Giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai là tài liệu quan trọng giúp người lao động hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, giấy chứng nhận này có thể bị thất lạc hoặc hư hỏng. Khi đó, người lao động cần nắm rõ quy trình xin cấp lại, thẩm quyền của cơ quan cấp lại bản sao cũng như những lưu ý quan trọng khi thực hiện thủ tục. Ngoài ra, với những trường hợp cần nghỉ dưỡng thai dài hơn 30 ngày, việc tái khám và tuân thủ đúng quy định là điều cần thiết để đảm bảo quyền lợi. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các vấn đề trên.
1. Mất giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai có thể xin cấp lại không?
Khoản 6, 7 Điều 18 Thông tư 56/2017/TT-BYT có quy định như sau:
Điều 18. Quy trình, trách nhiệm giới thiệu giám định tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
...
6. Trường hợp bị mất giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai:
a) Người đã cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai phải làm đơn đề nghị cấp bản sao giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai và gửi cho đơn vị nơi đã cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai bị mất;
b) Trong thời gian 02 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị cấp bản sao giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai, đơn vị nơi đã cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai có trách nhiệm cấp lại bản sao giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai.
7. Trường hợp bị mất giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai trong thời hạn từ ngày làm việc thứ 06 kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai: phải thực hiện lại từ đầu thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai.
...
Như vậy, có hai trường hợp khi mất giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai:
- Nếu mất trong vòng 05 ngày làm việc: Người bệnh chỉ cần làm đơn đề nghị cấp bản sao và gửi đến cơ sở y tế đã cấp giấy chứng nhận. Đơn vị cấp giấy có trách nhiệm cấp lại bản sao trong vòng 02 ngày làm việc.
- Nếu mất sau 05 ngày làm việc: Người bệnh phải thực hiện lại toàn bộ thủ tục cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai như lần đầu tiên.
Điều này có nghĩa là, nếu người lao động không phát hiện mất giấy sớm và để quá thời hạn 05 ngày, họ sẽ phải quay lại bệnh viện tái khám để xin cấp giấy mới. Đây có thể là một trở ngại vì mất thời gian, công sức và có thể ảnh hưởng đến việc hưởng chế độ thai sản.
Tình huống giả định
Chị Nguyễn Thị Minh (30 tuổi, nhân viên kế toán tại TP.HCM) được bác sĩ tại Bệnh viện Từ Dũ cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai trong 20 ngày do gặp vấn đề về huyết áp. Khi chuẩn bị nộp hồ sơ thai sản cho công ty, chị phát hiện giấy đã bị thất lạc.
Vì chỉ mới 03 ngày kể từ khi nhận giấy, chị Minh nhanh chóng làm đơn đề nghị cấp bản sao và nộp tại phòng hành chính của bệnh viện. Đúng 02 ngày sau, chị nhận được bản sao giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai mà không gặp bất kỳ trở ngại nào.
Tuy nhiên, nếu chị Minh không phát hiện mất giấy sớm mà để quá 06 ngày, chị sẽ phải đến bệnh viện tái khám, thực hiện lại toàn bộ thủ tục xin cấp giấy mới. Điều này không chỉ tốn thời gian mà còn có thể khiến chị mất thêm chi phí khám bệnh.
(Đây là tình huống giả định, các thông tin trong câu chuyện chỉ mang tính minh họa.)
2. Đơn vị nào có thẩm quyền cấp lại bản sao giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai?
Khoản 1 Điều 18 Thông tư 56/2017/TT-BYT quy định:
Điều 18. Cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai
1. Đơn vị có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai bao gồm:
a) Bệnh viện đa khoa có khoa phụ sản hoặc bệnh viện chuyên khoa phụ sản đã được cấp phép hoạt động khám chữa bệnh.
b) Bệnh viện đa khoa đã được cấp phép hoạt động khám chữa bệnh và Hội đồng Giám định y khoa.
c) Người hành nghề làm việc tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc điểm a và b theo phân công của người đứng đầu cơ sở.
...
Cơ sở y tế cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai ban đầu có trách nhiệm cấp lại bản sao khi người bệnh có yêu cầu hợp lệ. Những đơn vị có thẩm quyền bao gồm:
- Bệnh viện đa khoa có khoa phụ sản hoặc bệnh viện chuyên khoa phụ sản (trong trường hợp nghỉ dưỡng thai do bệnh lý sản khoa).
