Trong bối cảnh công nghệ giám sát giao thông ngày càng hiện đại, nhiều tài xế đã tìm cách che biển số xe để tránh bị phạt nguội, tránh bị hệ thống camera ghi nhận lỗi vi phạm. Tuy nhiên, hành vi tưởng này lại vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật, dẫn đến mức phạt tiền rất nặng, kèm theo trừ điểm giấy phép lái xe. Năm 2025, Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã cập nhật chi tiết mức xử phạt đối với hành vi che biển số xe, tùy theo loại phương tiện.
1. Mức phạt khi che biển số xe ô tô, xe máy
Quy định này được nêu cụ thể tại Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP (đối với ô tô) và Điều 14 Nghị định 168/2024/NĐ-CP (đối với xe máy) như sau:
Điều 13. Xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe ô tô (bao gồm cả rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo theo), xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ và các loại xe tương tư xe ô tô vi phạm quy định về điều kiện của phương tiện khi tham gia giao thông:
...
8. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 26.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
b) Điều khiển xe không gắn đủ biển số hoặc gắn biển số không đúng vị trí, không đúng quy cách theo quy định; gắn biển số không rõ chữ, số hoặc sử dụng chất liệu khác sơn, dán lên chữ, số của biển số xe; gắn biển số bị bẻ cong, che lấp, làm thay đổi chữ, số, màu sắc (của chữ, số, nền biển số xe), hình dạng, kích thước của biển số xe (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc).
...
13. Ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị trừ điểm giấy phép lái xe như sau:
b) Thực hiện hành vi quy định tại điểm b khoản 7, điểm b khoản 8 Điều này bị trừ điểm giấy phép lái xe 06 điểm;
...
Điều 14. Xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy định về điều kiện của phương tiện khi tham gia giao thông
...
3. Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
b) Điều khiển xe gắn biển số không đúng vị trí, không đúng quy cách theo quy định; gắn biển số không rõ chữ, số hoặc sử dụng chất liệu khác sơn, dán lên chữ, số của biển số xe; gắn biển số bị bẻ cong, che lấp, làm thay đổi chữ, số, màu sắc (của chữ, số, nền biển số xe), hình dạng, kích thước của biển số xe.
...
8. Ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị trừ điểm giấy phép lái xe như sau:
...
b) Thực hiện hành vi quy định tại khoản 3 Điều này bị trừ điểm giấy phép lái xe 06 điểm.
Pháp luật Việt Nam hiện hành đã quy định rất rõ và áp dụng mức phạt rất nặng để răn đe hành vi cố tình che biển số xe. Đối với xe ô tô (bao gồm cả rơ moóc, sơ mi rơ moóc), mức phạt dao động từ 20 đến 26 triệu đồng, chưa kể còn bị trừ 06 điểm trên giấy phép lái xe. Đối với xe mô tô, xe máy (kể cả xe máy điện), mức phạt là 4 đến 6 triệu đồng, cũng kèm trừ 06 điểm giấy phép lái xe. Những mức phạt này không chỉ đánh vào kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền sử dụng giấy phép lái xe, bởi nếu bị trừ hết điểm, tài xế sẽ phải thi lại.
Theo luật hiện hành, biển số xe ở Việt Nam có quy định rõ ràng về vị trí, kích thước, quy cách, ký hiệu… theo Thông tư 79/2024/TT-BCA. Chỉ cần có hành vi can thiệp làm thay đổi những yếu tố này, bất kể dưới hình thức nào, đều được xem là vi phạm. Vì vậy, dù chỉ là dán thêm miếng băng dính, bôi bẩn, hay gắn thêm vật che chắn, tất cả đều có thể khiến chủ xe bị phạt nặng.
Tình huống giả định
Anh Tuấn là tài xế lái xe ô tô cá nhân tại TP. Hồ Chí Minh. Để tránh bị hệ thống phạt nguội ghi nhận lỗi vi phạm giao thông, anh Tuấn đã dùng một miếng nhựa mỏng, màu trùng với nền biển số, gắn vào để che một phần chữ số. Khi đi qua các tuyến đường có camera, anh Tuấn yên tâm nghĩ mình thoát được lỗi.
Tuy nhiên, trong một lần tuần tra, lực lượng cảnh sát giao thông phát hiện dấu hiệu bất thường trên biển số xe của anh Tuấn. Sau khi dừng xe kiểm tra, cơ quan chức năng lập biên bản vi phạm hành chính vì hành vi gắn biển số bị che lấp, làm thay đổi chữ, số biển số xe. Kết quả, anh Tuấn bị phạt 22 triệu đồng, đồng thời bị trừ 06 điểm trên giấy phép lái xe theo quy định tại Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
(Đây là tình huống giả định nhằm minh hoạ vấn đề pháp lý trên)
2. Quy định kích thước và quy cách biển số xe ô tô năm 2025
Căn cứ theo Mục 1 Phụ lục 04 Thông tư 79/2024/TT-BCA quy định cụ thể nội dung như sau:
Thông tư 79/2024/TT-BCA
Phụ lục 04
1. Biển số xe ô tô
1.1. Cách bố trí chữ và số trên biển số xe:
Biển số xe gồm các nhóm chữ và số sắp xếp cụ thể như sau:
- Toàn bộ các dãy chữ, số được bố trí cân đối giữa biển số xe.
