Cấp độ can thiệp bảo vệ trẻ em là biện pháp xử lý khi trẻ bị xâm hại, thông qua tiếp nhận thông tin, điều tra và áp dụng hỗ trợ kịp thời cho trẻ.
Trong đời sống xã hội, không ít trường hợp trẻ em rơi vào tình huống bị bạo lực, xâm hại hay bỏ mặc. Cấp độ can thiệp trong việc bảo vệ trẻ em được áp dụng khi nguy cơ đã trở thành sự việc cụ thể, cần có sự tham gia của cơ quan chức năng. Các biện pháp ở cấp độ này tập trung vào việc tiếp nhận thông tin, xử lý và hỗ trợ trực tiếp để bảo đảm an toàn cho trẻ.
1. Cấp độ can thiệp trong việc bảo vệ trẻ em là gì?
Khoản 1 Điều 50 Luật Trẻ em 2016 quy định cụ thể:
Điều 50. Cấp độ can thiệp
1. Cấp độ can thiệp bao gồm các biện pháp bảo vệ được áp dụng đối với trẻ em và gia đình trẻ em bị xâm hại nhằm ngăn chặn hành vi xâm hại; hỗ trợ chăm sóc phục hồi, tái hòa nhập cộng đồng cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt....
Cấp độ can thiệp được áp dụng trực tiếp cho trẻ em và gia đình khi trẻ đã bị xâm hại. Biện pháp này nhằm chấm dứt ngay hành vi gây hại, đồng thời bảo đảm trẻ em nhận được sự chăm sóc cần thiết, phục hồi sức khỏe và tâm lý, cũng như được hỗ trợ để trở lại môi trường sống và học tập bình thường. Cấp độ can thiệp vì thế không chỉ xử lý hậu quả trước mắt mà còn tạo nền tảng lâu dài để trẻ em tiếp tục phát triển an toàn.
Tình huống giả định
- Trường Trung học cơ sở Minh Khai phát hiện vụ việc
Giáo viên chủ nhiệm lớp 7A nhận thấy em Nguyễn Hoàng Long có nhiều vết bầm trên tay và tâm lý sợ hãi. Qua trao đổi, giáo viên phát hiện Long đã bị một người thân trong gia đình bạo hành. - Trường Trung học cơ sở Minh Khai báo cáo và chấm dứt hành vi gây hại
Nhà trường lập tức báo cáo sự việc cho phụ huynh, đồng thời phối hợp với cán bộ bảo vệ trẻ em địa phương để can thiệp, buộc người có hành vi bạo lực chấm dứt ngay việc làm tổn hại đến em Long. - Trường Trung học cơ sở Minh Khai tổ chức hỗ trợ phục hồi
Em Long được đưa đi khám sức khỏe, tham gia các buổi tư vấn tâm lý miễn phí do tổ chức xã hội hợp tác cùng nhà trường, nhằm giúp em vượt qua sang chấn tinh thần. - Trường Trung học cơ sở Minh Khai bảo đảm tái hòa nhập
Nhà trường sắp xếp chương trình học bổ sung để Long bắt kịp kiến thức, đồng thời tạo điều kiện cho em tham gia các hoạt động ngoại khóa, giúp em dần lấy lại sự tự tin và ổn định trong môi trường học tập.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Các biện pháp bảo vệ trẻ em cấp độ can thiệp bao gồm gì?
Khoản 2 Điều 50 Luật Trẻ em 2016 quy định cụ thể:
Điều 50. Cấp độ can thiệp
...
