Việc chở trẻ em bằng xe máy diễn ra hàng ngày tại các gia đình có con nhỏ, nhất là vào giờ đi học, tan trường. Không ít người nghĩ rằng miễn là chở trẻ em thì sẽ không bị xử phạt. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành có quy định rất rõ về độ tuổi và số lượng người được phép chở khi tham gia giao thông bằng xe máy. Nếu không hiểu đúng, người điều khiển xe có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí bị trừ điểm giấy phép lái xe theo quy định mới.
1. Khi nào được chở hai trẻ em bằng xe máy mà không bị phạt?
Theo khoản 1 Điều 33 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định:
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024
Điều 33. Người lái xe, người được chở, hàng hóa xếp trên xe mô tô, xe gắn máy
1. Người lái xe mô tô hai bánh, xe gắn máy chỉ được chở một người, trừ những trường hợp sau thì được chở tối đa hai người:
a) Chở người bệnh đi cấp cứu;
b) Áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật;
c) Trẻ em dưới 12 tuổi;
d) Người già yếu hoặc người khuyết tật
...
Ngoài ra, Điều 1 Luật Trẻ em 2016 cũng xác định:
Điều 1: Trẻ em
“Trẻ em là người dưới 16 tuổi.”
Theo luật, xe máy chỉ được chở tối đa một người, trừ các trường hợp đặc biệt. Một trong những trường hợp ngoại lệ là “trẻ em dưới 12 tuổi”. Do đó, nếu người điều khiển xe máy chở hai trẻ em và cả hai đều dưới 12 tuổi thì không vi phạm. Trong trường hợp chỉ có một trẻ em dưới 12 tuổi và người còn lại là người lớn thì chỉ được chở nếu người đó là người già yếu, khuyết tật, hoặc đi cấp cứu... Nếu cả hai trẻ em đều từ 12 tuổi trở lên thì không thuộc diện ngoại lệ và có thể bị xử phạt.
Tình huống giả định
Cãi lý với Cảnh sát giao thông vì tưởng chở hai cháu nhỏ là không vi phạm
-
Anh Nguyễn Minh, ngụ tại quận Bình Thạnh (TP.HCM), buổi sáng chở hai cháu trai – là con anh ruột – đến trường. Một cháu học lớp 7, một cháu lớp 8, cả hai đều đã đủ 12 tuổi.
-
Bị dừng xe tại vòng xoay gần trường
Khi điều khiển xe máy qua vòng xoay gần trường học, anh Minh bị Cảnh sát giao thông yêu cầu dừng xe để kiểm tra. Anh lập tức phản ứng, cho rằng chỉ chở trẻ con đi học chứ không phải chở người lớn nên không thể bị phạt. -
Cãi lại vì nghĩ học sinh không phải “người lớn”
Khi được giải thích rằng cả hai cháu đều đã đủ 12 tuổi nên không được phép chở cả hai cùng lúc, anh Minh cãi lại rằng học sinh thì vẫn là trẻ con, và đặt ngược lại câu hỏi rằng “vậy ai có hai đứa con đi học thì cũng không được chở hay sao?” -
Cảnh sát giải thích rõ quy định về độ tuổi
Cán bộ CSGT kiên nhẫn giải thích rằng theo quy định pháp luật hiện hành, người điều khiển xe máy chỉ được chở tối đa hai người nếu cả hai là trẻ em dưới 12 tuổi. Khi hành khách từ đủ 12 tuổi trở lên, họ không còn được xem là trẻ em trong quy định giao thông. -
Chấp nhận bị lập biên bản và xử phạt
Sau một hồi đôi co, anh Minh đành chấp nhận ký vào biên bản vi phạm hành chính và bị xử phạt số tiền 400.000 đồng vì hành vi chở quá số người quy định theo Luật Giao thông đường bộ.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
2. Chở hai trẻ em trên 12 tuổi bị xử phạt bao nhiêu?
Căn cứ điểm g khoản 2 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử lý vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi giấy phép lái xe như sau:
Điều 7. Xử phạt, trừ điểm giấy phép lái của người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
...
2. Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
…
g) Chở theo 02 người trên xe, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 12 tuổi, người già yếu hoặc người khuyết tật, áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật;
…
Luật chỉ cho phép chở tối đa hai người trong một số trường hợp đặc biệt, bao gồm trẻ em dưới 12 tuổi. Do đó, nếu người điều khiển xe máy chở hai trẻ em mà cả hai đều đã từ đủ 12 tuổi trở lên thì hành vi này bị xem là chở quá số người được phép. Trong trường hợp này, người điều khiển xe sẽ bị xử phạt hành chính với mức tiền phạt từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng theo quy định.
Tình huống giả định
Hiểu sai luật vì nghĩ trẻ em là được chở
-
Chị Trần Thị Thanh Hoa, trú tại huyện Đông Anh, Hà Nội, buổi sáng chở hai con gái đến trường. Bé lớn 13 tuổi học lớp 8, bé nhỏ 11 tuổi học lớp 6. Vì tiện đường, chị chở cả hai cùng lúc trên một xe máy.
-
Bị CSGT yêu cầu dừng xe tại ngã tư Trường Sa
Khi đến gần ngã tư Trường Sa, chị Hoa bị Cảnh sát giao thông yêu cầu dừng xe để kiểm tra. Sau khi đối chiếu thông tin, cán bộ thông báo hành vi vi phạm lỗi chở quá số người quy định. -
Hiểu sai luật
Chị Hoa tỏ ra bức xúc, cho rằng mình chỉ chở hai con ruột, đều là trẻ em, nên không đáng bị xử phạt. Chị hỏi lại: “Luật nào lại vô lý vậy?” -
CSGT giải thích về quy định độ tuổi dưới 12
Cán bộ CSGT giải thích rõ ràng rằng theo luật, chỉ được chở tối đa hai người nếu cả hai đều là trẻ em dưới 12 tuổi. Do bé lớn đã đủ 13 tuổi, hành vi không còn thuộc trường hợp ngoại lệ và bị xử phạt theo quy định. -
Thừa nhận sai và chấp nhận ký biên bản xử phạt
Sau vài phút trao đổi, chị Hoa hiểu ra và thừa nhận mình hiểu sai luật, chấp nhận ký biên bản vi phạm với mức xử phạt 400.000 đồng. Trước khi rời đi, chị chia sẻ: “Biết vậy sáng ra chia làm hai chuyến chở…”
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Kết luận
Chở trẻ em bằng xe máy tưởng chừng là việc đơn giản, nhưng nếu không nắm rõ quy định thì rất dễ vi phạm. Người lái xe máy chỉ được chở tối đa 2 trẻ em nếu cả hai đều dưới 12 tuổi, hoặc trong các trường hợp đặc biệt được quy định. Nếu chở hai người đều từ đủ 12 tuổi trở lên thì có thể bị xử phạt tiền từ 400.000 – 600.000 đồng. Nắm rõ giới hạn độ tuổi và tình huống ngoại lệ sẽ giúp tránh bị phạt và đảm bảo an toàn cho cả người lái lẫn trẻ em.
