Thiết bị y tế đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, việc nhập khẩu và mua bán thiết bị y tế tại Việt Nam phải tuân thủ các quy định pháp luật về thuế. Việc hiểu rõ các quy định này giúp các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân thực hiện đúng nghĩa vụ thuế và tận dụng các chính sách ưu đãi thuế khi đủ điều kiện.
1. Thiết bị y tế có được miễn thuế nhập khẩu không?
Điều 15 Nghị định 134/2016/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 23. Miễn thuế nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất, lắp ráp trang thiết bị y tế
1. Nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu trong nước chưa sản xuất được để sản xuất, lắp ráp trang thiết bị y tế của dự án đầu tư được ưu tiên nghiên cứu, chế tạo được miễn thuế nhập khẩu trong thời hạn 05 năm kể từ khi bắt đầu sản xuất theo quy định tại khoản 14 Điều 16 Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.
Danh mục sản phẩm trang thiết bị y tế được ưu tiên nghiên cứu, chế tạo quy định tại Phụ lục VI ban hành kèm theo Nghị định này.2. Ngày bắt đầu sản xuất làm cơ sở miễn thuế nhập khẩu trong thời hạn 05 năm cho các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này là ngày thực tế tiến hành hoạt động sản xuất chính thức (không bao gồm thời gian sản xuất thử).
...
Biểu hiện của việc miễn thuế nhập khẩu đối với thiết bị y tế thường xuất hiện trong các dự án đầu tư vào lĩnh vực y tế, đặc biệt là các dự án thuộc diện ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật. Theo Nghị định 134/2016/NĐ-CP, hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho dự án đầu tư thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư hoặc địa bàn ưu đãi đầu tư được miễn thuế nhập khẩu.
Để được miễn thuế nhập khẩu, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện sau:
-
Dự án đầu tư thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư hoặc địa bàn ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật.
-
Hàng hóa nhập khẩu là thiết bị, máy móc tạo tài sản cố định cho dự án.
-
Có hồ sơ hợp lệ và được cơ quan hải quan chấp nhận.
Tình huống giả định
Công ty TNHH Thiết bị Y tế An Khang đang triển khai dự án đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất thiết bị y tế tại Khu công nghiệp Hòa Lạc, Hà Nội. Đây là dự án thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật, nhằm khuyến khích phát triển ngành công nghiệp sản xuất thiết bị y tế trong nước.
Trong quá trình thực hiện dự án, để hoàn thiện hệ thống dây chuyền sản xuất và đảm bảo hoạt động ổn định của nhà máy, công ty đã tiến hành nhập khẩu một số máy móc, thiết bị chuyên dụng. Những thiết bị này được sử dụng để tạo tài sản cố định cho nhà máy, phục vụ trực tiếp cho việc sản xuất, chế tạo thiết bị y tế.
Nhận thấy các thiết bị này thuộc danh mục được hưởng ưu đãi miễn thuế nhập khẩu, công ty đã hoàn thiện đầy đủ hồ sơ và gửi đến cơ quan hải quan để đề nghị được miễn thuế theo quy định tại Nghị định 134/2016/NĐ-CP.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan hải quan đã tiến hành kiểm tra, xác minh tính hợp lệ và nội dung của hồ sơ. Sau khi rà soát, cơ quan hải quan xác nhận đây là dự án thuộc diện ưu đãi đầu tư theo chính sách pháp luật. Do đó, cơ quan hải quan đã chấp thuận miễn thuế nhập khẩu cho các loại máy móc, thiết bị mà công ty nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho dự án.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Thiết bị y tế có được miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT) không?
Khoản 11 Điều 10 Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định cụ thể
Điều 10. Thuế suất 5%
...
11. Thiết bị, dụng cụ y tế gồm máy móc và dụng cụ chuyên dùng cho y tế như: các loại máy soi, chiếu, chụp dùng để khám, chữa bệnh; các thiết bị, dụng cụ chuyên dùng để mổ, điều trị vết thương, ô tô cứu thương; dụng cụ đo huyết áp, tim, mạch, dụng cụ truyền máu; bơm kim tiêm; dụng cụ phòng tránh thai và các dụng cụ, thiết bị chuyên dùng cho y tế khác theo xác nhận của Bộ Y tế.
