Trong các mối quan hệ xã hội, quyền bất khả xâm phạm về thân thể của cá nhân luôn được pháp luật bảo vệ nghiêm ngặt. Khi một người tự ý hôn người khác mà không được đồng ý, hành vi này có thể bị coi là xâm phạm pháp luật dân sự. Ngoài ra, hành vi hôn trộm còn có thể làm phát sinh nghĩa vụ bồi thường thiệt hại nếu gây tổn hại đến danh dự, nhân phẩm hoặc tinh thần của người bị hại.
1. Hành vi hôn trộm người khác có bị coi là vi phạm pháp luật không?
Khoản 1 Điều 33 Bộ luật Dân sự 2015 quy định cụ thể
Điều 33. Quyền sống, quyền được bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe, thân thể
1. Cá nhân có quyền sống, quyền bất khả xâm phạm về tính mạng, thân thể, quyền được pháp luật bảo hộ về sức khỏe. Không ai bị tước đoạt tính mạng trái luật....
Theo khoản 1 Điều 33 Bộ luật Dân sự 2015, cá nhân có quyền sống, quyền bất khả xâm phạm về tính mạng, thân thể và quyền được pháp luật bảo hộ về sức khỏe. Việc tự ý tiếp xúc cơ thể người khác mà không có sự đồng ý, bao gồm cả hành vi hôn trộm, là xâm phạm đến quyền bất khả xâm phạm về thân thể của cá nhân đó. Pháp luật dân sự không phân biệt mức độ nghiêm trọng của hành vi tiếp xúc mà chỉ cần có sự xâm phạm đến thân thể người khác trái với ý chí của họ là đã vi phạm quyền nhân thân. Vì vậy, hành vi hôn trộm một người mà không được họ đồng ý bị coi là hành vi xâm phạm thân thể theo quy định pháp luật hiện hành.
Tình huống giả định
Tại một buổi liên hoan cuối năm của công ty TNHH Minh Quân ở quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh, anh Nguyễn Hoàng Phúc, nhân viên phòng kỹ thuật, có uống một ít rượu. Trong lúc chụp hình kỷ niệm cùng mọi người, anh Phúc bất ngờ quay sang và hôn lên má chị Lê Thị Mai Trang, đồng nghiệp cùng phòng, khi chị không đồng ý và đang tỏ thái độ né tránh. Hành vi này khiến chị Trang bối rối, khó chịu và lập tức rời khỏi buổi tiệc.
Sau sự việc, chị Trang gửi đơn kiến nghị lên bộ phận nhân sự và đề nghị làm rõ hành vi xâm phạm thân thể. Ban giám đốc công ty mời cả hai làm việc và lập biên bản sự việc. Trong buổi làm việc, anh Phúc thừa nhận hành vi là do bốc đồng, không có sự đồng thuận của chị Trang.
Căn cứ khoản 1 Điều 33 Bộ luật Dân sự 2015, hành vi của anh Phúc được xác định là xâm phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể, dù không gây thương tích. Công ty sau đó đã gửi văn bản nhắc nhở anh Phúc và tổ chức buổi hòa giải nội bộ theo nguyện vọng của chị Trang, nhằm giữ gìn môi trường làm việc văn minh, tôn trọng quyền nhân thân của mỗi cá nhân.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Hành vi hôn trộm người khác có bị buộc bồi thường không?
Điều 13 Bộ luật Dân sự 2015 quy định cụ thể:
Điều 13. Bồi thường thiệt hại
Cá nhân, pháp nhân có quyền dân sự bị xâm phạm được bồi thường toàn bộ thiệt hại, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
Theo Điều 13 Bộ luật Dân sự 2015, cá nhân có quyền dân sự bị xâm phạm sẽ được bồi thường toàn bộ thiệt hại, trừ khi các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác. Trong trường hợp hành vi hôn trộm làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm hoặc tinh thần của người bị hôn, thì đây là hành vi xâm phạm quyền dân sự của cá nhân được pháp luật bảo vệ. Người bị xâm phạm có quyền yêu cầu người thực hiện hành vi hôn trộm bồi thường thiệt hại do tổn thất tinh thần hoặc danh dự bị xâm hại.
Mức bồi thường cụ thể do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì Toà án sẽ căn cứ vào mức độ thiệt hại để quyết định. Ngoài trách nhiệm dân sự, hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật khác.
Tình huống giả định
Chị Nguyễn Thị Hồng Nhung là nhân viên lễ tân tại một khách sạn ở TP. Đà Lạt. Trong một buổi liên hoan nội bộ, anh Trần Văn Tùng, đồng nghiệp cùng bộ phận, bất ngờ hôn lên má chị Nhung khi chị đang đứng trò chuyện với khách mời. Hành vi diễn ra trước sự chứng kiến của nhiều người, khiến chị Nhung bối rối, tức giận và cảm thấy bị xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm. Sau sự việc, chị Nhung có biểu hiện hoang mang, không dám đi làm và phải điều trị tâm lý trong thời gian ngắn.
Chị Nhung gửi đơn yêu cầu anh Tùng công khai xin lỗi và bồi thường tổn thất tinh thần với số tiền 20 triệu đồng. Tuy nhiên, anh Tùng không chấp nhận vì cho rằng đó chỉ là hành động đùa vui. Do hai bên không thỏa thuận được, chị Nhung khởi kiện ra Tòa án nhân dân TP. Đà Lạt. Căn cứ Điều 13 Bộ luật Dân sự 2015 và thực tế thiệt hại về tinh thần, Tòa án xác định hành vi của anh Tùng là hành vi xâm phạm quyền nhân thân, ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm của chị Nhung. Tòa tuyên buộc anh Tùng phải xin lỗi công khai và bồi thường cho chị Nhung khoản tiền phù hợp để khắc phục tổn thất tinh thần mà chị phải gánh chịu.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Hành vi hôn trộm người khác trái ý chí không chỉ vi phạm chuẩn mực đạo đức mà còn là hành vi xâm phạm quyền cá nhân được pháp luật bảo vệ. Việc hôn trộm một người mà không có sự đồng ý là hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể. Nếu hành vi đó gây ảnh hưởng đến danh dự hoặc tinh thần, người thực hiện có thể bị buộc bồi thường thiệt hại theo quy định của Bộ luật Dân sự.
