Người đi bộ có trách nhiệm chấp hành nghiêm các quy tắc khi tham gia giao thông, trong đó việc sang đường đúng nơi quy định là yêu cầu quan trọng để đảm bảo an toàn. Vạch kẻ đường dành cho người đi bộ là vị trí ưu tiên và bắt buộc phải tuân thủ nếu có. Việc cố tình băng qua đường không đúng nơi không chỉ gây nguy hiểm mà còn bị xử phạt theo quy định pháp luật.
1. Người đi bộ có phải qua đường trên vạch kẻ đường không?
Khoản 1 Điều 30 Luật Trật tự, an toàn giao thông 2024 quy định như sau:
Luật Trật tự, an toàn giao thông 2024
Điều 30. Người đi bộ; trẻ em, phụ nữ mang thai, người già yếu, người khuyết tật, người mất năng lực hành vi dân sự tham gia giao thông đường bộ
1. Người đi bộ phải tuân thủ các quy định sau đây:
...
b) Chỉ được qua đường ở những nơi có đèn tín hiệu, có vạch kẻ đường hoặc có cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ và phải tuân thủ tín hiệu chỉ dẫn, báo hiệu đường bộ. Trường hợp không có đèn tín hiệu, vạch kẻ đường, cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ thì phải quan sát các xe đang đi tới, chỉ qua đường khi bảo đảm an toàn, khi qua đường phải có tín hiệu bằng tay;
...
Pháp luật quy định rõ ràng rằng người đi bộ chỉ được phép sang đường tại những nơi đã được cơ quan chức năng bố trí sẵn như đèn tín hiệu, vạch kẻ đường, cầu vượt hoặc hầm dành riêng cho người đi bộ. Trong đó, vạch kẻ đường là một trong các vị trí sang đường được ưu tiên và bắt buộc phải tuân thủ nếu có.
Trường hợp không có vạch kẻ đường hay các công trình giao thông hỗ trợ như cầu vượt hoặc hầm chui, người đi bộ chỉ được sang đường sau khi đã quan sát kỹ, đảm bảo không gây cản trở và nguy hiểm, đồng thời phải ra tín hiệu bằng tay để các phương tiện nhận biết. Nếu cố tình không đi đúng nơi quy định, người đi bộ không chỉ vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn rủi ro cao về tai nạn giao thông.
Tình huống giả định
Anh Nguyễn Văn Minh, 32 tuổi, sống tại quận Thanh Xuân (Hà Nội), vào giờ cao điểm buổi sáng đã băng qua đường Nguyễn Trãi tại đoạn không có vạch kẻ đường, cũng không có đèn tín hiệu hay cầu vượt. Dù xe cộ đang lưu thông đông đúc, anh Minh không hề quan sát kỹ tình hình giao thông mà bất ngờ bước xuống lòng đường, khiến một xe máy phải phanh gấp và ngã ra đường, làm người lái xe bị thương nhẹ.
Sau vụ việc, lực lượng cảnh sát giao thông có mặt tại hiện trường đã lập biên bản xử lý anh Minh vì hành vi sang đường không đúng nơi quy định. Hành vi này không chỉ vi phạm luật mà còn trực tiếp gây ảnh hưởng đến an toàn của bản thân và những người tham gia giao thông khác.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Không sang đường trên vạch kẻ đường bị phạt bao nhiêu?
Điểm a Khoản 1 Điều 10 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 10. Xử phạt người đi bộ vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
1. Phạt tiền từ 150.000 đồng đến 250.000 đồng đối với người đi bộ thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
a) Không đi đúng phần đường quy định; vượt qua dải phân cách; đi qua đường không đúng nơi quy định; đi qua đường không có tín hiệu bằng tay theo quy định;
...
Theo điểm a khoản 1 Điều 10 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, người đi bộ sẽ bị phạt tiền từ 150.000 đồng đến 250.000 đồng nếu đi qua đường không đúng nơi quy định.
Cụ thể, nơi đúng quy định là những vị trí đã được cơ quan chức năng bố trí để người đi bộ sang đường như: vạch kẻ đường dành cho người đi bộ, cầu vượt, hầm chui, hoặc đèn tín hiệu. Nếu tại đoạn đường có vạch kẻ dành riêng cho người đi bộ mà người đi bộ không đi đúng vạch, tự ý băng qua đường ở vị trí khác thì được xem là vi phạm.
Tình huống giả định
Anh Nguyễn Hoàng Duy, 35 tuổi, sống tại quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng, vào giờ cao điểm buổi sáng đi bộ đến đường Lê Duẩn để sang đường. Cách vị trí anh đứng khoảng 20 mét có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ. Anh Duy chủ động đi đúng vào vị trí đó, chờ tín hiệu an toàn rồi mới sang đường. Nhờ thực hiện đúng quy định, anh sang đường an toàn và không gặp phải bất kỳ sự cố hay bị nhắc nhở nào từ lực lượng chức năng.
Cùng thời điểm, anh Trần Văn Quý, 30 tuổi, đứng ở phía đối diện cũng muốn sang đường nhưng không đi đến vạch kẻ, mà tự ý băng qua đoạn giữa đường, dù không có đèn tín hiệu hay biển báo hỗ trợ. Mặc dù hành vi này không gây ra va chạm giao thông, nhưng đã bị tổ công tác cảnh sát giao thông gần đó phát hiện và lập biên bản xử phạt. Anh Quý bị xử phạt theo điểm a khoản 1 Điều 10 Nghị định 168/2024/NĐ-CP với mức phạt từ 150.000 đến 250.000 đồng vì đi bộ không đúng nơi quy định.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
Kết luận
Người đi bộ khi tham gia giao thông có trách nhiệm tuân thủ đúng quy tắc về việc sang đường theo đúng vạch kẻ đường. Việc sang đường không đúng vạch kẻ dành cho người đi bộ là hành vi vi phạm và có thể bị xử phạt hành chính từ 150.000 đến 250.000 đồng theo quy định.
