Người đi xe đạp điện bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm, nếu vi phạm sẽ bị phạt từ 400.000 đến 600.000 đồng
Đi xe đạp điện ngày càng phổ biến nhờ tính tiện lợi, phù hợp với nhiều lứa tuổi trong đời sống hằng ngày. Quy định đội mũ bảo hiểm khi điều khiển xe đạp điện là nghĩa vụ bắt buộc để bảo vệ bản thân và người khác. Pháp luật hiện hành cũng đã quy định rõ mức xử phạt đối với hành vi không đội mũ bảo hiểm khi lưu thông bằng xe đạp điện.
1. Xe đạp điện là gì?
Căn cứ theo điểm e khoản 1 Điều 3 Nghị định 100/2019/NĐ-CP:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Nghị định này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Lĩnh vực giao thông đường bộ:
...
e) Xe đạp máy là xe thô sơ hai bánh có lắp động cơ, vận tốc thiết kế lớn nhất không lớn hơn 25 km/h và khi tắt máy thì đạp xe đi được (kể cả xe đạp điện).
...
Xe đạp điện được hiểu là loại xe hai bánh. Là loại xe thô sơ hai bánh có lắp động cơ, vận tốc thiết kế lớn nhất không lớn hơn 25 km/h và khi tắt máy thì đạp xe đi được. Xe đạp điện chỉ được phép vận hành trong giới hạn tốc độ và khối lượng nhất định, khác với xe máy điện hay mô tô điện có công suất lớn hơn.
Tình huống giả định
-
Cửa hàng Minh Quân bán xe đạp điện cho gia đình em Nguyễn Lan Chi
Ngày 05/9/2025, Cửa hàng Xe điện Minh Quân (phường Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh) ký hợp đồng bán cho gia đình em Nguyễn Lan Chi (học sinh lớp 10, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai) một chiếc xe hai bánh có bàn đạp và động cơ điện hỗ trợ, vận tốc thiết kế tối đa 25 km/h. Xe được bàn giao ngay tại cửa hàng. -
Gia đình Lan Chi thắc mắc xe này có phải xe đạp điện không
Trong quá trình mua bán, phụ huynh Lan Chi hỏi nhân viên bán hàng rằng loại xe này có phải xe đạp điện hay là xe máy điện. Căn cứ theo quy định, nhân viên giải thích rõ: phương tiện này đáp ứng tiêu chí là loại xe thô sơ hai bánh có lắp động cơ, vận tốc thiết kế lớn nhất không lớn hơn 25 km/h và khi tắt máy thì đạp xe đi được. -
Xử lý theo quy định pháp luật
Hợp đồng mua bán được lập bằng văn bản, có hóa đơn chứng từ đầy đủ. Gia đình Lan Chi nắm rõ nghĩa vụ và quyền lợi khi sử dụng phương tiện, trong đó bao gồm việc tuân thủ quy định giao thông áp dụng cho xe đạp điện.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Điều khiển xe đạp điện lưu thông trên đường có cần đội mũ bảo hiểm không?
Căn cứ tại khoản 3 Điều 31 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định:
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024
Điều 31. Người điều khiển, người được chở, hàng hóa xếp trên xe thô sơ
...
3. Người điều khiển, người được chở trên xe đạp máy phải đội mũ bảo hiểm theo đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và cài quai đúng quy cách.
...
Người điều khiển xe đạp điện phải đội mũ có bảo hiểm có quy cài đúng cách khi tham gia điều khiển phương tiện lưu thông trên đường bộ. Nhằm bảo vệ tính mạng và sức khỏe của người đi xe đạp điện, vì trên thực tế, tai nạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào, kể cả khi phương tiện có tốc độ thiết kế thấp.
Tình huống giả định
-
Trường THPT Hạ Long nhắc nhở học sinh về đội mũ bảo hiểm
Ngày 12/8/2025, Ban giám hiệu Trường THPT Hạ Long (TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) phối hợp Công an phường Hồng Gai tổ chức buổi kiểm tra và tuyên truyền an toàn giao thông trước cổng trường. Trong buổi kiểm tra, học sinh Trần Đức Nam điều khiển xe đạp điện nhưng không đội mũ bảo hiểm. -
Công an phường giải thích quy định cho học sinh
Cán bộ Công an căn cứ theo quy định đã giải thích: người điều khiển, người ngồi trên xe đạp điện khi tham gia giao thông trên đường bộ đều bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy cách. -
Xử lý theo quy định pháp luật
Do trường hợp này chỉ mang tính tuyên truyền, Công an phường lập biên bản nhắc nhở, yêu cầu Nam phải chấp hành quy định về đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp điện để đảm bảo an toàn.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
3. Điều khiển xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm lưu thông trên đường bị phạt bao nhiêu tiền?
Căn cứ vào khoản 4 Điều 8 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được bổ sung bởi khoản 6 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP):
Điều 8. Xử phạt người điều khiển xe đạp, xe đạp máy (kể cả xe đạp điện), người điều khiển xe thô sơ khác vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
...
4. Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
đ) Người điều khiển xe đạp máy (kể cả xe đạp điện) không đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” hoặc đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” không cài quai đúng quy cách khi tham gia giao thông trên đường bộ;
e) Chở người ngồi trên xe đạp máy (kể cả xe đạp điện) không đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” hoặc đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” không cài quai đúng quy cách, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 06 tuổi, áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật.
...
Người điều khiển xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm hoặc đội mũ bảo hiểm không cài đúng quy cách bị xử phạt vi phạm hành chính từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng, áp dụng cho cả người điều khiển và người ngồi sau trên xe đạp điện.
Tình huống giả định
-
Công an phường Tân Sơn Hòa xử phạt người điều khiển xe đạp điện
Ngày 20/8/2025, Công an phường Tân Sơn Hòa (TP. Hồ Chí Minh) tổ chức tuần tra kiểm soát trật tự an toàn giao thông tại đường Trường Chinh. Trong quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện anh Nguyễn Thanh Hoàng (nhân viên bán hàng tại siêu thị Lotte Mart) điều khiển xe đạp điện chở con gái nhưng cả hai đều không đội mũ bảo hiểm. -
Người vi phạm bị lập biên bản
Tại hiện trường, cán bộ CSGT đã xử phạt theo quy định với mức phạt từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với hành vi không đội mũ bảo hiểm khi điều khiển xe đạp điện. -
Xử lý theo quy định pháp luật
Anh Hoàng bị lập biên bản và xử phạt 450.000 đồng. Đồng thời, lực lượng chức năng nhắc nhở về nguy hiểm khi không đội mũ bảo hiểm, yêu cầu chị và con phải tuân thủ quy định khi tham gia giao thông.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Xe đạp điện được pháp luật định nghĩa rõ ràng và người điều khiển xe đạp điện khi lưu thông bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm. Nếu không chấp hành, cả người lái và người ngồi sau đều có thể bị xử phạt hành chính từ 400.000 – 600.000 đồng. Việc tuân thủ quy định không chỉ để tránh bị phạt mà còn nhằm bảo vệ an toàn tính mạng cho chính người tham gia giao thông.