Bông, băng, gạc y tế và băng vệ sinh y tế; thuốc phòng bệnh, chữa bệnh bao gồm thuốc thành phẩm, nguyên liệu làm thuốc, trừ thực phẩm chức năng; vắc-xin; sinh phẩm y tế, nước cất để pha chế thuốc tiêm, dịch truyền; vật tư hóa chất xét nghiệm, diệt khuẩn dùng trong y tế; mũ, quần áo, khẩu trang, săng mổ, bao tay, bao chi dưới, bao giày, khăn, găng tay chuyên dùng cho y tế, túi đặt ngực và chất làm đầy da (không bao gồm mỹ phẩm).
...
Việc áp dụng thuế suất GTGT 5% đối với thiết bị y tế là khi doanh nghiệp nhập khẩu hoặc mua bán các thiết bị, dụng cụ y tế đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, để được áp dụng mức thuế suất GTGT 5%, thiết bị, dụng cụ y tế phải đáp ứng các điều kiện sau:
-
Có Giấy phép nhập khẩu hoặc Giấy chứng nhận đăng ký lưu hành hoặc Phiếu tiếp nhận hồ sơ công bố tiêu chuẩn theo quy định pháp luật về y tế.
-
Thuộc Danh mục trang thiết bị y tế được Bộ Y tế xác định mã số hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam ban hành kèm theo Thông tư số 14/2018/TT-BYT.
Nếu không đáp ứng các điều kiện trên, thiết bị y tế sẽ áp dụng mức thuế suất GTGT thông thường là 10%.
Tình huống giả định
Công ty Cổ phần Thiết bị Y tế Việt Nhật tiến hành nhập khẩu một lô thiết bị y tế từ Nhật Bản, gồm các loại máy siêu âm, máy xét nghiệm và dụng cụ phẫu thuật. Đây đều là những thiết bị đã có Giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do Bộ Y tế cấp và được liệt kê trong Danh mục trang thiết bị y tế được Bộ Y tế xác định mã số hàng hóa theo quy định pháp luật hiện hành.
Khi làm thủ tục nhập khẩu, công ty đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và đề nghị cơ quan hải quan áp dụng mức thuế suất giá trị gia tăng (GTGT) 5% cho lô hàng thiết bị này. Hồ sơ công ty nộp bao gồm các giấy tờ cần thiết để chứng minh xuất xứ hàng hóa, tình trạng hàng hóa, mã số hàng hóa theo danh mục của Bộ Y tế và các chứng từ liên quan đến lô hàng nhập khẩu.
Sau khi tiếp nhận và kiểm tra kỹ hồ sơ, cơ quan hải quan xác nhận rằng các thiết bị y tế trong lô hàng nhập khẩu của Công ty Cổ phần Thiết bị Y tế Việt Nhật đáp ứng đầy đủ điều kiện để được áp dụng mức thuế suất GTGT ưu đãi 5%. Do đó, cơ quan hải quan đã chấp thuận cho công ty áp dụng mức thuế suất GTGT 5% đối với lô hàng thiết bị y tế này.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Việc miễn thuế nhập khẩu và áp dụng thuế suất GTGT ưu đãi đối với thiết bị y tế được quy định rõ ràng trong pháp luật Việt Nam nhằm hỗ trợ phát triển ngành y tế và giảm chi phí cho các cơ sở y tế. Đối với thuế nhập khẩu, thiết bị y tế có thể được miễn thuế nếu nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho dự án đầu tư thuộc lĩnh vực hoặc địa bàn ưu đãi đầu tư theo quy định. Đối với thuế GTGT, thiết bị y tế không được miễn thuế nhưng có thể được áp dụng mức thuế suất ưu đãi 5% nếu đáp ứng các điều kiện về giấy tờ và danh mục quy định.
