Hướng dẫn viên du lịch quốc tế là một trong những nghề đòi hỏi tiêu chuẩn cao về trình độ chuyên môn và ngoại ngữ. Người hành nghề phải đáp ứng được trình độ ngoại ngữ nhất định để đủ điều kiện được cấp thẻ. Ngoài ra, họ còn được phép hướng dẫn cho nhiều nhóm đối tượng, bao gồm cả khách trong nước lẫn quốc tế trên phạm vi toàn quốc và ra nước ngoài.
1. Muốn làm hướng dẫn viên du lịch quốc tế thì phải biết ngoại ngữ ở mức nào?
Khoản 2 Điều 59 Luật Du lịch 2017 và Điều 13 Thông tư 06/2017/TT-BVHTTDL (được sửa đổi bởi khoản 10 Điều 1 Thông tư 13/2019/TT-BVHTTDL) quy định:
Điều 59. Điều kiện cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch
...
2. Điều kiện cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế bao gồm:
a) Điều kiện quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều này;
b) Tốt nghiệp cao đẳng trở lên chuyên ngành hướng dẫn du lịch; trường hợp tốt nghiệp cao đẳng trở lên chuyên ngành khác phải có chứng chỉ nghiệp vụ hướng dẫn du lịch quốc tế;
c) Sử dụng thành thạo ngoại ngữ đăng ký hành nghề.
...
Điều 13. Tiêu chuẩn thành thạo ngoại ngữ của hướng dẫn viên du lịch quốc tế
1. Người sử dụng thành thạo ngoại ngữ quy định tại điểm c Khoản 2 Điều 59 Luật Du lịch là người đáp ứng một trong các tiêu chuẩn sau:
a) Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên chuyên ngành ngoại ngữ;
b) Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên theo chương trình đào tạo bằng tiếng nước ngoài;
c) Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên ở nước ngoài theo chương trình đào tạo bằng ngôn ngữ chính thức của nước sở tại. Trường hợp được đào tạo bằng ngôn ngữ khác với ngôn ngữ chính thức của nước sở tại, cần bổ sung giấy tờ chứng minh ngôn ngữ được sử dụng để đào tạo;
d) Có chứng chỉ ngoại ngữ bậc 4 trở lên theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc có chứng chỉ ngoại ngữ đạt mức yêu cầu theo quy định tại Phụ lục I Thông tư này còn thời hạn, do tổ chức, cơ quan có thẩm quyền cấp.
...
Muốn hành nghề hướng dẫn viên du lịch quốc tế, bắt buộc người lao động phải thành thạo ít nhất một ngoại ngữ, chính là thứ tiếng mà họ đăng ký hành nghề. Việc thành thạo phải được chứng minh qua bằng cấp, chứng chỉ hoặc chương trình đào tạo.
Cụ thể, ứng viên có thể đáp ứng một trong các điều kiện sau để chứng minh khả năng ngoại ngữ như có bằng cao đẳng trở lên chuyên ngành ngoại ngữ; hoặc bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên được đào tạo bằng tiếng nước ngoài; hoặc học ở nước ngoài bằng ngôn ngữ chính thức của nước sở tại. Trường hợp không có bằng cấp như trên, ứng viên phải có chứng chỉ ngoại ngữ đạt bậc 4 trở lên theo khung 6 bậc Việt Nam hoặc chứng chỉ quốc tế tương đương còn thời hạn.
Điều này cho thấy, yêu cầu về ngoại ngữ là tiêu chí bắt buộc, phản ánh tính chuyên nghiệp của nghề hướng dẫn viên quốc tế. Bởi người hành nghề sẽ trực tiếp giao tiếp, giải thích và xử lý tình huống với du khách nước ngoài.
Tình huống giả định:
Một ứng viên bị từ chối cấp thẻ do không đạt yêu cầu ngoại ngữ
Nguyễn Thị Bích Hà (28 tuổi, TP. Huế) tốt nghiệp đại học chuyên ngành quản trị du lịch và mong muốn trở thành hướng dẫn viên du lịch quốc tế tiếng Pháp. Hà hoàn thành khóa học nghiệp vụ hướng dẫn viên quốc tế theo yêu cầu. Tuy nhiên, khi nộp hồ sơ xin cấp thẻ hướng dẫn viên, cô chỉ nộp kèm chứng chỉ tiếng Pháp DELF B1 đã hết hạn.
Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế đã từ chối cấp thẻ do chứng chỉ ngoại ngữ của Hà không còn thời hạn, không đáp ứng yêu cầu tại Thông tư 06/2017. Khi được hướng dẫn, Hà bổ sung chứng chỉ DELF B2 còn hiệu lực do Viện Pháp cấp, và hồ sơ của cô sau đó mới được tiếp nhận.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
2. Hướng dẫn viên du lịch quốc tế sẽ hướng dẫn cho những đối tượng nào?
Khoản 2 Điều 58 Luật Du lịch 2017 quy định:
Điều 58. Hướng dẫn viên du lịch, thẻ hướng dẫn viên du lịch
...
2. Phạm vi hành nghề của hướng dẫn viên du lịch được quy định như sau:
a) Hướng dẫn viên du lịch quốc tế được hướng dẫn cho khách du lịch nội địa, khách du lịch quốc tế đến Việt Nam trong phạm vi toàn quốc và đưa khách du lịch ra nước ngoài;
b) Hướng dẫn viên du lịch nội địa được hướng dẫn cho khách du lịch nội địa là công dân Việt Nam trong phạm vi toàn quốc;
c) Hướng dẫn viên du lịch tại điểm được hướng dẫn cho khách du lịch trong phạm vi khu du lịch, điểm du lịch.
...
Hướng dẫn viên du lịch quốc tế có phạm vi hoạt động rất rộng. Họ không chỉ được phép hướng dẫn khách nước ngoài đến Việt Nam mà còn có thể dẫn đoàn khách Việt Nam đi tham quan tại nước ngoài. Ngoài ra, họ cũng có thể phục vụ khách du lịch trong nước - điều mà hướng dẫn viên trong nước cũng được phép làm, nhưng không thể thực hiện ở nước ngoài.
Với phạm vi hành nghề toàn quốc và được phép đưa khách ra nước ngoài, hướng dẫn viên quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối du lịch Việt Nam với thị trường quốc tế. Họ là người trực tiếp truyền tải hình ảnh đất nước, văn hóa và con người Việt Nam đến bạn bè quốc tế, đồng thời cũng là người đồng hành hỗ trợ đoàn khách Việt trong suốt hành trình ở nước ngoài.
Khác với hướng dẫn viên trong nước chỉ được phép hướng dẫn khách du lịch là công dân Việt Nam trong nước, hay hướng dẫn viên tại điểm, chỉ hoạt động trong khu du lịch cụ thể, hướng dẫn viên quốc tế có nhiều cơ hội tiếp xúc và làm việc trong môi trường đa văn hóa. Do đó, đây là vị trí nghề nghiệp đòi hỏi trình độ chuyên môn, ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp vượt trội.
Tình huống giả định:
Một hướng dẫn viên quốc tế dẫn đoàn khách Việt sang Hàn Quốc du lịch
Anh Lê Văn Khánh, hướng dẫn viên du lịch quốc tế tiếng Hàn, đang làm việc tại một công ty lữ hành lớn ở TP. Hồ Chí Minh. Tháng 11/2024, công ty tổ chức một đoàn khách du lịch Việt Nam đi tour 5 ngày 4 đêm tại Hàn Quốc. Do là người được cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế, Khánh đủ điều kiện pháp lý để dẫn đoàn ra nước ngoài.
Trong suốt chuyến đi, anh Khánh không chỉ đảm nhận vai trò kết nối giữa công ty lữ hành Việt Nam với đơn vị tổ chức tại Hàn Quốc, mà còn hỗ trợ du khách trong các khâu như làm thủ tục hải quan, dịch thuật, trao đổi với đối tác địa phương, giới thiệu điểm đến, văn hóa và giải đáp các thắc mắc phát sinh. Nhờ khả năng tiếng Hàn tốt và sự am hiểu văn hóa bản địa, đoàn khách rất hài lòng với chuyến đi.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Kết luận
Hướng dẫn viên du lịch quốc tế là vị trí nghề nghiệp có yêu cầu cao về trình độ ngoại ngữ và chuyên môn nghiệp vụ. Người hành nghề bắt buộc phải sử dụng thành thạo ngoại ngữ đăng ký hành nghề theo đúng tiêu chuẩn quy định. Đồng thời, họ được phép hướng dẫn cho cả khách trong nước, khách quốc tế đến Việt Nam và đưa khách Việt ra nước ngoài trên phạm vi toàn quốc.
