Trong bối cảnh đất nước thay đổi đơn vị hành chính và sáp nhập tỉnh thành, không ít người thắc mắc liệu mình có phải đổi lại thẻ căn cước khi thông tin nơi cư trú thay đổi hay không. Theo quy định hiện hành, thẻ căn cước không bắt buộc phải cấp đổi khi thông tin trên thẻ thay đổi do việc sáp nhập hoặc điều chỉnh địa giới hành chính. Quy định này cũng áp dụng cho các loại giấy tờ tùy thân khác.
Công dân không bắt buộc phải đổi thẻ căn cước sau khi đất nước sáp nhập đơn vị hành chính mà chỉ cần đổi khi có nhu cầu. Các văn bản giấy tờ tùy thân khác cũng không cần phải thay đổi.
1. Có bắt buộc đổi thẻ căn cước sau khi sắp xếp đơn vị hành chính không?
Trả lời vắn tắt: Không bắt buộc. Công dân không phải cấp đổi thẻ căn cước nếu thông tin trên thẻ thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính, trừ khi công dân có nhu cầu cấp đổi.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 24 Luật Căn cước 2023:
Điều 24. Các trường hợp cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước
1. Các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước bao gồm:
a) Các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 21 của Luật này;
b) Thay đổi, cải chính thông tin về họ, chữ đệm, tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh;
c) Thay đổi nhân dạng; bổ sung thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay; xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính theo quy định của pháp luật;
d) Có sai sót về thông tin in trên thẻ căn cước;
đ) Theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính;
e) Xác lập lại số định danh cá nhân;
g) Khi người được cấp thẻ căn cước có yêu cầu.
...
Quy định này khẳng định việc cấp đổi thẻ căn cước sau khi sắp xếp đơn vị hành chính là không bắt buộc, mà phụ thuộc vào nhu cầu của công dân. Nếu địa danh ghi trên thẻ thay đổi sau khi sáp nhập đơn vị hành chính nhưng thẻ vẫn còn giá trị, công dân có thể tiếp tục dùng bình thường cho đến khi cần đổi vì lý do khác hoặc tự mình yêu cầu đổi để thống nhất thông tin.
Tình huống giả định
-
Phường sáp nhập dẫn đến thay đổi địa danh trên thẻ
Tháng 6/2027, anh Nguyễn Tấn Đạt (cư trú tại Phường Thanh Xuân, TP Hà Nội) thấy địa danh trên thẻ căn cước không còn tồn tại sau khi phường được sáp nhập theo quyết định mới của Nhà nước. Anh thắc mắc liệu mình có phải đi làm lại căn cước không? -
Công dân địa phương giải thích
Công an địa phương giải thích theo Điều 24 Luật Căn cước 2023 rằng anh Đạt chỉ cần đổi thẻ nếu muốn cập nhật địa danh mới, còn nếu không yêu cầu thì thẻ hiện tại vẫn dùng được. -
Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận khi công dân có nhu cầu
Do muốn thống nhất giấy tờ, anh Đạt yêu cầu cấp đổi và được cơ quan căn cước thực hiện theo đúng thủ tục.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Các văn bản giấy tờ tùy thân khác có phải thay đổi vì sắp xếp đơn vị hành chính không?
Trả lời vắn tắt: Không. Các giấy tờ đã được cấp vẫn tiếp tục sử dụng đến hết thời hạn và cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân cấp đổi chỉ vì sắp xếp đơn vị hành chính, trừ khi pháp luật có quy định khác.
Căn cứ theo Điều 10 Nghị quyết 190/2025/QH15:
Nghị quyết 190/2025/QH15
Điều 10. Văn bản, giấy tờ đã được cơ quan, chức danh có thẩm quyền ban hành, cấp
1. Văn bản, giấy tờ đã được cơ quan, chức danh có thẩm quyền ban hành, cấp trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước mà chưa hết hiệu lực hoặc chưa hết thời hạn sử dụng thì tiếp tục được áp dụng, sử dụng theo quy định của pháp luật cho đến khi hết thời hạn hoặc được sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ, hủy bỏ, thu hồi bởi cơ quan, chức danh tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn hoặc cơ quan, người có thẩm quyền.
2. Không được yêu cầu tổ chức, cá nhân làm thủ tục cấp đổi giấy tờ đã được cơ quan, chức danh có thẩm quyền cấp trước khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước khi các giấy tờ này chưa hết thời hạn sử dụng, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Quy định trên khẳng định mọi loại giấy tờ hợp pháp như giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, giấy phép lái xe, hộ chiếu, bằng lái… vẫn tiếp tục sử dụng bình thường sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Đây là cơ chế bảo đảm tính ổn định và tránh gây phiền hà không cần thiết cho người dân khi địa danh hành chính thay đổi.
Tình huống giả định
-
Công dân lo lắng giấy tờ không còn giá trị
Ngày 10/8/2027, chị Trần Bảo Yến (cư trú tại Phường An Bình, TP Cần Thơ) nhận thấy phường của mình được sáp nhập và lo rằng giấy phép lái xe, hộ khẩu và giấy đăng ký kinh doanh sẽ phải cấp lại. -
Cơ quan nhà nước giải thích theo quy định
Căn cứ Điều 10 Nghị quyết 190/2025/QH15, cơ quan chức năng khẳng định các giấy tờ của chị vẫn còn hiệu lực và không ai được yêu cầu chị đổi giấy tờ chỉ vì sáp nhập đơn vị hành chính. -
Giấy tờ tiếp tục có giá trị đến hết thời hạn
Chị Yến được hiểu rõ quy định và quyết định chỉ cấp đổi khi giấy tờ hết hạn hoặc khi pháp luật chuyên ngành yêu cầu.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Công dân không bắt buộc phải cấp đổi thẻ căn cước hoặc các loại giấy tờ tùy thân khác khi có sự thay đổi địa giới hành chính, trừ khi công dân có nhu cầu hoặc pháp luật quy định cụ thể. Thẻ căn cước chỉ cần đổi khi thông tin thay đổi và công dân yêu cầu, còn các giấy tờ khác tiếp tục sử dụng đến hết hạn.
