Các cột bơm xăng cho khách hàng được gọi chính xác là cửa hàng xăng dầu, không phải trạm xăng.
Trong hoạt động kinh doanh xăng dầu, việc dùng đúng tên gọi là rất quan trọng để tránh nhầm lẫn và bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật. Nhiều người thường quen miệng gọi nơi bán xăng là trạm xăng, nhưng theo quy định tên chính xác phải là cửa hàng xăng dầu. Để được phép xây dựng và hoạt động cửa hàng xăng dầu phải đáp ứng các điều kiện cụ thể về quyền sở hữu, thiết kế, phòng cháy chữa cháy, môi trường và nhân sự.
1. Các cột bơm xăng cho khách hàng gọi là trạm xăng hay cửa hàng xăng dầu?
Điều 3 Thông tư 15/2020/TT-BCT về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu thiết kế cửa hàng xăng dầu nêu rõ:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong quy chuẩn này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Cửa hàng xăng dầu là nơi có hoạt động bán lẻ xăng dầu qua cột bơm cho các phương tiện giao thông đường bộ, đường thủy. Cửa hàng xăng dầu có thể kết hợp kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng đóng trong chai, các loại dầu mỡ nhờn, cung cấp dịch vụ tiện ích cho người và phương tiện tham gia giao thông.
Cửa hàng xăng dầu trên mặt đất là cửa hàng xăng dầu được xây dựng cố định trên mặt đất hoặc một phần trên mặt đất.
Cửa hàng xăng dầu trên mặt nước là cửa hàng xăng dầu xây cố định trên mặt nước hoặc tàu vỏ thép, xà lan đã được cải hoán hoặc các phương tiện nổi khác.
...
Bất kỳ địa điểm nào có hoạt động bán lẻ xăng dầu thông qua cột bơm cho phương tiện đều được gọi là cửa hàng xăng dầu. Việc gọi là trạm xăng chỉ là thói quen trong đời sống, không phải thuật ngữ pháp lý. Cách phân định này giúp thống nhất trong quản lý, thiết kế và kiểm định an toàn của các cơ quan chức năng.
Tình huống giả định:
-
Người dân quen gọi là trạm xăng
Tại Thành phố Hà Nội, nhiều người dân vẫn thường nói rằng mình ghé vào trạm xăng khi cần tiếp nhiên liệu cho xe máy hoặc ô tô. -
Cơ quan quản lý giải thích
Trong một buổi kiểm tra an toàn tại Phường Cầu Giấy, cán bộ Sở Công Thương nhắc nhở chủ cơ sở rằng tên gọi chính thức phải là cửa hàng xăng dầu, vì đây là thuật ngữ được quy định trong quy chuẩn kỹ thuật. -
Thống nhất sử dụng đúng thuật ngữ
Từ đó, cơ sở này chỉnh sửa lại các văn bản nội bộ và biển hiệu, đồng thời nhân viên cũng được hướng dẫn giới thiệu với khách hàng theo tên đúng là cửa hàng xăng dầu.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Điều kiện để xây dựng và hoạt động cửa hàng xăng dầu là gì?
Điều 24 Nghị định 83/2014/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại khoản 18 Điều 1 Nghị định 95/2021/NĐ-CP) quy định:
Điều 24. Điều kiện đối với cửa hàng bán lẻ xăng dầu
Cửa hàng xăng dầu có đủ các điều kiện dưới đây được Sở Công Thương cấp Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu:
1. Địa điểm phải phù hợp với quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
2. Thuộc sở hữu hoặc thuê với thời hạn thuê từ năm (05) năm trở lên của thương nhân là đại lý bán lẻ xăng dầu hoặc tổng đại lý kinh doanh xăng dầu hoặc thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu hoặc thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối sản xuất xăng dầu có hệ thống phân phối theo quy định tại Nghị định này (thương nhân đề nghị cấp phải đứng tên tại Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu). Trường hợp đi thuê cửa hàng bán lẻ xăng dầu, thương nhân đi thuê phải đứng tên tại Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu.
3. Được thiết kế, xây dựng và có trang thiết bị theo đúng quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu thiết kế cửa hàng xăng dầu, bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
4. Cán bộ quản lý, nhân viên trực tiếp kinh doanh phải được đào tạo, huấn luyện và có chứng chỉ đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ về phòng cháy, chữa cháy và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật hiện hành.
Để một cửa hàng xăng dầu được phép hoạt động, doanh nghiệp cần chứng minh quyền sở hữu hoặc hợp đồng thuê hợp lệ tối thiểu 5 năm. Công trình phải được thiết kế và xây dựng đúng theo quy chuẩn chuyên ngành, bảo đảm hệ thống phòng cháy chữa cháy và các biện pháp bảo vệ môi trường. Ngoài ra, nhân viên trực tiếp bán hàng bắt buộc phải được đào tạo và có chứng chỉ nghiệp vụ.
Tình huống giả định:
-
Doanh nghiệp chuẩn bị xây dựng cửa hàng xăng dầu
Tháng 7/2025, Công ty TNHH Thương mại Minh Hòa tại Thành phố Đà Nẵng lập dự án mở cửa hàng xăng dầu mới. Công ty đã ký hợp đồng thuê đất thời hạn 10 năm để xây dựng cửa hàng. -
Cơ quan chức năng tiến hành thẩm định
Trong quá trình thẩm định, Sở Công Thương yêu cầu công ty nộp bản thiết kế theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và giấy xác nhận về hệ thống phòng cháy chữa cháy, đánh giá tác động môi trường. Đồng thời, danh sách nhân viên phải có chứng chỉ huấn luyện nghiệp vụ theo quy định. -
Được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện
Sau khi hoàn thiện hồ sơ, Công ty Minh Hòa được cấp Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu. Cửa hàng chính thức khai trương và hoạt động hợp pháp, đáp ứng đầy đủ yêu cầu của pháp luật.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Các cột bơm xăng mà người dân quen gọi là trạm xăng thực chất được pháp luật xác định là cửa hàng xăng dầu. Khi xây dựng và đưa vào hoạt động, doanh nghiệp phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về quyền sở hữu hoặc thuê đất, thiết kế theo quy chuẩn, an toàn phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường và nhân sự được đào tạo.
