khỏe trong thời gian phục vụ tại ngũ đồng thời bảo đảm quyền lợi chính đáng của mỗi quân nhân. Khi không thể nghỉ phép do yêu cầu nhiệm vụ hoặc điều kiện đi lại hạn chế, quân nhân được thanh toán ngày phép chưa sử dụng theo mức tiền ăn cơ bản với giới hạn tối đa 10 ngày. Ngoài phép năm, quân nhân còn có thể được nghỉ phép đặc biệt trong những tình huống gia đình khó khăn.