- Bệnh viện đa khoa hoặc Hội đồng Giám định y khoa (trong trường hợp nghỉ dưỡng thai do bệnh lý toàn thân).
- Bác sĩ được phân công ký giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai tại các cơ sở trên.
Quy định này nhằm đảm bảo giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai không bị cấp sai thẩm quyền, đồng thời giúp người lao động dễ dàng thực hiện thủ tục khi mất giấy.
Tình huống giả định
Chị Trần Thu Phương (28 tuổi, nhân viên kinh doanh tại TP.HCM) được Bệnh viện Hùng Vương cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai do có dấu hiệu dọa sảy thai. Sau 3 ngày, chị phát hiện giấy đã bị thất lạc trong lúc dọn dẹp nhà cửa.
Ngay lập tức, chị Phương làm đơn xin cấp bản sao giấy chứng nhận và mang đến phòng hành chính của bệnh viện. Nhân viên tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra thông tin và thông báo với chị rằng bệnh viện sẽ cấp lại bản sao trong vòng 02 ngày làm việc.
Tuy nhiên, nếu chị Phương đến xin cấp bản sao sau 06 ngày kể từ ngày nhận giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai ban đầu, bệnh viện sẽ từ chối cấp lại và yêu cầu chị tái khám để xin cấp giấy mới. Việc này có thể làm ảnh hưởng đến thời gian hoàn thiện hồ sơ bảo hiểm thai sản của chị tại công ty.
(Đây là tình huống giả định, các thông tin trong câu chuyện chỉ mang tính minh họa.)
3. Làm thế nào để nghỉ dưỡng thai dài hơn 30 ngày?
Khoản 5 Điều 19 Thông tư 56/2017/TT-BYT quy định:
Điều 19. Cấp giấy chứng nhận không đủ sức khỏe để chăm sóc con sau khi sinh hoặc sau khi nhận con do nhờ mang thai hộ
....
5. Một lần khám chỉ được cấp một giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai. Trường hợp người bệnh cần nghỉ dài hơn 30 ngày thì khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ ghi trên giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai đã được cấp, người bệnh phải tiến hành tái khám để người hành nghề xem xét quyết định.
....
Có nghĩa là:
- Mỗi lần khám, bác sĩ chỉ có thể cấp giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai tối đa 30 ngày.
- Nếu cần nghỉ dài hơn, người bệnh bắt buộc phải tái khám để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe và quyết định có cấp thêm giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai hay không.
Việc giới hạn thời gian nghỉ dưỡng thai tối đa cho mỗi lần cấp giúp tránh tình trạng lạm dụng chế độ. Tuy nhiên, nó cũng đảm bảo quyền lợi cho những người lao động thực sự cần nghỉ dài hơn do sức khỏe không đảm bảo.
Tình huống giả định
Chị Lê Thu Hằng (32 tuổi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội) mang thai đôi và gặp biến chứng dọa sinh non. Bác sĩ tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã cấp cho chị giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai 30 ngày để theo dõi.
Đến ngày thứ 27 của kỳ nghỉ, sức khỏe chị Hằng vẫn chưa ổn định. Để được tiếp tục nghỉ, chị quay lại bệnh viện tái khám. Sau khi thăm khám, bác sĩ xác nhận tình trạng thai kỳ vẫn có nguy cơ và cấp thêm giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai 20 ngày.
Nếu chị Hằng không thực hiện tái khám mà tự ý nghỉ, công ty có thể từ chối thanh toán chế độ bảo hiểm vì giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai đã hết hiệu lực. Điều này có thể dẫn đến mất quyền lợi thai sản hoặc gặp khó khăn khi giải trình với cơ quan bảo hiểm.
(Đây là tình huống giả định, các thông tin trong câu chuyện chỉ mang tính minh họa.)
Kết luận
Người lao động cần cất giữ giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai cẩn thận để tránh mất quyền lợi bảo hiểm. Nếu bị mất giấy, cần nhanh chóng làm đơn xin cấp lại trong vòng 05 ngày làm việc để được cấp bản sao, tránh phải tái khám. Bên cạnh đó, nếu cần nghỉ dưỡng thai dài hơn 30 ngày, người bệnh bắt buộc phải tái khám để bác sĩ đánh giá và cấp thêm giấy chứng nhận. Việc tuân thủ đúng quy trình không chỉ giúp đảm bảo quyền lợi thai sản mà còn tránh được các thủ tục hành chính rườm rà.