2. Các biện pháp bảo vệ trẻ em cấp độ can thiệp bao gồm:
a) Chăm sóc y tế, trị liệu tâm lý, phục hồi thể chất và tinh thần cho trẻ em bị xâm hại, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt cần can thiệp;
b) Bố trí nơi tạm trú an toàn, cách ly trẻ em khỏi môi trường, đối tượng đe dọa hoặc đang có hành vi bạo lực, bóc lột trẻ em;
c) Bố trí chăm sóc thay thế tạm thời hoặc lâu dài cho trẻ em thuộc đối tượng quy định tại Khoản 2 Điều 62 của Luật này;
d) Đoàn tụ gia đình, hòa nhập trường học, cộng đồng cho trẻ em bị bạo lực, bóc lột, bỏ rơi;
đ) Tư vấn, cung cấp kiến thức cho cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em, các thành viên gia đình trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt về trách nhiệm và kỹ năng bảo vệ, chăm sóc, giáo dục hòa nhập cho trẻ em thuộc nhóm đối tượng này;
e) Tư vấn, cung cấp kiến thức pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt;
g) Các biện pháp hỗ trợ trẻ em bị xâm hại và gia đình của trẻ em quy định tại Khoản 1 Điều 43, Khoản 1 Điều 44 và Điểm d Khoản 2 Điều 49 của Luật này;
h) Theo dõi, đánh giá sự an toàn của trẻ em bị xâm hại hoặc có nguy cơ bị xâm hại.
Cấp độ can thiệp được áp dụng khi trẻ đã bị xâm hại. Trẻ sẽ được chăm sóc sức khỏe, trị liệu tâm lý và phục hồi thể chất, đồng thời được đưa đến nơi ở an toàn để tránh tiếp xúc với người gây hại. Nếu cần, trẻ được sắp xếp chăm sóc thay thế tạm thời hoặc lâu dài. Sau quá trình này, cơ quan chức năng hỗ trợ trẻ đoàn tụ với gia đình, trở lại trường học và hòa nhập cộng đồng. Bên cạnh đó, cha mẹ và người chăm sóc được tư vấn kiến thức, kỹ năng, pháp luật để bảo vệ trẻ tốt hơn. Cuối cùng, tình trạng an toàn của trẻ được theo dõi thường xuyên để ngăn ngừa rủi ro tái diễn.
Tình huống giả định
- Em Nguyễn Thu Hà bị phát hiện xâm hại
Cơ quan chức năng nhận được tin báo về việc em Hà, 13 tuổi, bị người quen trong gia đình xâm hại. Em ngay lập tức được tách khỏi môi trường nguy hiểm để bảo đảm an toàn tính mạng và tinh thần. - Em Nguyễn Thu Hà được chăm sóc và trị liệu
Em Hà được đưa đến cơ sở y tế để khám và phục hồi sức khỏe, đồng thời tham gia các buổi trị liệu tâm lý chuyên sâu nhằm giảm bớt sang chấn tinh thần. - Em Nguyễn Thu Hà được bố trí nơi ở thay thế
Trong thời gian điều tra vụ việc, em Hà được sắp xếp tạm trú tại một cơ sở bảo trợ xã hội, tránh tiếp xúc với người gây hại và có điều kiện học tập, sinh hoạt ổn định. - Em Nguyễn Thu Hà tái hòa nhập cộng đồng
Sau khi cơ quan chức năng hoàn tất can thiệp, em Hà trở lại với gia đình trong sự giám sát, tư vấn pháp luật và kỹ năng bảo vệ trẻ em dành cho cha mẹ. Nhà trường tiếp nhận, hỗ trợ em hòa nhập lớp học, trong khi chính quyền địa phương thường xuyên theo dõi để ngăn ngừa nguy cơ tái diễn.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Cấp độ can thiệp được áp dụng khi trẻ đã bị xâm hại, với các biện pháp như chăm sóc sức khỏe, trị liệu tâm lý, phục hồi thể chất và đưa đến nơi ở an toàn để tránh tiếp xúc với người gây hại. Trẻ có thể được sắp xếp chăm sóc thay thế tạm thời hoặc lâu dài, đồng thời được hỗ trợ đoàn tụ gia đình, trở lại trường học và hòa nhập cộng đồng, trong khi cha mẹ và người chăm sóc được tư vấn kiến thức, kỹ năng, pháp luật để bảo vệ trẻ tốt hơn. Sau cùng, tình trạng an toàn của trẻ được cơ quan chức năng theo dõi thường xuyên nhằm bảo đảm quá trình phục hồi toàn diện và ngăn ngừa rủi ro tái diễn.