Chuyển quyền sử dụng đất là việc giao quyền sử dụng hợp pháp từ người này sang người khác theo quy định của Luật Đất đai 2024.
Trong quản lý đất đai, việc chuyển giao quyền sử dụng từ người này sang người khác là một hoạt động phổ biến gắn liền với nhu cầu giao dịch và khai thác đất hợp pháp. Luật Đất đai đã đưa ra khái niệm rõ ràng về chuyển quyền sử dụng đất. Đồng thời quy định các hình thức cụ thể như chuyển đổi, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho và góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
1. Chuyển quyền sử dụng đất là gì?
Theo khoản 12 Điều 3 Luật Đất đai 2024:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
...
12. Chuyển quyền sử dụng đất là việc chuyển giao quyền sử dụng đất từ người này sang người khác thông qua hình thức chuyển đổi, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
...
Chuyển quyền sử dụng đất là sự dịch chuyển quyền hợp pháp từ người này sang người khác, làm phát sinh quyền quản lý và khai thác đất cho bên nhận. Hoạt động này có thể diễn ra qua các hình thức như chuyển đổi đất nông nghiệp, ký hợp đồng chuyển nhượng, để lại thừa kế, tặng cho người thân hoặc dùng đất để góp vốn sản xuất kinh doanh.
Tình huống giả định:
-
Ông Nguyễn Văn Bình lập hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Tháng 5/2025, ông Nguyễn Văn Bình (sinh sống tại tỉnh Nghệ An) sở hữu một thửa đất 150m² tại trung tâm thị trấn. Do mong muốn con trai có nơi ở ổn định, ông Bình quyết định chuyển nhượng quyền sử dụng thửa đất này cho con là anh Nguyễn Văn Phúc. -
Hợp đồng được công chứng và nộp tại cơ quan đăng ký đất đai
Hợp đồng chuyển nhượng được lập tại Văn phòng công chứng tỉnh Nghệ An. Sau đó, hồ sơ được nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai để làm thủ tục sang tên cho anh Phúc. -
Cơ quan có thẩm quyền xác nhận và cấp Giấy chứng nhận mới
Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Nghệ An tiến hành thẩm định hồ sơ, xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng và cập nhật biến động quyền sử dụng đất. Anh Phúc được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên cá nhân, chính thức trở thành người sử dụng hợp pháp.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Có những hình thức chuyển quyền sử dụng đất nào?
Theo khoản 12 Điều 3 Luật Đất đai 2024:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
...
12. Chuyển quyền sử dụng đất là việc chuyển giao quyền sử dụng đất từ người này sang người khác thông qua hình thức chuyển đổi, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
...
Pháp luật đất đai quy định 5 hình thức chuyển quyền, mỗi hình thức đáp ứng một nhu cầu cụ thể trong quan hệ sử dụng đất. Chuyển đổi áp dụng khi các bên muốn đổi đất để thuận tiện cho sản xuất hoặc sinh hoạt. Chuyển nhượng là hình thức mua bán phổ biến, giúp người sử dụng đất chuyển giao quyền cho người khác để nhận lại giá trị tương ứng. Thừa kế cho phép chuyển quyền cho thế hệ sau theo di chúc hoặc pháp luật. Tặng cho thường diễn ra trong quan hệ gia đình hoặc bạn bè, thể hiện sự tự nguyện của bên tặng. Cuối cùng, góp vốn bằng quyền sử dụng đất là cách khai thác giá trị đất đai để đầu tư, sản xuất kinh doanh, mang lại lợi ích cho cả bên góp vốn và đối tác.
Tình huống giả định:
-
Doanh nghiệp ký kết thỏa thuận góp vốn bằng đất
Tháng 8/2025, Công ty Cổ phần Đầu tư Minh Phát (trụ sở tại tỉnh Sơn La) sở hữu quyền sử dụng 20ha đất công nghiệp. Công ty quyết định góp vốn bằng quyền sử dụng phần đất này cùng đối tác là Công ty TNHH Phát triển Hạ tầng để triển khai dự án khu công nghiệp mới. -
Cơ quan chức năng thẩm định và xác nhận hợp đồng
Hợp đồng góp vốn được công chứng và nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Sơn La. Cơ quan này tiến hành thẩm định, ghi nhận sự thay đổi trong hồ sơ địa chính và xác nhận quyền sử dụng đất đang được góp vốn. -
Dự án khu công nghiệp được triển khai
Sau khi thủ tục hoàn tất, hai công ty phối hợp đầu tư xây dựng hạ tầng, thu hút doanh nghiệp thứ cấp thuê đất sản xuất. Công ty Minh Phát trở thành bên góp vốn bằng quyền sử dụng đất và được chia lợi nhuận theo tỷ lệ đã thỏa thuận.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Chuyển quyền sử dụng đất là việc chuyển giao quyền sử dụng hợp pháp từ người này sang người khác theo quy định của Luật Đất đai 2024. Hoạt động này có thể được thực hiện thông qua nhiều hình thức như chuyển đổi, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho hoặc góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Việc quy định cụ thể các hình thức chuyển quyền giúp bảo đảm minh bạch trong quản lý, bảo vệ quyền lợi của các bên và tạo điều kiện cho giao dịch đất đai diễn ra đúng pháp luật.