- Hai số đầu là ký hiệu địa phương đăng ký xe (theo phụ lục 02 ban hành kèm theo Thông tư số 79/2024/TT-BCA và sê ri đăng ký được quy định tại Điều 37 Thông tư này.
- Nhóm số thứ hai là thứ tự xe đăng ký gồm 05 chữ số tự nhiên, từ 000.01 đến 999.99.
Ví dụ: Trên hình vẽ H1 biển số xe thể hiện:
+ 30 là ký hiệu địa phương đăng ký.
+ F là sê ri biển số đăng ký.
+ 256.58 là thứ tự đăng ký.
1.2. Về kích thước của chữ và số.
- Chiều cao của chữ và số: 63 mm.
- Chiều rộng của chữ và số: 38 mm.
- Nét đậm của chữ và số: 10 mm.
- Nét gạch ngang dưới Công an hiệu ở biển số dài có kích thước: dài 14 mm; rộng 10 mm.
- Dấu chấm (.) phân cách giữa ba số thứ tự đầu với hai chữ số thứ tự sau có kích thước 10 mm x 10 mm.
1.3. Vị trí chữ, số, ký hiệu trên biển số xe cụ thể như sau:
- Toàn bộ các dãy chữ, số được bố trí cân đối giữa biển số.
- Khoảng cách giữa các chữ và số: 10 mm.
Nét chính bên trái số 1 cách chữ và số khác là là 29 mm. Nét chính bên trái giữa 2 số 1 cạnh nhau là 48 mm.
- Đối với biển số dài: Công an hiệu dập phía trên của gạch ngang, mép trên Công an hiệu thẳng hàng với mép trên của dãy chữ và số.
- Đối với biển số ngắn: Công an hiệu được dập ở vị trí giữa 2 hàng chữ, số trên và dưới, cách mép trái 5 mm.
...
Pháp luật hiện hành quy định biện số xe bắt buộc phải tuân thủ đúng quy cách, từ vị trí gắn, kích thước, màu sắc, cho đến ký hiệu, số hiệu. Theo Thông tư 79/2024/TT-BCA, biển số xe ô tô tại Việt Nam năm 2025 phải đảm bảo chiều cao chữ, số 63 mm, chiều rộng 38 mm, nét đậm 10 mm, và khoảng cách giữa các ký tự 10 mm. Công an hiệu dập nổi phải nằm đúng vị trí quy định, tùy theo loại biển dài hay ngắn.
Nếu người điều khiển xe tự ý thay đổi, dán đè, sơn phủ, bẻ cong, hoặc gắn sai vị trí, không chỉ làm mất đi giá trị nhận diện pháp lý của biển số, mà còn bị xem là hành vi gian dối, cố ý vi phạm pháp luật. Hệ thống camera giám sát, phần mềm xử lý phạt nguội hiện nay có thể phát hiện các dấu hiệu bất thường này nhanh chóng, chưa kể lực lượng chức năng tuần tra trực tiếp cũng dễ dàng phát hiện và bị xử lý theo đúng pháp luật quy định.
Tình huống giả định
Anh Hưng là chủ một cửa hàng kinh doanh xe máy tại Hà Nội, chuyên nhập xe mới về bán lẻ. Trong một lần giao xe cho khách chạy thử, do sợ xe chưa đăng ký biển số sẽ bị phạt, anh Hưng chỉ đạo nhân viên gắn tạm biển số của một chiếc xe cũ đã đăng ký trước đó vào chiếc xe máy mới. Khi khách lái xe chạy thử trên đường, cảnh sát giao thông phát hiện dấu hiệu biển số không khớp với loại xe và dừng xe kiểm tra.
Kết quả xác minh cho thấy, biển số xe được gắn không đúng vị trí, không đúng quy cách, có dấu hiệu gian dối nhằm che giấu tình trạng thật của phương tiện. Lực lượng chức năng lập biên bản xử phạt người điều khiển xe, đồng thời yêu cầu chủ cửa hàng chịu trách nhiệm liên đới. Theo quy định tại Điều 14 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, hành vi gắn biển số không đúng quy cách bị phạt tiền từ 4 đến 6 triệu đồng, kèm trừ 06 điểm giấy phép lái xe.
Ngoài ra, cửa hàng của anh Hưng còn bị cảnh báo về trách nhiệm pháp lý của cơ sở kinh doanh khi để xảy ra hành vi vi phạm pháp luật giao thông. Trong trường hợp có hậu quả nghiêm trọng (gây tai nạn, thiệt hại tài sản), chủ cửa hàng có thể bị xem xét trách nhiệm cao hơn, thậm chí bị xử lý hình sự nếu hành vi cố ý gian dối dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
(Đây là tình huống giả định nhằm minh hoạ vấn đề pháp lý trên)
3. Kết luận
Hành vi che biển số xe để tránh phạt nguội không chỉ vi phạm pháp luật giao thông mà còn thể hiện ý thức coi thường các quy định pháp luật, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho xã hội. Với xe ô tô, mức phạt từ 20 đến 26 triệu đồng; xe máy, mức phạt từ 4 đến 6 triệu đồng, kèm trừ 06 điểm giấy phép lái xe, chưa kể trách nhiệm dân sự hoặc hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
